DİNDARLIK İLE ÖZGECİLİK ARASINDAKİ İLİŞKİ: ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİ İLE YAPILAN BİR ARAŞTIRMA

Bu araştırmanın amacı üniversite öğrencilerinin dindarlık düzeyleri ile özgecilik düzeyleri arasında bir ilişki olup olmadığının belirlenmesidir. Araştırmanın bir diğer amacı da öğrencilerin dindarlık ve özgecilik düzeylerinin cinsiyet, sınıf ve fakülte değişkenlerine göre farklılaşıp farklılaşmadığının belirlenmesidir. Bu amaçla Dinsel yaşayış Ölçeği ile Özgecilik Ölçeği kullanılmıştır. Araştırma, kotalı ve seçkisiz örnekleme yöntemleri kullanılarak belirlenen 510 öğrenci ile gerçekleştirilmiştir. Araştırma sonucunda öğrencilerin dindarlık düzeyleri ile özgecilik düzeyleri arasında pozitif yönlü anlamlı bir ilişki olduğu belirlenmiştir. Araştırmanın bir diğer sonucu ise Cinsiyetin dindarlığın ibadet alt boyutunda ve özgeciliğin tüm alt boyutlarında anlamlı bir farklılığa yol açtığıdır. Sınıf ve fakülte değişkenleri de dindarlığın ve özgeciliğin bazı alt boyutlarında farklılaşmaya yol açtığıdır.

The Relationship between Relgiosity and Altruism: A Research on University Students

The purpose of this study is to determine whether there is a relationship between the religiosity levels of university students and altruism levels. Another aim of the study is to determine whether students' religiosity and altruism levels differ according to gender, class and faculty variables. For this purpose, the Religious Living Scale and the Altruism Scale were used. The research was carried out with 510 students determined by using quota and random sampling methods. As a result of the research, it has been determined that there is a positive and significant relationship between students' religiosity and altruism levels. Another result of the study is that gender causes a significant difference in the worship sub-dimension of religiosity and in all subdimensions of altruism. Class and faculty variables are also the difference in some subdimensions of religiosity and altruism.

