Öz Yeterlik Değerlerinin Demografik Faktörlerle Karşılaştırılmasına Yönelik Bir Araştırma

Öz yeterlik; bir bireyin belirli performans kazanımları üretmek için gerekli davranışları yürütme kapasitesine olan inancını ifade eden bir kavramdır. Bu süreçte iş görenlerin, öğrencilerin ve akademisyenlerin bireysel nitelikleri, özellikle öz yeterlikleri hem kendileri hem de örgütleri açısından ayrı ayrı önem taşımaktadır. Öz yeterlik, insanların davranışlarını, motivasyonunu, düşünce şekillerini önemli ölçüde etkileyen bir kavramdır. Bu çalışmada, öğrencilerin, akademisyenlerin ve idari personelin öz yeterliklerini tanımayı amaçlayarak öz yeterlik düzeyinin cinsiyete, medeni duruma, mesleğe, eğitim durumuna ve kariyer hedeflerine göre farklılaşıp farklılaşmadığı belirlenmeye çalışılmıştır. Yapılan analiz sonuçlarına göre öz yeterlik düzeyinin cinsiyete, medeni duruma, mesleğe, eğitim durumuna ve kariyer hedeflerine göre farklılaşmadığı sonucu bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler:

Öz yeterlik, inanç, benlik algısı

A Research on the Comparison of Self-Efficacy Values with Demographic Factors

Self-efficacy is a concept that expresses an individual's belief in his capacity to carry out the behaviors necessary to produce certain performance gains. In this process, the individual qualifications, especially self-efficacy of the employees, students and academics are important for both themselves and their organizations. Self-efficacy is a concept that significantly affects people's behavior, motivation and ways of thinking. In this study, it is aimed to determine whether the self-efficacy level differs according to gender, marital status, occupation, educational status and career goals by aiming to recognize the self-efficacy of students, academics and administrative staff. According to the results of the analysis, it was found that the level of self-efficacy did not differ according to gender, marital status, profession, educational status and career goals.

Keywords:

