GÖKPINAR VE ÇÜRÜKSU ÇAYLARININ KİRLİLİK PARAMETRE VE YÜKLERİNİN İZLENMESİ

Denizli ili sınırları içinde akışını sürdüren Gökpınar Çayı, Çürüksu ve Büyük Menderes Nehri'nin bazı kirlilik parametre ve yükleri 2005 yılı Eylül ayından itibaren bir yıl boyunca aylık periyotlarla izlenmiştir. Yedi farklı noktadan alınan numunelerin sıcaklık, pH, çözünmüş oksijen, iletkenlik, tuzluluk, toplam çözünmüş katı madde miktarı, kimyasal oksijen ihtiyacı (KOİ) ve biyolojik oksijen ihtiyacı (BOİ5) değerleri ölçülmüştür. Nehir ve çayların kirlilik yükleri DSİ Müdürlüğü debi değerleri kullanılmak suretiyle hesaplanmıştır. Elde edilen ortalama sonuçlar değerlendirildiğinde, "Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği"ne göre Gökpınar ve Çürüksu Çayları ile Büyük Menderes Nehri sıcaklık ve pH yönünden 1. sınıf su, çözünmüş oksijen yönünden 3. sınıf su, toplam çözünmüş madde yönünden 2. sınıf su kalitesinde olduğu gözlenmiştir. Organik madde konsantrasyonları KOİ ve BOİ5 için 4. sınıf su kalitesinde olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Su kirliliği, Kirlilik parametreleri, Kalite sınıfları.

MONITORING WATER QUALITY PARAMETERS AND POLLUTION DISCHARGE LOADS OF GÖKPINAR AND ÇÜRÜKSU CREEKS, DENIZLI, TURKEY

Pollution parameters of Gökpınar and Çürüksu Creeks and Büyük Menderes River within the borders of Denizli city were monitored on a monthly basis for a year starting from September 2005. Samples taken from seven different selected stations were analyzed for temperature, pH, dissolved oxygen level, conductivity, salinity, total dissolved solid content, chemical oxygen demand (COD) and biochemical oxygen demand (BOD5). The pollution discharge loads were calculated by using flow rates obtained from DSI Government Water Association. Based on the mean results of temperature and pH values, the water samples from all stations near Gökpınar and Çürüksu creeks and Büyük Menderes River are classified as the 1st class water according to the "Water Pollution Regulation Values". Results of the dissolved oxygen and total dissolved solid contents indicated that the water samples of the stations were of the 3rd and 2nd class, respectively. Organic material concentrations for COD and BOD5 resulted in the 4th class of water quality.

Keywords:

