DENİZ TAŞIMACILIĞI KRİTERLERİNE GÖRE AVRUPA ÜLKELERİNİN SIRALAMASI

Deniz taşımacılığı günümüz dünyasında önemli bir yere sahiptir. Dünya çapında birçok ülke deniz taşımacılığında kendilerine yer edinmeye çalışmaktadır. Deniz taşımacılığının öneminden hareketle çalışmada seçili Avrupa ülkelerinin deniz taşımacılık sektörü analiz edilmiştir. Analizde Çok Kriterli Karar Verme yöntemleri arasında bulunan Promethee kullanılmıştır. Promethee birden fazla alternatifi birden fazla kriter çerçevesinde değerlendiren bir modeldir. Değerlendirmeye verilerine ulaşılabilen 24 Avrupa ülkesi dahil edilmiştir. Bu ülkeler 5 farklı kriter çerçevesinde analiz edilmiştir. Analiz sonucunda kriterlere göre en iyi durumda olan ülkenin İtalya olduğu görülmektedir. İtalya’yı İspanya ve Almanya takip etmektedir. Son üç sırada ise Slovenya, Bulgaristan ve Karadağ bulunmaktadır. Çalışma, 24 Avrupa ülkesinin denizcilik sektörünün performansını ortaya koyması açısından önem taşımaktadır.

RANKING OF EUROPEAN COUNTRIES ACCORDING TO SEA TRANSPORT CRITERIA

Maritime transport occupies an important place in today's world. Many countries in the world are trying to establish themselves in maritime transport. Due to the importance of maritime transport, the study analyzed the maritime transport sector of selected European countries. Promethee, which belongs to the methods of multi-criteria decision making, was used for the analysis. Promethee is a model that evaluates more than one alternative according to more than one criterion. 24 European countries for which data are available were included in the evaluation. These countries were evaluated on 5 different criteria. The result of the evaluation shows that the country that performs best on the criteria is Italy. Italy is followed by Spain and Germany. The last three places are Slovenia, Bulgaria and Montenegro. The study is important to show the performance of the maritime sector in 24 European countries.

___

  • Acar, Ö. F. (2021). Uluslararası Ticarette Deniz Taşımacılığının Lojistik Performansa Etkisi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 26(4), 533-541.
  • Akkaya, G. ve Uzar, C. (2013). The Usage of Multiple-Criteria Decision Making Techniques on Profitability and Efficiency: An Application of PROMETHEE. International Journal of Economics and Finance Studies, 5(1), 149-156.
  • Akram, M., Shumaiza, and Al-Kenani, A. N. (2020). Multi-Criteria Group Decision-Making for Selection of Green Suppliers under Bipolar Fuzzy PROMETHEE Process. Symmetry, 12(1), 77. doi:10.3390/sym12010077.
  • Aktaş, Ö. (2022). BİST’de İşlem Gören Bilişim Sektörü Şirketlerinin Pandemi Öncesi ve Pandemi Dönemi Finansal Performanslarının PROMETHEE Yöntemi ile Ölçülmesi. İşletme, 3(2), 15-31.
  • Altın, H. (2020). Sector Analysis of Turkish Markets Using the PROMETHEE Method. Journal of Business Economics and Finance, 9(3), 196-208. doi: 10.17261/Pressacademia.2020.1296.
  • Ateş, A., Karadeniz, Ş. ve Esmer, S. (2010). Dünya Konteyner Taşımacılığı Pazarında Türkiye’nin Yeri. Dokuz Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Dergisi, 2(2), 83-98.
  • Balık, İ., Aksay, K. and Şenbursa, N. (2015). Marine Transportation in Turkey and A Future Perspective. Turkish Journal of Maritime and Marine Sciences, 1(1), 48-60.
  • Bausys, R., Zavadskas, E. K., and Semenas, R. (2021). Path Selection for the Inspection Robot by m-Generalized q-Neutrosophic PROMETHEE Approach. Energies, 15(1), 223. doi:10.3390/en15010223.