Self-efficacy, belief, self-perception,

PDF

___

Akbulut, Y. (2010). Sosyal Bilimlerde SPSS Uygulamaları. İstanbul: İdeal Kültür Yayıncılık Ders Kitapları.
Aktürk, Ü., & Aylaz, R. (2013). Bir ilköğretim okulundaki öğrencilerin öz yeterlilik düzeyleri. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi , 6(4), 177-183.
Azar, A. (2010). Ortaöğretim fen bilimleri ve matematik öğretmeni adaylarının öğretmenlikle ilgili öz yeterlik inançları. ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 6(12), 235-252.
Bandura, A. (1994). Self-efficacy. Encyclopedia of human behavior(4), 71-81.
Bandura, A. (1995). Self-efficacy in changing societies. New York: Cambridge University Press.
Bandura, A. (1997). Self-efficacy : the exercise of control. New York : W.H. Freeman and Company.
Bayraktar, Ş., & Öksüz, Ç. (2018). Tekerlekli sandalye kullanan sporcuların öz etkililik-yeterlilik ve başa çıkma stratejilerinin incelenmesi. Ergoterapi ve Rehabilitasyon Dergisi, 6(1), 25-30.
Bieschke, K. J. (2006). Research self-efficacy beliefs and research outcome expectations: implications for developing scientifically minded psychologists. Journal of Career Assessment, 14(1), 77-91.
Burger, J. M. (2019). Kişilik/Psikoloji Biliminin İnsan Doğasına Dair Söyledikleri (2 b.). (İ. D. Erguvan, Çev.) İstanbul: Kaknüs Yayınları.
Burger, K., Mortimer, J., & Johnson, M. K. (2019). Self-esteem and self-efficacy in the status attainment process and the multigenerational transmission of advantage. Social Science Research, 1-6.
Carver, C. S., & Scheier, M. F. (2012). Perspectives on Personality (Cilt Seventh). New: Pearson Education, Inc. .
Clark, M., & Bussey, K. (2020). The role of self-efficacy in defending cyberbullying victims. Computers in Human Behavior, 1-6.
Corr, P. J., & Matthews, G. (2009). The Cambridge Handbook of Personality Psychology. New York: Cambridge University Press.
Çankır, B. (2016). Geri bildirimin araştırma görevlilerinin öz-yeterlilikleri üzerindeki etkisi. İş ve İnsan Dergisi ǀ, 3(1), 21-30.
Çapri, B., & Çelikkaleli, Ö. (2008). Öğretmen adaylarının öğretmenliğe ilişkin tutum ve mesleki yeterlik inançlarını cinsiyet program ve fakültelerine göre incelenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(15), 33-53.
Evers, W. J., Brouwers, A., & Tomic, W. (2002). Burnout and self-efficacy: A study on teachers’ beliefs when implementing an innovative educational system in the Netherlands. British Journal of Educational Psychology(72), 227-243.
Ewen, R. B. (2003). An Introduction to Theories of Personality. New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates, Inc.
Gegez, E. (2015). Pazarlama Araştırmaları. İstanbul: Beta Yayıncılık.
Gençtürk, A., & Memiş, A. (2010). An investigation of primary school teachers’ teacher efficacy and job satisfaction in terms of demographic factors . Elementary Education Online, 1037-1054.
İkiz, F. E., & Yörük, C. (2013). Öğretmen adaylarının öz-yeterlik düzeyleri ile aile işlevlerinin incelenmesi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(1), 228-248.
Kartopu, S. (2016). Üniversite öğrencilerinin öz yeterlilik ve kimlik duygusu kazanım düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi: Gümüşhane Üniversitesi örneği. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 45(9), 481-500.
Karwowski, W., Ahram, T., & Nazir, S. (2019). Advances in Human Factors in Training, Education and Learning Sciences. Florida: Springer Nature Switzerland AG.
Kernis, M. H. (1995). Efficacy, Afency and Self Esteem. New York: Springer Science+ Business Media, LLC.
Kotaman, H. (2008). Özyeterlilik inancı ve öğrenme performansının geliştirilmesine ilişkin yazın taraması. Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(1), 111-133.
Luszczynska, A., Doña, B. G., & Schwarzer, R. (2005). General self‐efficacy in various domains of human functioning: Evidence from five countries. International journal of Psychology, 40(2), 80-89.
Maddux, J. E. (1995). Self-Efficacy. Adaptation; and Adjustment : Theory. Research. and Application. New York: Springer Science+Business Media.
Magnavita, J. J. (2004). Handbook of Personality Disorders Theory and Practice. New Jersey: John Wiley & Sons, Inc.
McCoach, D., & Colbert, R. (2010). Factors underlying the collective teacher efficacy scale and their mediating role in the effect of socioeconomic status on academic achievement at the school level. Measurement and Evaluation in Counseling and Development, 43(1), 31-47.
Nazri, İ. & Barrick, K. (1990). Professional knowledge, competency achievement of agricultural teachers with and without preservice teacher preparation in pensular Malaysia, Journal of Agricultural Education, Summer, 49–54.
Pajares, F. (1997). Current directions in self-efficacy research. Advances in Motivation and Achievement(10), 1-49.
Peers, C., Issartel, J., Behan, S., O'Connor, N., & Belton, S. (2019). Movement competence: Association with physical self-efficacy and physical activity. Human Movement Science, 1-7.
Premuzic, T., & Furnham, A. (2005). Personality and Intellectual Competence. New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates, Inc.
Schwarzer, R., & Scholz, U. (2000). Cross-cultural assessment of coping resources: The general perceived self-efficacy scale. Asian Congress of Health Psychology Health Psychology and Culture, 1-5.
Surjanti, J., Soejoto, A., Seno, D. N., & Waspodo. (2020). Mangrove forest ecotourism: Participatory ecological learning and sustainability of students’ behavior through self-efficacy and self-concept. Social Sciences & Humanities Open, 1-6.
Tschannen-Moran, M. & Woolfolk Hoy, A. (2002). The influence of resources and support on teachers’ efficacy beliefs. paper presented at the annual meeting of the American Educational Research Association, New Orleans.
Telef, B. B., & Karaca, R. (2012). Çocuklar için özyeterlik ölçeği. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi(32), 169-187.
Türk Dil Kurumu. (2020, 04 26). http://tdk.gov.tr/ adresinden alındı
Üstün, A., & Tekin, S. (2009). Amasya eğitim fakültesindeki öğretmen adaylarının özyeterlilik inançlarının çeşitli değişkenler açısından karşılaştırılması. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(1), 36-47.
Waddington, J. (2023), Self-efficacy, ELT Journal, ccac046, https://doi.org/10.1093/elt/ccac046
Yeşilay, A., Schwarzer, R., & Jerusalem, M. (2020, 04 26). General self efficacy scale. http://userpage.fu-berlin.de/~health/turk.htm. adresinden alındı
Yiğitbaş, Ç., & Yetkin, A. (2007). Sağlık yüksekokulu öğrencilerinde öz-etkililik yeterlilik algısı ve klinik uygulamada yaşanılan stresle ilişkisinin incelenmesi. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 10(1), 49-57.
Yıldırım, F., & İlhan, İ. Ö. (2010). Genel özyeterlilik ölçeği türkçe formunun geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Türk Psikiyatri Dergisi, 21(4), 301-308.
Yılmaz, M., Köseoğlu, P., Gerçek, C., & Soran, H. (2004). Yabancı dilde hazırlanan bir öğretmen özyeterlik ölçeğinin Türkçe'ye uyarlanması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27, 260-267.
Zimmerman, B. J., Bonner, S., & Kovach , R. (1996). Developing Self-Regulated Learners Beyond Achievement to Self-Efficacy . Washington: Amcrican Psychological Association.