Okul Paydaşları Bağlamında Kamu Okullarındaki Parasal Sorunlar: Fenomenolojik Bir Araştırma

Araştırmanın amacı, yönetici görüşlerine göre okullarda yaşanan parasal sorunların ve neoliberal ekonomi anlayışına geçilmesi ile beraber eğitim finansmanı uygulamalarındaki değişimlerin okul paydaşlarının ilişkisinde yol açtığı değişmeyi ortaya çıkarmaktır. Araştırmada olgu bilim deseni kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 2017-2018 eğitim öğretim yılında İstanbul'daki kamu okullarında görev yapan 21 yönetici oluşturmaktadır. Verilerin toplanmasında yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmış ve veriler içerik analizi yöntemiyle analiz edilmiştir. Elde edilen bulgulara göre; eğitimde özelleştirme girişimlerinin artması eğitimde fırsat eşitliğine zarar vermektedir. Yöneticiler okullardaki mali sıkıntılar ve öğretmenlerin veriminin düşük olmasını gerekçe göstererek eğitimde özelleştirmeyi desteklemektedir. Okullardaki gider kalemlerinin fazla, aktarılan kaynakların ise yetersiz olması, okulları veli desteğine mecbur bırakmaktadır. Yaşanan finansman sorunlar yöneticilerin ve öğretmenlerin asli görevlerine zarar verip, motivasyonlarını düşürmekte ve bu iki paydaş hakkında olumsuz yargılar oluşmasına neden olmaktadır. Kamu okullarındaki finansal sorunlar okul paydaşları ilişkisine zarar vermektedir. Okul-aile birlikleri yönetmelikte belirtilen sorumluluklarını yerine getirememekte; okullardaki mali sorunları okul yöneticileri çözmek durumunda kalmaktadır.

Anahtar Kelimeler:

eğitim finansmanı, okullardaki parasal sorunlar, okul paydaşları

Financial Problems in Public Schools in the Context of School Stakeholders: A Phenomenological Study

The purpose of the study is to reveal information through perspectives of school managers about the changes in educational finance practices caused by changes in educational finance practices in relation to school stakeholders by changing the monetary problems in schools and the neoliberal economic understanding. Pheneomonological research design was used. The sample of the study composed of 21 school principals working at different state schools in Istanbul in 2017-2018 school year. Semi-structured interview was used and data were analyzed using content analysis. The results revealed that the increase in privatization initiatives in education harmed equal opportunity in education. School managers also supported privatization in education, citing fiscal stresses in schools and low productivity of teachers. The inadequacy of expense items in the schools and the transferred resources obliged parents to support the schools. Financial problems harmed administration duty of school principals and teachers, reducing teachers’ motivation and causing the parents to make negative judgments about these two shareholders. These kinnds of trends harmed the school shareholders’ relationships. School-parent associations were not able to fulfill their responsibilities stated in the regulations; therefore, the majority of the financial problems faced by schools remained to be solved by the school administrators.

Keywords:

educational financing, financial problems in schools, school shareholders,

PDF

___

Altunay, E. 2017. Okul Yöneticilerinin Görüşleri Doğrultusunda Eğitim Finansmanı Politikaları: Sorunlar, Nedenler ve Çözümler. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(2), 689-714.Ataay, F. (2007). Neoliberalizm ve Devletin Yeniden Yapılandırılması, Ankara: De ki YayıneviAtaay, F & Güney,A. (2004). Yerleşme ve Kalkınma Sorunu: Kamu Yönetimi Reformu Üzerine Değerlendirme. Mülkiye Dergisi 243. 131-146.Akça, H. (2012). Yükseköğretimin Finansmanı Ve Türkiye İçin Yükseköğretim Finansman Modeli Önerisi. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 19(1), 91-104.Anderson, J.A. (2005). International Institute for Educational Planning. Accountability In Education. Paris.Apple, M. W.(2004) Neoliberalizm ve Eğitim Politikaları Üzerine Eleştirel Yazılar, Ankara:.Eğitim Sen YayınlarıArabacı, İ. B. (2011). Türkiye’de Ve OECD Ülkelerinde Eğitim Harcamaları. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 10(35), 100-112. Aydın, M. (1988). Eğitim Yönetimi, Ankara: Gazi Kitapevi. Balyer, A. (2012). Çağdaş Okul Müdürlerinin Değişen Rolleri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD) 13(2), 75-93.Carnoy, M. (1995).Structural Adjustment and The Changing Face of Education. International Labour Review. 134, 653-673.Cohen, L & Manion,L & Morrison, K. (2002). Research Methods in Education. London: Routlenge.Creswell, J.W. (2013). Qualitative inquiry and research design: Choosing among five approaches (3rd Ed.). Thousand Oaks, CA: Sage.Çiçeksoy, Y.( 2016). Yükseköğretimin Finansmanı, AB Uygulamaları Ve Türkiye İçin Alternatif Finanasman Modeli Önerisi Doktora Tezi. İstanbul:İstanbul Üniversitesi Sosyal bilimler Enstitüsü. İstanbul.Çınkır, Ş. (2010). İlköğretim Okulu Müdürlerinin Sorunları: Sorun Kaynakları Ve Destek Stratejileri. İlköğretim Online, 9(3), 1027-1036. [03.01.2018]Güngör, G & Göksu, A. (2013). Türkiye’de Eğitimin Finansmanı Ve Ülkelerarası Bir Karşılaştırma. Celal Bayar Üniversitesi İ.İ.B.F. Yönetim ve Ekonomi, 20, 59-72Hoşgörür, V, & Arslan, İ. (2014). Okul Örgütünün Finansal Kaynaklarının Yönetimi Sorunu (Yatağan İlçesi Örneği). Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(1), 91-102Karakütük, K. (2006). Yükseköğretim Finansmanı, Milli Eğitim Dergisi, 17, 219-242.Kavak, Y , & Ekinci, C.E. (1994). Eğitimin Finansmanı Sorunu ve Maliyetlerin Azaltılmasına İlişkin Alternatif Stratejiler. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 10, 64-72.Kaya, Ç, & Yılmaz, T. (2017). Türkiye’de Eğitim Finansmanında Kamu Dışı Kaynakların Yeri Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 49, 378-388Koç, H. (2007). Eğitim Sisteminin Finansmanı, Gazi Üniversitesi Endüstriyel Sanatlar Eğitim Fakültesi Dergisi, 29, 39-50.Kurul, N. (2012). Eğitim Finansmanı. Ankara: Siyasal Yayınevi.Ladd, H.F & Chalk, R & Hansen,J.S. (1999). Equity and Adequacy in Education Finance: Issues and Perspectives. Washington, DC: National Academy PressLeachman, M & Masterson, K & Figueroa, E. (2017). A Punishing Decade for School Funding.Center On Budget and Policy Priorities. Washington, DC MEB, (2005). Milli eğitim Bakanlığı Okul-Aile Birliği Yönetmeliği. Tebliğler Dergisi. Haziran 2005/2573. MEB. (2009). Türkiye’de Eğitimin Finansmanı ve Eğitim Harcamaları Bilgi Yönetim Sistemi Okullar Modülü Kullanıcı Kılavuzu. Millî Eğitim Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı. Ankara.McBurnie, G. (2002). Küreselleşme, GATS ve Ulus-Aşırı Eğitim. çev. H. Koç ve G. Tunalı-Koç. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 2(1). İstanbul: EDAM Yayınları,. Merriam, S. B & Tisdell, E. J. (2015). Qualitative Research: A Guide To Design And Implementation. John Wiley & SonsÖmür, Y. E. (2016). Eğitimde Neoliberal Yerelleşme ve Eleştirisi. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 7(1), 10-25Özdemir, N. (2011). İlköğretimin Finansmanında Bir Araç: Okul Aile Birliği Bütçe Analizi (Ankara İli Örneği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.Sayılan F. (2006). Küresel Aktörler DB ve GATS ve Eğitimde Neoliberal Dönüşüm. Jeoloji Mühendisleri Odası Haber Bülteni, .4, 44-51.Stake, R.E. (2010).Qualitative Research: Studying How Things Work. Guilford Press, Starr, L.( 2003). A Dozen Activities to Promote Parent Involvement. Education World : 1-4Serin, N. (1979). Eğitim Ekonomisi. Ankara: Ankara Üniversitesi BasımeviTuzcu, G. (2004). Eğitimin Finansman Gerekleri ve Boyutları, Millî Eğitim Dergisi, 163. Ünal,A & Yıldırım, A. & Çelik, M.. (2010) İlköğretim Okulu Müdür Ve Öğretmenlerinin Velilere İlişkin Algılarının Analizi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23, 261-272Ünal, L. I. (2005). Öğretmen İmgesinde Neoiberal Dönüşüm. Eğitim Bilim Toplum Dergisi. 3(11), 4-1Yıldırım, A & Şimşek, H. (2005). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara :Seçkin Yayınevi. Zoraloğlu, Y.R & Şahin, İ & Şahin Fırat, N. (2004). İlköğretim Okullarının Finansal Kaynak Bulmada Karşılaştıkları Güçlükler Ve Bu Güçlüklerin Okula Etkileri. Eğitim, Bilim ve Toplum, 2(8), 4-17.