  • Behzadian, M., Kazemzadeh, R. B., Albadvi, A. and Aghdasi, M., (2010). PROMETHEE: A Comprehensive Literature Review on Methodologies and Applications. European journal of Operational research, 200(1), 198-215.
  • Brans J. P. and Vincke, Ph. (1985). Note—A Preference Ranking Organization Method. Management Science, 31(6), 647-656. doi:10.1287/mnsc.31.6.647.
  • Brans, J.P. and Mareschal, B. (2005). PROMETHEE Methods. In: Multiple Criteria Decision Analysis: State of the Art Surveys. International Series in Operations Research & Management Science, 78. Springer, New York. doi:10.1007/0-387-23081-5_5.
  • Bülbül, S. E. ve Köse, A. (2016). Türk Sigorta Sektörünün PROMETHEE Yöntemi ile Finansal Performans Analizi. Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 38(1), 187-210. doi: 10.14780/iibd.29194.
  • Ceylan, S. (2020). Deniz Taşımacılığı ve Incoterms: Fob’a İlişkin Bir Değerlendirme. Uygulamalı Bilimler Fakültesi Dergisi, 2(2), 13-39.
  • Dağdeviren, M. ve Erarslan, E. (2013). PROMETHEE Sıralama Yöntemi ile Tedarikçi Seçimi. Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, 23(1).
  • Dinçer, S. E., Ekin, E. ve Karakaş, K. S. (2017). PROMETHEE Yöntemiyle Uçak Komponentlerinin Önceliklendirilmesi Problemlerine Çözüm Yaklaşımı. Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, 6(3), 106-125.
  • Drazic, J., Dunjic, D. Mucenski, V. And Pesko, I. (2016). Multi-Criteria Analysis of Variation Solutions for The Pipeline Route By Applying The PROMETHEE Method. Tehnicki Vjesnik-Technical Gazette, 23(2), 599-610. doi:10.17559/TV-20150305124627.
  • Ekin, E. (2021). İnsan Kaynaklarında Personel Seçim Problemlerine PROMETHEE Yöntemi ile Çözüm Yaklaşımı. Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, 10(3), 738-746.
  • Elevli, B. (2014). Logistics freight center locations decision by using Fuzzy-PROMETHEE. Transport, 29(4), 412-418. doi:10.3846/16484142.2014.983966.
  • Eurostat, Maritime, https://ec.europa.eu/eurostat, (Erişim Tarihi: 25.12.2022).
  • Genç, T. (2013). PROMETHEE Yöntemi ve GAIA Düzlemi. Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 15(1), 133-154.
  • Genç, T. ve Masca, M. (2013). TOPSIS ve PROMETHEE Yöntemleri ile Elde Edilen Üstünlük Sıralamalarının Bir Uygulama Üzerinden Karşılaştırılması. Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 15(2), 539-567.
  • Goswami, S. (2020). Outranking Methods: PROMETHEE I and PROMETHEE II. Foundations of Management, 12(1), 93-110. doi:10.2478/fman-2020-0008.
  • Güneğilmez, Ö. F. (2022). Demokrat Parti Dönemi Deniz Taşımacılığı Politikaları. Atatürk Dergisi, 11(2), 60-64. Gürkaynak, G., İnanılır, Ö. ve Tanık, T. (2012). Avrupa Birliği ve Türkiye’de Deniz Taşımacılığı Sektöründe Rekabet Hukuku Uygulamaları. Rekabet Dergisi, (51), 79-138.
  • İşgüden Kılıç, B., Kılıç, A. ve Bilgili, L. (2018). Research On Emission Trading Scheme in Terms of Turkish Shipping and Financial Reporting Standards. Dokuz Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Dergisi,10(2),249-277. doi: 10.18613/deudfd.495806.
  • Jati, H. and Dominic, D.D. (2017). A New Approach of Indonesian University Webometrics Ranking Using Entropy and PROMETHEE II, Procedia Computer Science, 4th Information Systems International Conference (ISICO)- Innovation of Information Systems- Visions, Opportunities and Challenges, 124, 444-451. doi:10.1016/j.procs.2017.12.176.
