GÖKÇE ŞİMŞEK, ESİN ACAR, Nurdan ATALAN ÇAYIREZMEZ, Ayşe ELİTOK KESİCİ

EXPLORING THE ROLE OF THE CITY AS A LEARNING ENVIRONMENT FOR HERITAGE EDUCATION

Günümüzde, toplumların kültürel miras üzerine eğitimi önemli küresel uğraşlardan biri haline gelmektedir. Kültürel miras eğitimi, tarih, koruma, eğitim gibi farklı disiplinlere çalışma konusu olmakta ve geçmişe ilgi uyandırmak, geleneklerin devamlılığını sağlamak, kentlilerde yaşadıkları çevreye yönelik farkındalık oluşturmak, kentliler arasında birlik duygularını, dayanışmayı sağlamak gibi çeşitli amaçlar doğrultusunda gerçekleştirilmektedir. Küresel düzeyde, özellikle kentlerin yaşam alanı olarak önem kazanmasına paralel olarak, kültür mirası eğitiminin kent ölçeğinde de giderek önemli olduğu izlenmektedir. Son yıllarda kentler bireylerin eğitimi için fırsatlar sunan merkezler olarak görülmekte ve dünyada Avrupa'dan, Afrika'ya çeşitli yerlerde proje uygulamaları gerçekleştirilmektedir. Belirtilen çerçevede, bu çalışma, çocukların kültürel miras eğitiminde bir kentin öğrenme ortamı olarak rolünü ve katkısını keşfetmeyi amaçlar. Çalışma kapsamında kent, sadece "tarih", "sanat" ve "kültür" konularında çocukların ilgisini uyandıran bir merkez olarak görülmemekte, kentin çocukların yaşadıkları çevreye duyarlı bireyler olarak yetişmelerine katkıda bulunan bir öğrenme ortamı olduğu ileri sürülmektedir. Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK), Bilim ve Toplum Projeleri Destek Programı (2011) tarafından desteklenen "Kentimizin Kültürel Mirasını Keşfedelim" başlıklı projenin bulguları üzerine temellendirilmiştir. Aydın kent merkezinde yaşayan 164 çocukla (12-14 yaş) beş dönemde gerçekleştirilen eğitim programının verilerine dayanmaktadır. Veriler, nitel ve nicel araştırma yöntemleri ile çözümlenmiştir. Proje, öğrenme ortamı olarak kent ve çocukların kültürel miras eğitimi arasında önemli bağlantılar olduğunu ortaya koymaktadır. Kent bir öğrenme ortamı olarak, hem kültürel miras, mirasın korunması konuları ile ilgili bilişsel ve duyuşsal kazanımlar üretilmesinde, hem de gelecekte kentlerimizin şekillenmesinde karar vericiler olacak çocukların bilinçlenmesinde oldukça önemli rol oynar. Bununla birlikte, kent öğrenme ortamı olarak çocukların yerel düzeyde karar vermeye katılımını kolaylaştırma potansiyelleri sunmaktadır. Proje kapsamında hazırlanan kültürel miras eğitim programının, Aydın gibi kültürel miras alanları, kültürel mirasla ilgili kurumları ile çeşitlilik sunan ve benzer özellikler gösteren diğer kentlerde de uygulanabileceği saptanmıştır. Ayrıca, bir kentin, öğrenme ortamı olarak tanımlanabilmesi için bazı temel ilkeler saptanmıştır. Sonuç olarak, kentlerin hiç olmadığı kadar giderek önemli hale geldiği bu dönemde, öğrenme ortamı olarak kentin kültürel miras eğitimi açısından çocukların yaşadıkları çevreye duyarlılıklarının artmasına önemli katkıları ortaya konmuştur. Bunun yanında, kentin kültürel miras eğitimi ile toplumda birlikte yaşamanın, dayanışmanın öğrenildiği ve pekiştirildiği bir ortam olarak önemli potansiyeller sunduğu işaret edilmelidir.

PDF

___

21st Century Learning Environments, Retrieved in August 2012 from http:// www.p21.org/storage/documents/le_white_paper-1.pdf.

Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Veri Tabanı, Şehir Belde ve Köy Nüfusları, 2011, Retrieved in November 2012 from http://rapor.tuik.gov. tr/reports/rwservlet?adnksdb2&ENVID=adnksdb2Env&rep ort=wa_idari_yapi_10sonrasi.RDF&p_il1=9&p_yil=2011&p_ dil=1&desformat=html.

AKDENİZ, E. (2002) Büyük Menderes Ovası´ndaki PrehistorikProtohistorik Yerleşimler ve Bunların Ege Dünyasındaki Yeri, I.

