Elmas Pınar KAHRAMAN, Engin Karakeçe, Fergül Erdoğan, Habib Uluyurt, Mehmet Köroğlu, İhsan Hakkı Çiftci

Klebsiella pneumoniae izolatlarının antibiyotiklere direnç durumlarının değerlendirilmesi

Amaç: Klebsiella türleri nazofarinks ve barsakta bulunabilen, az rastlanan bir patojendir fakat ciddi enfeksiyonlara sebep olmaktadır. İnsanlardan en sık izole edilen türler olan Klebsiella pneumoniae (K. pneumoniae ) ve Klebsiella oxytoca, üriner sistem, safra kesesi, cerrahi alan enfeksiyonu, bakteriyemi, pnömoni, çeşitli organ apseleri gibi enfeksiyonlarda etken olarak saptananbakterilerdir. K. pneumoniae kaynaklı bu enfeksiyonların içerisinde en sık rastlanan üriner sistem enfeksiyonları, toplum kökenli ve sağlık bakımı ile ilişkili enfeksiyonlar içinde en sık görülen enfeksiyon şeklidir. Üriner enfeksiyonlarda genellikle ampirik tedavi başlandığı için etkenlerin ve antibiyotik duyarlılık paternlerinin bilinmesi tedavi başarısı için gerekli ve önemlidir. Bu nedenle çalışmamızda, hastanemiz mikrobiyoloji laboratuvarına gelen çeşitli klinik örneklerden izole edilen 871 K. pneumoniae izolatının antibiyotik duyarlılıkları araştırılması amaçlanmıştır.Gereç ve Yöntem: Çalışmaya Nisan 2014-Ekim 2015 tarihleri arasında Sakarya Üniversitesi Eğitim ve Araştırma Hastanesi tıbbi mikrobiyoloji laboratuvarına çeşitli kliniklerden gönderilen örneklerden izole edilen 871 K. pneumoniae izolatı dahil edilmiştir. İzolatlar eosin metilen blue (EMB) agar ve kanlı agara ekimi yapılmış ve örnekler 37°C’de 18-24 saat süre ile inkübe edilmiştir. Tanımlama ve antibiyogram çalışmalarında Vitek 2 (bioMérieux, Fransa) otomatize sistemi kullanılmış, duyarlılık sonuçları CLSI ve EUCAST kriterleri esas alınarak belirlenmiştir. Çalışmamızda izolatlara ait tanımlayıcı istatistiksel analizler SPSS version 20.0 (SPSS, Inc., ABD) programı kullanılarak yapılmıştır.Bulgular: K. pneumoniae izolatları sıklıkla idrar 415’i (%48), 91’i (%10) kan, 76’sı (%9) yara, 52’si (%6) trakealaspirat, 19’u (%2) balgam ve 218’i (%25) diğer klinik örneklerden izole edilmiştir. Genişlemiş spekturumlu beta-laktamaz (GSBL) üretimi bütün izolatlarda %55 oranında saptanmıştır. GSBL üreten izolatların neden olduğu infeksiyonların tedavisinde kullanılabilen tek beta laktam antibiyotik olan karbapenem grubuna %37 oranında direnç saptanmıştır. GSBL pozitif suşların direnç değerleri; AN, AMC, CRO, CIP, CAZ, FEP, GM, IPM, MEM, SXT, TZP antibiyotikleri için sırasıyla %8, %34, %24, %51, %28, %1, %8, %5, %7, %6, %3 olarak bulunmuştur. Sonuç: Çalışmamızın sonuçları ve diğer yurtiçi ve yurtdışı yayınlarda rapor edilen oranlara paralel olarak, GSBL üreten K. pneumoniae izolatlarının yüksek oranda bulunması ve bu izolatların antimikrobiyal ajanlara karşı direnç oranlarının da yüksek olması, klinik mikrobiyoloji laboratuvarlarında GSBL saptama testlerinin yapılması ve her hastanenin kendi verilerini değerlendirerek antibiyotik politikalarını belirlemesi gerektiği kanaatindeyiz.