PDF

___

Abuzar, Celil. “Dinin Toplumsal Yaşam Üzerindeki Etkisi”. Harran Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 26 (2011): 143-153.
Acar, Muhammet Cevat - Apak, Hıdır. “Sosyal Hizmet Bölümü Öğrencilerinin Empatik Eğilimleri ile Özgecilik Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi”. Toplum ve Sosyâl Hizmet Dergisi 28/1 (2017): 93-112.
Akbaba, Sırrı. Grupla Psikolojik Danışmanın Sosyal Psikolojik Bir Kavram Olan Özgecilik Üzerindeki Etkisi. Erzurum: Atatürk Üniversitesi Soysal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, 1994.
Arslan, Mustafa - Tunç, Esra. “İlahiyat Fakültesi Öğrencilerinin Değer Yönelimlerindeki Farklılaşmalar”. Değerler Eğitim Dergisi 11/26 (2013): 7-39.
Avcı, Dilek vd. "Hemşirelik Öğrencilerinde Empati-Özgecilik İlişkisi ve Özgeci Davranışın Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi". Balıkesir Sağlık Bilimleri Dergisi 2 (2013): 108-113.
Ayten, Ali. Prososyal Davranışlarda Dindarlık ve Empatinin Rolü. İstanbul: Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, 2009.
Ayten, Ali. "The Relationship between helping behaviors, religiosity and life satisfaction. A case study on Turkish Muslims". Yakın Doğu Üniversitesi İslam Tetkikleri Merkezi Dergisi 3 (2017): 7-25.
Bodur, Hüsnü Ezber - Korkmaz, Sezai. “İlahiyat Öğrencilerinde Sosyal Medya Kullanımı ve Dindarlık İlişkisi”. KSÜ İlahiyat Fakültesi Dergisi, 30 (2017): 329-351.
Çelik, Yusuf. “Kur’an’da İbadet”, Atatürk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 41 (2014): 203-219.
Dağcı, Abdullah. Pozitif Psikoloji Bağlamında Umudun Dindarlıkla İlişkisi. Konya: Necmettin Erbakan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2014.
Duru, Erdinç. “Öğretmen Adaylarında Empatik Eğilim Düzeyinin Bazı Psikososyal Değişkenler Açısından İncelenmesi”. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 12 (2002): 21-35.
Feyizli, Hasan Tahsin. Feyzu’l Furkan Açıklamalı Kur’an-ı Kerim Meali, İstanbul: Server İletişim, 2013.
Günör, Recep Batu. Modern Ahlak Felsefesinde Özgecilik. Ankara: Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, 2014.
Harputlu, İlke. Dini Tutum ve Özgecilik İlişkisi. Isparta: Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2015.
Hökelekli, Hayati. Din Psikolojisi. Ankara. TDV Yayınları, 2013.
İşmen, Esra. - Yıldız, Armağan. “Öğretmenliğe İlişkin Tutumların Özgecilik ve Atılganlık Düzeyleri Açısından İncelenmesi”. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi 42 (2005): 151-166.
Kaçar Banbal, Güliz. Hemşirelik Öğrencilerinin Özgecilik Düzeyleri. İstanbul: İstanbul Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2010.
Karaca, Faruk. Ölüm Psikolojisi. İstanbul: Beyan Yayınları, 2000.
Karaca, Faruk. Din Psikolojisi. Trabzon: Eser Ofset Matbaacılık, 2011.
Karaca, Rüveyda. İlahiyat Fakültesi Öğrencilerinin Değer Yönelimleri. İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2008.
Kasapoğlu, Figen. İyilik Hali ve Özgecilik. Ankara: Gece Kitaplığı, 2017.
Kayıklık, Hasan - Kalgı, Mehmet Emin. “Dinsel Yaşayış Ölçeği: Geçerlilik ve Güvenirlik Çalışması”, Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 1/1 (2017): 1-19.
Keskin, Y. Mustafa. “Din ve Toplum İlişkileri Üzerine Bir Genelleme”. Din bilimleri Akademik Araştırma Dergisi 4/2 (2014): 7-21.
Khalınbaylı, Kamala. - Taş, Besra. “Üniversite Öğrencilerinde Özgecilik ve Mükemmeliyetçilik Anlayışı Arasındaki İlişkinin İncelenmesi”. Opus Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi 14/20 (2019): 1564-1593.
Kıraç, Ferdi. Dindarlık Eğilimi, Varoluşsal Kaygı ve Psikolojik Sağlık. Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2007.
Kıraç, Ferdi. “Üniversite Öğrencilerinde Dindarlık Eğilimi ve Anlam Duygusu”. Mukaddime 7 (2013): 165-178.
Kızılgeçit, Muhammed. Din Psikolojisinin 100’ü. Ankara; Otto Yayıncılık, 2017.
Kimter, Nurten. Benlik Saygısı ve Dindarlık İlişkisi. Bursa: Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, 2008.
Kitab-ı Muhaddes. Eski ve Yeni Ahid. Kitab-ı Mukaddes Şirketi, İstanbul, 1995.
Köktaş, M. Emin. Türkiye’de Dinî Hayat. İstanbul: İşaret Yayınları, 1993.
Köse, Ali. - Ayten, Ali. Din Psikolojisi. İstanbul: Timaş Yayınları, 2013.
Mehmetoğlu, Ali Ulvi. “İlâhiyat Fakültesi Öğrencilerinin Değer Yönelimleri ve Dindarlık-Değer İlişkisi (M.Ü. İlâhiyat Fakültesi Örneği)”, Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 30 (2006): 133-167.
Mutafçılar, Işıl. Özgecilik Kavramının Tarihsel Gelişimi ve Öğretmen Özgeciliği Üzerine Bir Araştırma. İstanbul: Yeditepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2008.
Onatır, Melahat. Öğretmenlerde Özgecilik ile Değer Tercihleri Arasındaki İlişki (İstanbul ili, Anadolu Yakası Örneği). İstanbul: Yeditepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2008.
Onay, Ahmet. Dindarlık, Etkileşim ve Değişim. İstanbul: Dem Yayınları, 2004.
Özafşar, Mehmet Emin vd. Hadislerle İslam Hasbilik ve İsar Bölümleri, 3. Cilt. Ankara DİB Yayınları, 2015.
Özcan, Zeynep. “Empati ve Dindarlık İlişkisi”. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırma Dergisi 5/8 (2016): 2758-2781.
Özcan, Zeynep – Erol, Haticetül Kübra. “Üniversite Öğrencilerinin Değer Yönelimleri ve Dindarlık-Değer İlişkisi (Karabük Örneği)”. Tarih Kültür ve Sanat Araştırmaları Dergisi 4 (2017): 913-947.
Saracel, Nüket vd. “Psikolojik ve Etik Egoizm Açısından Altı Vakanın Değerlendirilmesi”. İş Ahlakı Dergisi 7/1 (2014): 57-93.
Şen, Ali. “Eğitim ile Bencillik İlişkisi: Dumlupınar Üniversitesi Örneği”. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi 5/7 (2016): 1892-1904.
Uçanok, Başak. “Çalışma Ahlakının Kontrol Odağı, Dindarlık ve Demografik Değişkenlerle İlişkisi”. M.Ü. Örgütsel Davranış Anabilim Dalı Bülteni 9 (2004): 3- 18.
Ümmet, Durmuş. Üniversite Öğrencilerinde Özgecilik Davranışının Transaksiyonel Analiz Ego Durumları ve Yaşam Doyumu Bağlamında İncelenmesi. İstanbul: Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, 2012.
Ümmet, Durmuş vd. “Özgecilik (Altruism) Ölçeği Geliştirme Çalışması”, Değerler Eğitimi Dergisi 11/26 (2013): 301-321.
Yapıcı, Asım. Ruh Sağlığı ve Din, Psiko-Sosyal Uyum ve Dindarlık. Adana: Karahan Kitapevi, 2007.
Yavuzer, Haluk vd. “Öğretmen Özgeciliği Ölçeği: Geliştirme, Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması”. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 6/3 (2006): 947-972.
Yener, Dursun. “Tüketici Etnosentrizmini Etkileyen Bir Faktör Olarak Dindarlık” Uluslarası İktisadi ve İdari İlimler Dergisi 6/12 (2014): 65-84.
Yıldırım, Musa - Topçuoğlu, Pınar. Özgeciliğin Çeşitli Demografik Değişkenlerle İncelenmesi: Sakarya Örneği, Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 32 (2016):40-53.
Yıldız, Murat. Dini Hayat ile Ölüm Kaygısı Arasındaki İlişki Üzerine Bir Araştırma. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, 1998.
Yüksel, Asuman. “İlköğretim 5. Sınıf Öğrencilerinin Empatik Becerileriyle Aile İşlevleri ve Benlik Kavramları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi”. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 25 (2009): 153-165.