Uluslararası Aşağı Büyük Menderes Havzası Tarih, Arkeoloji ve Sanat Tarihi Sempozyumu Bildiriler Kitabı (15-16 Kasım 2001), Söke-Turkey, İzmir, s. 158-175.

AKTAKKA, N. der. (2012) Aydın Kültür Envanteri I, Özyurt Matbaacılık, Ankara.

Ants of Cultural Heritage, Retrieved in June 2012 from http://www. kulturbilinci.org/eski/eng/current_project_2.html.

APLIN, G. (2007) Heritage as exemplar: a pedagogical role for heritage studies in values education, Environmentalist (27) 375-383, Retrieved in October 2012 from http://download.springer.com/static/pdf/450/ art%253A10.1007%252Fs10669-007-9053-4.pdf?auth66=1351267256_9 0ebd323642e242ec58677822d8098d0&ext=.pdf.

ASATEKİN, N. G. (2004) Kültür ve Doğa Varlıklarımız Neyi, Niçin, Nasıl Korumalıyız?,T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı, Ankara.

Aqueduct, Acquiring Key Competences through Heritage Education, Retrieved in October 2012 from http://eacea.ec.europa.eu/llp/projects/public_ parts/documents/comenius/2009/ com_mp_502572_aqueduc.pdf.

BLOOM, B.S., ed. (1956) Taxonomy of educational objectives: The classification of educational goals, Davis McKay, New York.

BOLAND, B.M. (1994) Our Past/Ourselves: Teaching with Historic Places, CRM: Using the National Register of Historic Places (17:2) 33.

Canterbury City Walls, Using urban remains & the Kent Historic Environment Record as clues about the past, Retrieved in August 2012 from https:// shareweb.kent.gov.uk/Documents/leisure-and-culture/heritage/ heritage-education-packs/canterbury-city-walls.pdf.

Convention Concerning the Protection of the World Cultural and Natural Heritage, Retrieved in March 2012 from http://whc.unesco.org/en/ conventiontext.

DAVIES, D., JINDAL-SNAPE, D., COLIER, C., DIGBY, R., HAY, P., HOWE, A. (2012) Creative learning environments in education--A systematic literature review, Thinking Skills and Creativity, http:// dx.doi.org/10.1016/j.tsc.2012.07.004.

DE KOCK, A., SLEEGERS, P., VOETEN, M.J.M. (2004) New Learning and the Classification of Learning Environments in Secondary Education, Review of Educational Research (74:2) 141-170.

DEN BROK, P., BREKELMANS, M., WUBBELS, T. (2004) Interpersonal teacher behaviour and student outcomes, School Effectiveness and School Improvement (15), 407-442.

DİNÇ, R. (2003) Tralleis Rehber/Guide, Arkeoloji ve Sanat Yayınları, İstanbul. DUDEK, M. (2000) Architecture of schools: The new learning environments, London Architectural Press.

ED415178 1997-10-00 Including Historic Places in the Social Studies Curriculum.ERIC Digest, Retrieved in July 2012 from http://www.eric. ed.gov/PDFS/ED415178.pdf.

ELSHOUT-MOHR, M., VAN HOUT-WOLTERS, B., BROEKKAMP, H. (1999) Mapping situations in classroom and research: Eight types of instructional-learning episodes, Learning and Instruction (9), 57-75.

European Urban Charter II, Manifesto for a New Urbanity, Retrieved in August 2012 from https://wcd.coe.int/ViewDoc.jsp?id=1302971&Site=.

FRASER, B. J., FISHER, D. L. (1982) Predicting Students' Outcomes from their Perceptions of Classroom Psychosocial Environments, American Educational Research Journal (19), 498-518.

FRASER, B. J. (1998) Classroom Environment Instruments: Development, Validity and Applications, Learning Environments Research (1) 7-33.

GOODWIN, G. (1971) A History of Ottoman Architecture, Baltimore, Johns Hopkins Press.

Haber Bülteni, Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Sonuçları 2011, Retrieved in July 2012 from http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri. do?id=10736.

Heritage Education in the Social Studies. ERIC Digest, Retrieved in July 2012 from http://www.ericdigests.org/pre-929/heritage.htm.

Heritage Education, Plurality of Narratives and Shared Historical Knowledge, Retrieved in October 2012 from http://www.narcis.nl/research/ RecordID/OND1335207/Language/en

Heritage Projects & Place-Based Education, Retrieved in July 2012 fromhttp:// www.loc.gov/folklife/edresources/ed-heritage.html.

Historic Places, Their Use as Teaching Tools, Retrieved in August 2012 from http://www.historians.org/perspectives/issues/1994/9402/9402TEC. cfm.

Heritage Education in the Social Studies. ERIC Digest, Retrieved in August 2012 from http://www.ericdigests.org/pre-929/heritage.htm.