  • Kabassi, K., and Martinis, A. (2021). Sensitivity Analysis of PROMETHEE II for the Evaluation of Environmental Websites. Applied Sciences, 11(19), 9215. doi:10.3390/app11199215.
  • Kalender, F.Y. ve Aygün, F. (2019). PROMETHEE Sıralama Yöntemi ile Yatırım Projesi Değerlendirme ve Üretim Sektöründe Uygulanması. Batman Üniversitesi Yaşam Bilimleri Dergisi, 9(2), 183-208.
  • Kamal, B. (2019). Deniz Taşımacılığında Risk Sermayesi. Kent Akademisi, 12(3), 618-633. doi: 10.35674/kent.605909.
  • Karahan, C. B. ve Kırval, L. (2018). Türk Deniz Taşımacılığı Sektörünün Kümelenme Analizi. Journal of Transportation and Logistics, 3(2), 13-24.
  • Karahan, M. ve Peşmen, S. (2020). İllerarası rekabet gücünün PROMETHEE GAIA yöntemiyle analizi. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19. Uluslararası İşletmecilik Kongresi Özel Sayısı, 272-287.
  • Keçek, G. ve Yüksel, R. (2016). Analitik Hiyerarşi Süreci (AHP) ve PROMETHEE Teknikleriyle Akıllı Telefon Seçimi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (49), 46-62.
  • Kopar, M. (2016). Atatürk Dönemi Deniz Taşımacılığı (1923-1938). Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (22), 465-492. doi: 10.14520/adyusbd.76036.
  • Kuncova, M., Seknickova, J. (2022). Two-stage weighted PROMETHEE II with results’ visualization. Cent Eur J Oper Res, 30, 547–571. doi:10.1007/s10100-021-00788-9.
  • Onan, A. (2014). PROMETHEE Sıralama Yönteminin Konut Projelerinin Değerlendirilmesinde Kullanılması. Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 16(1), 17-28.
  • Oubahman, L. and Duleba, S. (2021). Review of PROMETHEE method in transportation. Production Engineering Archives,27(1), 69-74. doi:10.30657/pea.2021.27.9.
  • Ömürbek, N., Karaatlı, M., Eren, H. ve Şanlı, B. (2014). AHP Temelli PROMETHEE Sıralama Yöntemi ile Hafif Ticari Araç Seçimi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 19(4), 47-64.
  • Öz, O. ve Tükenmez, N. M. (2020). Ülke Riskinin PROMETHEE Yöntemi ile Değerlendirilmesi. İzmir YMMO Dergisi, 2(2), 46-70.
  • Özdağoğlu, A. (2013). Üretim İşletmelerinde Lazer Kesme Makinelerinin PROMETHEE Yöntemi ile Karşılaştırılması. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 9(19), 305-318. doi: 10.11122/ijmeb.2013.9.19.288.
  • Özgüven, N. (2012). PROMETHEE Sıralama Yöntemi ile Özel Alışveriş Siteleri Üzerine Bir Araştırma. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (27), 195-201.
  • Özkaya, G. (2022). Energy Consumption Trends Before and During the Covid-19 Pandemic: An Entropy-Based PROMETHEE Analysis. Current Research in Social Sciences, 8(1), 1-28. doi: 10.30613/curesosc.1071005.
  • Prvulovic, S., Tolmac, D., and Radovanovic, L. (2011). Application of PROMETHEE-GAIA Methodology in the Choice of Systems for Drying Paltry-Seeds and Powder Materials. Strojniški vestnik- Journal of Mechanical Engineering, 57(10), 778-784. doi:10.5545/sv-jme.2008.068.
  • Saban, M. ve Gülerçin, G. (2009). Deniz Taşımacılığı İşletmelerinde Maliyetleri Etkileyen Faktörler ve Sefer Maliyetleri. Dokuz Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Dergisi, 1(1), 1-16.