Water pollution, Pollution parameters, Quality classifications.,

PDF

___

Orhon,D., Sözen, S., Üstün, B., Görgün, E. ve Karahan G. Ö., Su Yönetimi ve Sürdürülebilir Kalkınma, Çevre ve Sürdürülebilir Kalkınma Paneli, İstanbul, 40 s, 2002.
Taşkaya, B., Tarım ve Çevre, T.C.Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı Tarımsal Ekonomi Araştırma Enstitüsü TEAE– Bakış, 5(1):11–15, 2004.
Göksu, M. Z. L., Su Kirliliği, Çukurova Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Yayınları No:7, Adana, 221 s, 2003.
Anonim, Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı Su Havzaları, Kullanımı ve Yönetimi Özel İhtisas Komisyonu Raporu, DPT, DPT:2555-ÖİK: 571,Ankara,189 s, 2001.
Anonim, Türkiye Çevre Atlası IV Su, T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı, Çed ve Planlama Genel Müdürlüğü Çevre Envanteri Dairesi Başkanlığı, Ankara, 63–94, 2007.
Kaplan, Y., Sarıdoğan, D., Çoban,U. ve Aydın, A., Denizli 2004 Yılı İl Çevre Durum Raporu, T.C. Denizli Valiliği İl
Çevre Orman Müdürlüğü, Denizli, 81-99, 2004.
Gözlükaya, T., Denizli İlinde Tekstil Sektörünün Gelişimi ve İl Ekonomisine Katkıları, Uzmanlık Tezi, İçişleri Bakanlığı Araştırma, Planlama ve Koordinasyon Kurulu Başkanlığı, Ankara, 81 s, 2005.
Anonim, “Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği Numune Alma ve Analiz Metodları Tebliği”, T.C. Resmi Gazete (7 Ocak 1991), Ankara, sayı:20748, 1991.
Tchobanoglous, G. and Burton, F. L., Wastewater Engineering, Treatment, Disposal and Reuse (Metcalf and Eddy), McGraw-Hill Inc., New York, 1362 s, 1991.
Gülümser, G. ve Çolak, S., Retanaj İşlemi Sırasında Ortaya Çıkan Atık Sıvıların Çevre Kirliliği Açısından İncelenmesi Üzerine Bir Araştırma, Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 38(2-3): 157-164, 2001.
Dişli, M., Akkurt, F. ve Alıcılar, A., Şanlıurfa Balıklıgöl Suyunun Bazı Kimyasal Parametrelerinin Mevsimlere Göre Değişiminin Değerlendirilmesi, Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, 19 (3): 287-294, 2004.
Güler, Ç. ve Çobanoğlu, Z., Su Kalitesi, Çevre Sağlığı Temel Kaynak Dizisi No: 43, Ankara, s 92, 1997.
Sönmez, İ. ve Kaplan, M., Demre Yöresi Seralarında Toprak ve Sulama Sularının Tuz İçeriğinin Belirlenmesi, Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 17(2), 155-160, 2004.
Anonim, Doğu Anadolu Projesi Ana Planı Mevcut Durum ve Analizi, Cilt IV Yerel Özellikler, Yerleşmeler, Genel Değerlendirme, T.C. Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı, 281–316, 2000.
Kanber, R., Çullu, M.A., Kendirli, B., Antepli, S. ve Yılmaz, N., Sulama, Drenaj ve Tuzluluk, Türkiye Ziraat Mühendisliği VI. Teknik Kongresi, Ankara, 213-251, 200 Kaplan, M. ve Sönmez, S., Belek Özel Çevre Koruma Alanı Akarsularının Su Kalitelerinin ve Kirleticilerinin Değerlendirilmesi, Ekoloji Çevre Dergisi, 9(34):21-26, 2000.
Gündoğdu, V. ve Turhan, D., Bakıçay Havzası Kirlilik Etüdü Çalışması, Dokuz Eylül Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Fen ve Mühendislik Dergisi, 6 (3): 65-83, 200 Batkı, H., Gediz Nehri'nde Kimyasal Parametrelerin Değerlendirilmesi, Doktora Tezi, Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İzmir, 93 s, 2002.
Okur, B., Yener, H., Okur, N. ve İrget, E., Büyük Menderes Nehri’ndeki Bazı Kirletici Parametrelerin Aylık ve Mevsimsel Olarak Değişimi, Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 7(2):243-250, 2001.
Karahan, H. ve Dikbaş, F., Gökpınar Barajı Su Kalitesinin Korunması, Denizli’de Sanayileşme ve Kentleşme Sempozyumu, TMMOB Makine Mühendisleri Odası Denizli Şubesi, Denizli, 35-46, 1999.
Boyacıoğlu, H. ve Boyacıoğlu, H., Su Kalitesinin İstatistiksel Kirlenmesi Kontrolü Dergisi, 14 (3): 9–17, 2004. Yönetimi Su Web., Çevre Genel Müdürlüğü, http://www.cygm.gov.tr/CYGM/Files/Guncelbelgeler/HAVZA_
FiNAL/Buyuk Menderes/B.Menderes_Havzası.pdf, 2012. Ek A