Gülgün Durat, Gümrah Duygu Atmaca, Hande Cengiz Açıl, Hatice Aydemir Oksal

Şizofreni Hastası Olan Hasta Yakınlarının Şizofreniye İlişkin Tutumları / The Attitudes Of Patient Relatives Towards Schızophrenıa

Özet: Çalışma şizofrenisi olan hastaların yakınlarının şizofreniye ilişkin inanç ve tutumlarını belirlemek amacıyla yapıldı. Araştırma, Sakarya Toplum Ruh Sağlığı Merkezi, Sakarya Eğitim Araştırma Hastanesi Merkez ve Korucuk Kampüsleri ve Sakarya Büyükşehir Belediyesi Psikiyatri Polikliniklerine, Mayıs 2010- Aralık 2011 tarihleri arasında, şizofreni tanısıyla başvuran ve tedavi edilen toplam 101 hastanın yakınına, Ruhsal Hastalıklarda Tutum projesi için geliştirilen anket formu (PAREM) uygulanarak gerçekleştirilmiştir. Şizofreni olgusu tanımlanarak verildiğinde, hasta yakınlarının %99’u ruhsal bir hastalık olduğunu ifade etmiştir. Şizofrenin etiyolojisi sorgulandığında %73.3’ ü sosyal sorunların, %71.3’ ü ise kişilik zayıflığının şizofreniye yol açtığını belirtti. Hasta yakınlarının büyük çoğunluğu (%83.2) şizofreninin tedavi edilebilir bir hastalık olduğunu düşünmekteydi. Sosyal mesafe ile ilgili sorular incelendiğinde %83.2’ si şizofrenlerin saldırgan olduğunu, %79.2’ si şizofren bir kişiyle evlenmeyeceğini, %63.4’ü de evini bir şizofrene kiraya vermeyeceğini ifade etmişlerdir. Yaş ve eğitim düzeyi ile sadece şizofreniyi tanıma alt boyutu arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık saptandı (p<0.05). Araştırma sonucunda, hasta yakınlarının şizofreniye karşı tutumlarının, eğitim düzeyi ve yaş ile ilişkili olarak değişebileceği belirlenmiştir. Olguların, şizofreniyi akıl hastalığı olarak bildikleri, etiyolojisi konusunda yeterli bilgiye sahip olmadıkları, ancak tedavisinde tıbbi yöntemlerin kullanılmasını tercih ettikleri bulunmuştur. Anahtar Kelimeler: sosyal mesafe; stigma; şizofreni; tutumAbstract: To examine relatives’ beliefs and attitudes towards schizophrenia.This study included 101 relatives of schizophrenic patients in outpatient and inpatient departments of Sakarya Training and Research Hospital, Sakarya Community Mental Health Center and inpatient department of Sakarya Metropolitan Municipality Psychiatric Clinic between May 2010 and December 2011. Data was carried out using a questionnaire developed by Psychiatric Research and Education Center in Turkey. A total of 99% of 101 subjects, appraised schizophrenia as a mental disease. 73.3% said it occured due to social problems, and 71.3% to weakness of character. Most of the patient relatives (%83.2) thought that schizophrenia was a curable disease. 83.2% denoted that schizophrenic patients were offensive, 79.2% rejected to marry with them. 63.4% declared that they didn’t want to hire out residence to schizophrenia. There is a meaningful difference between age and education level and subscale score of knowing about schizophrenia (p<0.05). Attitudes of patient relatives on schizophrenia were associated with education level and age. They determined the term schizophrenia as a mental disorder. However, etiolocigal factors were not known properly. They prefer medical treatment. Keywords: Attitude, schizophrenia, social distance, stigma

Anahtar Kelimeler:

sosyal mesafe; stigma; şizofreni; tutum

PDF

___

1. Şizofreni, Ü. A. (1999). Damga, mitler ve gerçekler. Psikiyatri Dünyası, 3, 67-71.
2. Havva, T. E. L., & PINAR, Ş. E. (2012). Ayaktan izlenen psikiyatri hastalarında içselleştirilmiş damgalama ve benlik saygısı. Journal of Psychiatric Nursing, 3(2), 61-66.
3. Yıldırım, E., Sokullu, D. A., Köknel, Ö., & In, I. S. (2012). Alkol Bağımlılığında İçselleştirilmiş Damgalanma: Depresif Belirtilerle İlişki. Psikoloji Çalışmaları Dergisi, 32(1), 1-12.
4. Baysal, G. Ö. D. (2013). Damgalanma ve ruh sağlığı. Arşiv Kaynak Tarama Dergisi, 22(2).
5. Karagöl, A., Çalışkan, D., & Beyazyüz, M. (2013). Halk sağlığı açısından ruhsal bozukluklarda üç boyutuyla damgalama. Merhaba, 96.
6. KAYAHAN, Ö. G. M. (2009). Hemşirelik Öğrencilerinin Şizofreniye Karşı Tutumları Ve Psikiyatri Eğitiminin Etkisi. Harran Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 6(1), 27.
7. Aker, T., Özmen, E., Ögel, K., Sağduyu, A., Uğuz, Ş., Tamar, D., ... & LİMAN, O. (2002). Birinci basamak hekimlerinin şizofreniye bakış açısı. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 3(1), 5-13.
8. Özbaş, D., Küçük, L., & Buzlu, S. (2008). Ruhsal bozukluğu olan bireye sahip ailelerin hastalığa karşı tutumları. Düşünen Adam, 21(1-4), 14-23.
9. TAŞKIN, E. O., YÜKSEL, E. G., DEVECİ, A., & ÖZMEN, E. (2009). Psikiyatri polikliniğine başvuran hastaların depresyona yönelik tutumları. Journal of Psychiatry, 10, 100-108.
10. Bahar, A. (2007). Şizofreni ve damgalama. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi, 2(4), 101-110.
11. Bademli, K., & Duman, Z. Ç. (2014). Aileden Aileye Destek Programına İlişkin Deneyimler. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 7(2).
12. Lee, S., Lee, M. T., Chiu, M. Y., & Kleinman, A. (2005). Experience of social stigma by people with schizophrenia in Hong Kong. The British Journal of Psychiatry, 186(2), 153-157.
13. Gülseren, L. (2002). Şizofreni ve aile: güçlükler, yükler, duygular, gereksinimler. Türk Psikiyatri Dergisi, 13(2), 143-151.
14. Saunders J. (2003). Families Living With Severe Mental İllness: A Literature Review. Issues Ment Health Nurs. 24,175-198.
15. Marsh, D. T. (1999). Serious mental illness: Opportunities for family practitioners. The Family Journal, 7(4), 358-366.
16. Sağduyu, A., Aker, T., Özmen, E., Uğuz, Ş., Ögel, K., & Tamar, D. (2003). Şizofrenisi olan hastaların yakınlarının şizofreniye yönelik tutumları. Türk Psikiyatri Dergisi, 14(3), 203-212.
17. Taşkin, E. O., Seyfe, S. F., Aydemir, O., Demet, M. M., Ozmen, E., & İçelli, İ. (2001). [The public attitudes towards schizophrenia in a rural area in Turkey]. Turk psikiyatri dergisi= Turkish journal of psychiatry, 13(3), 205-214.
18. KAYAHAN, Ö. G. M. (2009). Hemşirelik Öğrencilerinin Şizofreniye Karşı Tutumları Ve Psikiyatri Eğitiminin Etkisi. Harran Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 6(1), 27.
19. Holzinger, A., Kilian, R., Lindenbach, I., Petscheleit, A., & Angermeyer, M. C. (2003). Patients' and their relatives' causal explanations of schizophrenia. Social Psychiatry and Psychiatric Epidemiology, 38(3), 155-162.
20. Sağduyu, A., Aker, T., Özmen, E., Ögel, K., & Tamar, D. (2001). Halkın şizofreniye bakışı ve yaklaşımı üzerine bir epidemiyolojik araştırma. Türk Psikiyatri Dergisi, 12(2), 99-110.
21. Tuna A. (1999). Akıl Hastalarının Sosyal Red Durumunun Hasta Ailesi Üzerindeki Etkilerinin Araştırılması. Düşünen Adam. 12,50-61.
22. Öksüz, E., Vural, H., & Oflaz, F. (2005). Aile bireylerinin psia kiyatrik hastalara ilişkin tutumları. Zonguldak Sağlık Yüksekokulu Sağlık Eğitim Araştırma Dergisi, 1(3), 11-20.
23. ARISOY, Ö., & EŞSİZOĞLU, A. Genel ve Ruh Sağlığı Hastanelerinde Çalışan Hemşirelerin Şizofreniye Bakış Açılarının Karşılaştırılması