ICCROM Raising Awareness, Retrieved in July 2012 from http://www. iccrom.org/eng/05advocacy_en/05_01raising_en.shtml.

ICOMOS, Charter For the Conservation of Historic Towns and Urban Areas (Washington Charter 1987), Retrieved in August 2012 from http:// www.international.icomos.org/charters/towns_e.pdf.

JOYCE, B. R., WEIL, M. (1996) Models of Teaching(5th ed.), Allyn and Bacon, Boston.

Making Delhi count among heritage cities, Retrieved in August 2012 from http://www.thehindu.com/news/cities/Delhi/article3323309.ece.

Project 3 PhD Heritage and entrance narratives: constructing shared historical knowledge, Retrieved in June from http://www.fhk.eur.nl/fileadmin/ ASSETS/fhk/Onderzoek/CHC/NWO_PhD2.pdf.

Prominent Places for Historic Places K-12 Social Studies Curriculum, Retrieved in June from http://crm.cr.nps.gov/archive/16-2/16-2-all.pdf.

Recommendation on the Historic Urban Landscape, including a glossary of definitions, 10 November 2011, Retrieved in June 2012 from http:// portal.unesco.org/en/ev.php-URL_ID=48857&URL_DO=DO_ TOPIC&URL_SECTION= 201.html.

Recommendation on the Historic Urban Landscape, Revised Draft, Retrieved in July 2012 from http://unesdoc.unesco.org/ images/0021/002110/211094e.pdf.

ROTH, M. (2000) Learning environments research, lifeworld analysis, and solidarity in practice, Learning Environments Research (2) 225-247.

STONE, P. (2004) Introduction, The Education and Historic Environment into the Twenty-First Century, Education and the Historic Environment, eds. D.Henson, P.Stone, M.Corbishley, Routledge, London and New York; 1-12.

ŞİMŞEK, G. (2011a) 'Discovering the Cultural Heritage of Our City' Unpublished project report supported by TÜBİTAK's (Scientific and Technological Research Council of Turkey) Science and Society Project Support Program.

ŞİMŞEK, G. (2011b) Defining the Urban Environment of Aydın in the 20th Century through the Memoirs of Zeki Mesud Alsan, METU JFA (28:2) 81-103.

ŞİMŞEK G. and ELİTOK-KESİCİ, A. (2012) Heritage Education for Primary School Children Through Drama: The Case of Aydın, Turkey, Procedia - Social and Behavioral Sciences (46) 3817-3824.

ŞIMŞEK G. and ÖZ, N. (2008) Çocuk ve Mimarlık: Toplumsal bir Eğitim Modeli, eds. N. Bayraktar, B. Binbir and et al., TMMOB Mimarlar Odası Ankara Şubesi Çocuk ve Mimarlık Çalışmaları Merkezi, Ankara; 83-84.

Teaching American Diversity, Retrieved in August 2012 from http://www. cr.nps.gov/crdi/publications/HM_VI_NPS_Activities.pdf

Teaching with Historic Places, Where Did History Happen? Retrieved in July 2012 from http://crm.cr.nps.gov/archive/16-2/16-2-all.pdf.

The Athens Charter for the Restoration of Historic Monuments-1931, Retrieved in July 2012 from http://www.icomos.org/en/charters-and-texts/179- articles-en-francais/ressources/charters-and-standards/167-theathens-charter-for-the-restoration-of-historic-monuments.

The city as the learning environment... - Josie Fraser at ALT-C 2011, Retrieved in July 2012 from http://www.youtube.com/ watch?v=9xTnn1dIK6Q.

The European Urban Charter, Retrieved in August 2012 from http:// sustainable-cities.eu/upload/pdf_files/URBAN_CHARTER_EN.pdf. The ICOMOS Charter for the Interpretation and Presentation of Cultural Heritage Sites, Retrieved in July 2012 from http://www.international. icomos.org/charters/interpretation_e.pdf.

Türkiye İstatistik Kurumu, Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Veri Tabanı, Şehir Belde ve Köy Nüfusları, 2011. Retrieved in October 2012 from http:// rapor.tuik.gov.tr/reports/rwservlet?adnksdb2&ENVID=adnksdb2E nv&report=wa_idari_yapi_10sonrasi.RDF&p_il1=9&p_yil=2011&p_ dil=1&desformat=html.

Using the City as a Learning Environment, Retrieved in August from http:// prezi.com/qxowgbx971za/using-the-city-as-a-learning-environment/ UNFPA, State of World Population 2011, People and Possibilities in a World of 7 billion, Retrieved in August 2012 from http://foweb.unfpa.org/ SWP2011/reports/EN-SWOP2011-FINAL.pdf.

Why Heritage Education?, Retrieved May 2012 from http://www.hereduc. net/hereduc/i18nfolder.2005-04-15.6720001990.