  • Sarı, T. (2020). Banka Performans Ölçümünde TOPSIS ve PROMETHEE Yöntemlerinin Karşılaştırılması. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 34(1), 99-117. doi: 10.16951/atauniiibd.480238.
  • Şahin, A. ve Akkaya, C. G. (2013). PROMETHEE Sıralama Yöntemi ile Portföy Oluşturma Üzerine Bir Uygulama. Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 2(2), 67-81.
  • Şenkayas, H. ve Hekimoğlu, H. (2013). Çok kriterli tedarikçi seçimi problemine PROMETHEE yöntemi uygulaması. Verimlilik Dergisi, (2), 1-15.
  • Talukder, B. and W. Hipel, K. (2018). The PROMETHEE Framework for Comparing the Sustainability of Agricultural Systems. Resources, 7(4), 74. doi:10.3390/resources7040074.
  • Taş, M., Özlemiş, Ş. N., Hamurcu, M. ve Eren, T. (2017). Ankara’da AHP ve PROMETHEE Yaklaşımıyla Monoray Hat Tipinin Belirlenmesi. Ekonomi İşletme Siyaset ve Uluslararası İlişkiler Dergisi, 3(1), 65-89.
  • Tatar, V., Özer, M. B. Ve Kartal, A. (2019). Deniz Taşımacılığı ve Limanların Ekonomik Etkileri: Hopa Limanı Analizi. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 6(5), 138-150.
  • Tunalı, H. ve Akarçay, N. (2018). Deniz Taşımacılığı ile Sanayi Üretimi İlişkisinin Analizi: Türkiye Örneği. İktisadi İdari ve Siyasal Araştırmalar Dergisi, 3(6), 111-122. doi: 10.25204/iktisad.406183.
  • Tunalı, H. ve Akarçay, N. (2022). Konteyner Yük Taşımacılığı, Liman Alt Yapı Yatırımları ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkinin Analizi: OECD Ülkeleri Örneği. Ekonomi ve Finansal Araştırmalar Dergisi, 4(1), 102-118.
  • Uzar, C. (2013). Financial Performance Test of Public Banks in Turkey: An Application of Promethee. International Journal of Economics and Finance Studies, 5(2), 1-9.
  • Vetschera R. and Almeida A.T.D., (2012). A PROMETHEE-based approach to portfolio selection problems, Computers & Operations Research, 39(5), 1010-1020, ISSN 0305-0548. doi:10.1016/j.cor.2011.06.019. Visual Promethee, State-of-the-art Multicriteria Decision Aid Software, http://www.promethee-gaia.net/phone/visual-promethee.html, (Erişim Tarihi: 30.11.2022).
  • Yılmaz, B. ve Dağdeviren, M. (2010). Ekipman Seçimi Probleminde PROMETHEE ve Bulanık PROMETHEE Yöntemlerinin Karşılaştırmalı Analizi. Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, 25(4).
  • Yılmaz, F. (2020). Contributions of “Green-Ecoport Approach” to Merchant Trade and Logistics: Comparison of Practices in Turkey and the European Union (EU). Journal of Transportation and Logistics, 4(2), 65-78. doi: 10.26650/JTL.2019.04.02.02.
  • Yougbare, J.W. (2019). The ranking of districts in Ouagadougou by the risk of flood and runoff using the Promethee, European Journal of Pure and Applied Mathematics, 12(4), 1731-1743. Doi: 10.29020/nybg.ejpam.v12i4.3562.
  • Zhao, H.J., Peng, Y. and Li, W. (2013). Revised PROMETHEE II for Improving Efficiency in Emergency Response First International Conference on Information Technology and Quantitative Management, Suzhou, Peoples R China, Procedia Computer Science, 17, 181-188, doi:10.1016/j.procs.2013.05.025.
  • Zhu, H.M., Wang, H.Y. and Sun, S.Y. (2018). Research on filter's parameter selection based on PROMETHEE method, 1st International Conference on Functional Materials and Chemical Engineering (ICFMCE), Dubai, U Arab Emirates, 323. doi:10.1088/1757-899X/323/1/012024.