Anahtar Kelimeler:

Antimikrobiyal direnç, GSBL, Klebsiella pneumoniae, sefalosporin

The evaluation of antibiotic resistance status of Klebsiella pneumoniae

Purpose: Klebsiella species can be found in the nasopharynx and intestine, rare pathogen but causes serious infections. Those kinds isolated from people most frequently from Klebsiella pneumoniae (K. pneumoniae) and Klebsiella oxytoca; like urinary tract, gallbladder, surgical site infection, bacteremia, pneumonia and abscesses in various organs infections bacteria identified as a factor. Urinary tract infections are the most common infections among community acquired and health care related infections. Thus treatment is usually given empirically, it is necessary and important to know the pathogens and the antibiotic susceptibility patterns of these pathogens in urinary tract infections for the success of treatment. Therefore in this study, antimicrobial susceptibility of 871 K. pneumoniae strains isolated from various clinical samples was investigated in our hospital.Material and Method: Between the April 2014-October 2015, sent to Sakarya University Training and Research Hospital medical microbiology laboratory isolated from various clinical specimens 871 K. pneumoniae isolates were included to study. Isolates, eosin methylene blue (EMB) agar and blood agar cultivation was carried out and samples were incubated at 37 °C for 18-24 hours. Vitek 2 (bioMérieux, France) automatised system was used for identification and antibiotic susceptibility tests, and susceptibility results were determined according to the guidelines of CLSI and/or EUCAST. Using the SPSS version 20.0 (SPSS, Inc., USA) program was performed descriptive statistical analysis of the isolates in our study .Results: K. pneumoniae strains were frequently isolated from urine (415, 48%), blood (91, 10%), wound (76, 9%), tracheal aspirate (52, 6%), sputum (19, %2) and (218, %25) other samples. The rates of ESBL production that was detected in all isolated-strain were 55% . The resistance rate was 37% in all isolates-strains for the only beta-lactam antibiotic, carbapenem group that can be used in the treatment of infections caused by ESBL producing strains. Resistance values of ESBL producing strains; for AN, AMC, CRO, CIP, CAZ, FEP, GM, IPM, MEM, SXT, TZP antibiotics respectively were found to be 8%, 34%, 24%, 51%, 28%, 1%, 8%, 5%, 7%, 6%, 3%. Conclusion: There is a high rate of ESBL-producing K. pneumoniae isolates and also to the high rate of resistance to antimicrobial agents of these strains., making ESBL detection tests in the clinical microbiology laboratory and we believe that each hospital should periodically evaluate its own data and concordantly assess its antibiotic use policies.

Keywords:

Antimicrobial resistance, ESBL, Klebsiella pneumoniae, cephalosporins,

PDF

___

Çalışkan E, Dede A, Aytar AA, Güven GB, Kaş E. Ayaktan Başvuran Hastalarda Üriner Sistem İnfeksiyonuna Neden Olan Esherichia Coli Ve Klebsıella Spp. Suşlarının Çeşitli Antibiyotiklere Direnç Oranlarının Ve Genişlemiş Spektrumlu Beta-Laktamaz Varlığının Değerlendirilmesi. ANKEM Derg 2015; 29(2): 47-53.
Shehabi AA, Mahafzah A, Baadran I, Qadar FA, Dajani N. High incidence of Klebsiella pneumoniae clinical ısolates to extended-spectrum ß-lactam drugs in ıntensive care units. Diagn. Microbiol Infect Dis 2000; 36(1): 53-56.
Arman Ç. Çocukluk Çağı Üriner Sistem İnfeksiyonlarına Yol Açan Etkenlerin Dağılımı ve Antibiyotik Duyarlılıklarının Araştırılması(Uzmanlık Tezi). İstanbul, 2008.
Aydemir A, Yalçı A, Pişkin N, Gürbüz Y, Türkyılmaz R. E.coli ve K.pneumoniae suşlarının geniş-spektrumlu beta-laktamaz üretme ve antibiyotik direnç oranları. Klimik Dergisi 2006; 19(2): 63-8
Akalın H. Çoğul dirençli gram negatif bakteriler. In: Doğanay M, Ünal S, eds. Hastane İnfeksiyonları. Ankara: Bilimsel Tıp Yayınevi, 2003: 269-272.
Özgüneş I. Akılcı antibiyotik kullanımında hastane pratiğinde sorunlar. Ankem Dergisi 2005; 19(2): 185-189.
Diren Ş. Antibiyogram Yorumu. Çocuklarda Akılcı Antibiyotik Kullanımı Sempozyum Dizisi 2002; 33:19-24.
Şıhca S, Demirdöğen E, Dığrak M. Kahramanmaraş’ta Kliniklere Başvuran Hastalardan İzole Edilen Klebsiella pneumoniae Suşlarının Antibiyotik Dirençliliklerinin Belirlenmesi , Karaelmas Fen ve Mühendislik Dergisi /Karaelmas Science and Engineering Journal 2012; 2(1): 47-52.
Paterson DL. Resistance in gram-negative bacteria: Enterobacteriaceae. Am J Infect Control 2006; 34(5 Suppl 1): 20-28.
Yavuzdemir Ş, Aysev AD, Güriz H. Hastane Kökenli GSBL Yapan 50 Klebsiella pneumoniae Suşunun Bazı Antibiyotiklere Direnç Oranları ve GSBL Belirlenmesinde Disklerarası Mesafenin Önemi. Flora 2001; 6(3): 196-200.
CLSI. Performance Standards for Antimicrobial Susceptibility Testing; Twenty-First Informational Supplement. CLSI document M100-S21. Clinical and Laboratory Standards Institute. Wayne, PA. 2011.
EUCAST. European Committee on Antimicrobial Susceptibility Testing Break point tables for interpretation of MICs and zone diameters Version 5.0, valid from 2015-01-01.
T.C Sağlık Bakanlığı Ulusal Mikrobiyoloji Standartları (UMS) - Antibiyogram yorumlama kriterleri ve kısıtlı bildirim kuralları, AMD-TB-03, Sürüm: 1.0, 2014.
Aykan ŞB, Çiftci İH. Türkiye’de İdrar Kültürlerinden İzole Edilen Escherichia coli Suşlarının Antibiyotiklere Direnç Durumu: Bir Meta-Analiz. Mikrobiyol Bul 2013; 47(4): 603-618.
Vasireddy D, Yusi D, Berrak SG, Lichtenberger J. Factors Affecting Refusal Rates of the Birth Dose of Hepatitis B Vaccine: A Single Center Study. J Pediatr Inf 2014; 8(4): 159-164.
Balıkçı H, Açıkgöz ZC, Güvenman S, Çelikbilek N, Özdem B. Escherichia coli ve Klebsiella spp. İzolatlarında Plazmid Kaynaklı AmpC Beta-Laktamaz Üretiminin Araştırılması. Mikrobiyol Bul 2014; 48(1): 82-93.
Eraksoy H, Basustaoğlu A, Korten V et al. Susceptibility of bacterial isolates from Turkey-a report from the MeropenemYearly Susceptibility Test Information Collection (MYSTIC) Program. J Chemother 2007; 19(6): 650-657.
