Ömer Faruk TAMUL, Bilge BAL SEZEREL, Uğur SAK, Fatih KARABACAK

Anadolu-Sak Zekâ Ölçeği’nin (ASIS) Sosyal Geçerlik Çalışması

Bu çalışmada Anadolu-Sak Zekâ Ölçeği’nin (ASIS) sosyal geçerlik düzeyi araştırılmıştır. Veri toplama aracı olarak 40 maddeden oluşan “ASIS Uygulayıcı Değerlendirme Anketi (ASISUDA)” kullanılmıştır. Araştırmanın katılımcılarını, ölçeğin norm çalışmasında uygulayıcı olarak yer alan ve ölçek geliştirildikten sonra formatörlük eğitimi almaya hak kazanan Mili Eğitim Bakanlığı’nın (MEB) görevlendirdiği 37 öğretmen oluşturmaktadır. Sosyal geçerlik düzeyi araştırmasında, uygulayıcıların tamamına ulaşıldığından evren ile çalışılmıştır. Evrenin sosyal geçerlik düzeyini belirlemek için ise elde edilen verilerin ortalaması ve standart sapmaları yorumlanmıştır. 6’lı likert anketin genel ortalaması 5,26 olarak belirlenmiştir. Bu değer ASIS’in sosyal geçerlik düzeyinin uygulayıcılar açısından oldukça yüksek olduğunu göstermektedir.

Anahtar Kelimeler:

Anadolu-sak zeka ölçeği, geçerlik, sosyal geçerlik

Social Validity Study of the Anadolu-Sak Intelligence Scale (ASIS)

In this study, the social validity of the Anatolian-Sak Intelligence Scale (ASIS) was investigated. Data collection instrument, consisting of 40 items "ASIS Practitioner Evaluation Survey (ASISPES)" is used. The participants of the study consisted of 37 teachers assigned to the Ministry of National Education (MEB), which were included in the norming study of the scale and who were entitled to receive formator training after the scale was developed. In the level of social validity, the universe was studied as all of the practitioners were reached. In order to determine the social validity of the universe, the mean and standard deviations of the data were interpreted. The overall mean of the 6-point Likert survey was determined as 5,26. This value indicates that the level of the social validity of ASIS is very high for the practitioners.

Keywords:

Anadolu-sak intelligence scale, validity, social validity,

PDF

___

A. S. Kaufman., E. O. Lichtenberger, E. Fletcher – Janzen, & N. L. Kaufman. (Eds.) (2010). Essentials of KABC - II assessment. New Jersey: John Wiley & Sons, Inc.
B. Devlin, S. E. Fienberg, D.P. Resnick, & K. Roeder. (Eds). (1997). Intelligence, genes, and success. New York: Springer.
Brim, O. G., Glass, D. C., Neulinger, J., & Firestone, I. J. (1969). American beliefs and attitudes about intelligence. New York: Russell Sage Foundation.
Brody, N., (1999). What is intelligence?. International Review of Psychiatry, 1(1), 19- 25.
Büyüköztürk, Ş. (2016). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem Akademi.
Büyüköztürk, Ş., Kılıç-Çakmak, E., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2015). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
Çüm, S. ve Gelbal, S. (2015). Kayıp veriler yerine yaklaşık değer atamada kullanılan farklı yöntemlerin model veri uyumu üzerindeki etkisi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(35), 87-111.
Eysenck, H. J. (1967). Intelligence assessment: A theoretical and experimental approach. British Journal of Educational Psychology, 37(1), 81-98.
Finney, J. W. (1991). On further development of the concept of social validity. Journal of Applied Behavior Analysis, 24(2), 245-249.
Foster, S. L., & Mash, E. J. (1999). Assessing social validity in clinical treatment research: Issues and procedures. Journal of consulting and clinical psychology, 67(3), 308.
Gardner, H. (2011). Frames of mind: The theory of multiple intelligences. Newyork: Basic books.
Goddard, H. H. (1946). What is intelligence?. The Journal of social psychology, 24(1), 51-69.
Gottfredson, L. S. (1997). Mainstream science on intelligence: An editorial with 52 signatories, history, and bibliography. Intelligence, 24(1), 13-23.
Hurley, J. J., Wehby, J. H., & Feurer, I. D. (2010). The social validity assessment of social competence intervention behavior goals. Topics in early childhood special education, 30(2), 112-124.
I. B. Weiner. (Eds). (2012). Handbook of Psychology. New Jersey: John Wiley & Sons.
Jensen, A. R., & Weng, L. J. (1994). What is a good g?. Intelligence, 18(3), 231-258.
Kaplan, A. (2008). Raven’in ilerleyen matrisler plus testinin 12-13 yaş çocukları üzerinde geçerlik, güvenirlik ve ön norm çalışmalarına göre üstün zekâlı olan ve olmayan öğrencilerin mantıksal düşünme yeteneklerinin karşılaştırılması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Karasar, N. (2014). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel.
Kazdin, A. E. (1977). Assessing the clinical or applied importance of behavior change through social validation. Behavior Modification, 1(4), 427-452.
Kızıltepe, Z. (2004). Öğretişim: Eğitim psikolojisine çağdaş bir yaklaşım. İstanbul: Ofset Yayınevi.
Kontos, S., Carter, K. R., Ormrod, J. E., & Cooney, J. B. (1983). Reversing the revolving door: A strict interpretation of Renzulli's definition of giftedness. Roeper Review, 6(1), 35-39.
O. Lichtenberger, & A. S. Kaufman, (Eds.). (2013). Essentials of WAIS – IV assessment. New Jersey: John Wiley & Sons, Inc.
Öner, N. (1996). Türkiye’de kullanılan psikolojik testler. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınları.
Önöz, B. ve Bayazit, M. (2003). The power of statistical tests for trend detection. Turkish journal of engineering and environmental sciences, 27(4), 247-251.
Özgüven, İ. E. (2014). Psikolojik testler. Ankara: Nobel yayınları.
Pollay, R. W. (1984). Twentieth-century magazine advertising: Determinants of informativeness. Written Communication, 1(1), 56-77.
Raz, N., Willerman, L., & Yama, M. (1987). On sense and senses: intelligence and auditory information processing. Personality and Individual Differences, 8(2), 201-210.
Roid, G. H., & Barram, R. A. (2004). Essentials of Stanford-Binet intelligence scales (SB5) Assessment. New Jersey: John Wiley & Sons.
Sak, U. (2014). Üstün zekâlılar: Özellikleri, tanılanmaları, eğitimleri. Ankara: Vize.
Sak, U., Bal Sezerel, B., Ayas, B., Tokmak, F., Özdemir, N., Demirel Gürbüz, Ş. ve Öpengin, E. (2016). Anadolu Sak Zekâ Ölçeği (ASIS) uygulayıcı kitabı. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi ÜYEP Merkezi.
Schwartz, I. S., & Baer, D. M. (1991). Social validity assessments: Is current practice state of the art?. Journal of applied behavior analysis, 24(2), 189-204.
Seçer, İ. (2015). Psikolojik test geliştirme ve uyarlama süreci: SPSS ve LISREL uygulamaları. Anı yayıncılık.
Selçuk. Z., Kayılı, H. ve Okut, L., (2002), Çoklu Zekâ Uygulamaları (2.baskı), Ankara: Nobel Yayınları.
Snyderman, M., & Rothman, S. (1987). Survey of expert opinion on intelligence and aptitude testing. American Psychologist, 42(2), 137-144.
Suveren, S. (2006). Anasınıfına devam eden çocuklar arasından üstün yetenekli olanların belirlenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Bolu: Abant İzzet Baysal Üniversitesi.
Weiner, B.I. (Eds). (2012). Handbook of Psychology Second Edition. New Jersey: John Wiley & Sons.
Winett, R. A., Moore, J. F., & Anderson, E. S. (1991). Extending the concept of social validity: Behavior analysis for disease prevention and health promotion. Journal of Applied Behavior Analysis, 24(2), 215-230.
Wissler, C. (1901). The correlation of mental and physical tests (Abstract). The Psychological Review: Monograph Supplements, 3(6), i-62.
Wolf, M. M. (1978). Social validity: The case for subjective measurement or how applied behavior analysis is finding its heart. Journal of applied behavior analysis, 11(2), 203-214.