Şimşek M, Çağlar K, Sultan N. Klinik örneklerden izole edilen Klebsiella pneumoniae suşlarında karbapenemaz, İBL ve GSBL yapımının incelenmesi. Kırıkkale Üniversitesi Bilimde Gelişmeler Dergisi 2013; 2(1):37-43.
Ece G. Kan kültüründe üreyen izolatların dağılım ve antibiyotik duyarlılık profilinin incelenmesi. Med Bull Haseki 2013; 51(4): 151-156.
Al-Muhtaseb M, Kaygusuz A. Kan kültürlerinden izole edilen Escherichia coli ve Klebsiella pneumoniae suşlarında genişletilmiş spektrumlu beta laktamaz(GSBL) sıklığı. ANKEM Derg 2008; 22(4): 175-182.
Terzi HA, Karakeçe E, Çiftçi İH. Klebsiella spp. izolatlarının antibiyotik duyarlılıklarının değerlendirmesi. Acibadem Dergisi 2013; 4(2): 68-71.
MacKenzie FM, Forbes KJ, Doraia John T, Amyes SG, Gould IM. Emergence of a carbapenem resistant Klebsiella pneumoniae. Lancet 1997; 350(9080): 783.
Poirel L, Heritier C, Tolun V, Nordmann P. Emergence of oxacillinase-mediated resistance to imipenem in Klebsiella pneumoniae. Antimicrob Agents Chemother 2004; 48(1): 15-22.
Tunçcan ÖG, Keten DT, Dizbay M, Hızel K. Hastane kaynaklı Escherichia coli ve Klebsiella suşlarının ertapenem ve diğer antibiyotiklere duyarlılığı. ANKEM Derg 2008; 22(4): 188-192.
Gür D, Gülay Z, Arıkan AÖ ve ark. Türkiye’de hastane izolatı Gram negatif bakterilerde yeni beta-laktam antibiyotiklere direnç ve GSBL tipleri: Çok merkezli HİTİT sürveyansının sonuçları. Mikrobiyol Bul 2008; 42(4): 537-544.
Strategy for the control of Antimicrobial Resistance in Ireland (SARI) Hospital Antimicrobial Stewardship Working Group, Health Protection Surveillance Centre (HSPC), Guidelines for antimicrobial stewardship inhospitals in Ireland (2009). Available at https://www.hpsc.ie/A-Z/Microbiology Antimicrobial Resistance /InfectionControlandHAI/Guidelines/(accessed January 2016)
Hidron AI, Edwards JR, Patel J et al. NHSN annual update: antimicrobial-resistant pathogens associated with healthcare associated infections: annual summary of data reported to the National Healthcare Safety Network at the Centers for Disease Control and Prevention, 2006-2007. Infect Control Hosp Epidemiol 2008; 29(11): 996-1011.
Pehlivan A, Karakoç AE, Yücel M, Yağcı S, Üzmez E, Özışık AD. Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi 2014 yılı Klebsiella pneumoniae izolatlarının antibiyotik duyarlılıklarının analizi. 3. Ulusal Klinik Mikrobiyoloji Kongresi 18-22 Kasım 2015, Antalya. Kongre Kitabı: 243.
Kibar F, Etiz P, Gök G, Ekenoğlu Y, Güler Ö, Yaman A. Kan kültürlerinden izole edien Klebsiella pneumoniae suşlarının antibiyotik direnç oranlarının incelenmesi . 3. Ulusal Klinik Mikrobiyoloji Kongresi 18-22 Kasım 2015, Antalya. Kongre Kitabı: 238.
Çiftçi İH, Karakeçe E, Aşık G, Demiray T, Er H. Karbapenem dirençli Klebsıella pneumonıae suşlarında OXA-48 ve KPC varlığının araştırılması. ANKEM 2013; 27(2): 49-54.
Ulusoy S, Leblebicioğlu H, Arman D. Önemli ve Sorunlu Gram Negatif Bakteri İnfeksiyonları. Bilimsel Tıp Yayınevi 2004; 85-94.
Kandemir O, Ersöz G, Şahin E, Kaya A. Hastanede yatarak tedavi gören hastalardan soyutlanan Gram negatif bakterilerde genişlemiş spektrumlu ve induklenebilir kromozomal beta-laktamaz sıklığı. Türk Mikrobiyol Cem Derg 2002; 32(3-4): 207-211.