A "HISTORICAL PROJECT": DOUBLING INDL EXHIBITION CATALOGUE

İtalyan mimarlık tarihçisi ve eleştirmeni Manfredo Tafuri, 1968 yılında yayınlanan Mimarlık Teorileri ve Tarihi adlı kitabı ile dönemin mimarlık söyleminde yeni bir çığır açmıştır. Mimarlık disiplinini ideolojinin eleştirisi olarak yorumladığı kuramı ile mimarlık eleştirisini politik ve Marksist bir zemine oturtan devrimci anlayışla Amerikan eleştirel söyleminin 1968 sonrası kurumsallaşmasında mutlak etkisi olmuştur. Bu bağlamda çalışma, bahsedilen düşünsel etkileşimi ve mimarlık söyleminde meydana gelen ilişkili kuramsal dönüşümleri derinlemesine inceleyen tarihsel bir eleştiridir. Bu incelemede, New York'taki Modern Sanat Müzesi'nde 1972 yılında düzenlenen İtalya: Yerel bir Peyzaj adındaki sergi önemli bir eşiktir, çünkü Amerikan entelektüelleri ile Tafuri'nin Marksist dışavurumlarını tanıştıran ilk İngilizce metin bu serginin katalogunda yayınlanmıştır. Bu bağlamda sergi, Tafurici bir bakış açısıyla çözümlenmiş, 1972 sonrası dönemde oluşan kavramsal ve eleştirel dönüşümlerde etken bir değer, Tafuri'nin deyimi ile bir "kriz anı" tayin edilmiştir. Tafurici bir yöntem ile sergi katalogu çözümlenerek, "İtalya: Yerel bir Peyzaj" sergisinin Amerikan mimarlık söyleminin gelişim sürecindeki etkisi açığa çıkarılmıştır. Çalışma bütününde, özgün bir zaman dilimin tarihsel eleştirisidir. Ancak, bu özgün zaman dilimi doğrusal bir zaman akışına işaret etmez. Aslında üretilen, başlangıcı ve bitişi açık olmayan sarmal bir zaman çizgisinde çok boyutlu yansımaları ile mimari paradigmayı değiştiren "Tafurici" krizlerin eleştirel bir taslağıdır, Tafuri'nin kuramsallaştırdığı eleştirel yöntemin özgün uygulamasıdır. Bu uygulama, sergi katalogunun metinsel kopya üretimi ile eşzamanlı başlar. Katalogun metinsel kopyası üretilirken, süreç özerk anlatılara parçalanarak dikine bağımsız okumalar yapılmakta ve o anlatılar ile Ambasz'ın katalogu arasında çözümleyici bağlar kurularak 1972 sonrası Amerikan Mimarlık Söylemini de dönüştüren etkileşimin haritası Tafurici bir yöntemle yeniden düzenlenmektedir.

"İTALYA: YENİ BİR YEREL PEYZAJ": 1972 SERGİ KATALOĞUNUN METİNSEL KOPYASININ ÜRETİLMESİ(26)

l

___

AMBASZ, E. (1972a) Script for the documentary of the exhibition, INDL Book: Press Release File, Curatorial Exhibition Files, Exh. #1004, The Museum of Modern Art Archives, New York.

AMBASZ, E. ed. (1972b) Italy: The New Domestic Landscape, Achievements, and Problems of Italian Design. New York, Florence: MoMA, Centro Di.

AURELI P.V. (2008) The Project of Autonomy: Politics and Architecture within and against Capitalism, Princeton Architectural Press, New York.

CIUCCI, G. (1995) Formative Years, Casabella: The Historical Project of Manfredo Tafuri, (619/620) , Elemond s.p.a., Milano.

COLQUHOUN, A. (2002) Modern Architecture, Oxford University Press, Oxford, New York.

EISENMAN, P., FRAMPTON, K., GANDELSONAS, M., VIDLER, V. (1977) Editorial, Oppositions (9), 1.

GREGOTTI, V. (1968) New Directions in Italian Architecture, George Braziller, New York.

HAYS, K. M. (1996) Editorial, Assemblage (30), MIT Press Publication, Massachusetts.

HAYS, K. M. (1998) An Introduction: The Oppositions of Autonomy and History, Oppositions Reader, ed. K. M. Hays, Princeton Architectural Press, New York.

HAYS, K. M. (ed.) (1998) Architectural Theory since 1968, MIT Press, Massachusetts, London.

HOEKSTRA, R.T. (2005) Building versus Bildung: Manfredo Tafuri and the Construction of a Historical Discipline, unpublished Ph.D. Dissertation, Rijksuniversiteit Groningen, Groningen.

INDL File, Curatorial Exhibition Files, Exh. #1004, The Museum of Modern Art Archives, New York.

LEACH, A. (2007) 1935-1668: Formative Experiences, Manfredo Tafuri: Choosing History, A&S/books, Ghent University, Belgium.

LEE, L. (1972) Art review and preview now, Our Town, 7; Department of Public Information Records, II.A.548., The Museum of Modern Art Archives, New York.

LLORENZ, T. (1981) Manfredo Tafuri: Neo-Avant-Garde and History, Architectural Design Profile: On the Methodology of Architectural History, St Martin's Press, New York.

MARTIN, L. (2002) The Search for a Theory in Architecture: The AngloAmerican Debates, 1957-1976, unpublished Ph.D. Dissertation, Princeton University, New York.

NEGRI, A. (2005) Books for Burning, Verso, London.

New York Times (1972) Department of Public Information Records, II.A.548., The Museum of Modern Art Archives, New York; May 26, 1972.

OCKMAN, J. (1988) Resurrecting the Avant-garde: The History and the Program of Oppositions, Architectureproduction, eds. J. Ockman, B. Colomina, Princeton Architectural Press, New York.

OCKMAN, J. (1995) Venice and New York, Casabella: The Historical Project of Manfredo Tafuri (619-620).

OCKMAN, J., ed. (1985) Architecture Criticism Ideology, Princeton Architectural Press, Princeton, New Jersey.

PASSERINI, L. (1993) History as a Project, an interview with Manfredo Tafuri, Any: 'Being Manfredo Tafuri, Wickedness, Anxiety, Disenchantment' (2000), 25-26.

REIF, R. Moma mia, that is some show, New York Magazine, 41; Department of Public Information Records, II.A.548., The Museum of Modern Art Archives, New York.

SAVAŞ, A. (1994) Between Document and Monument: Architectural Artifact in the Age of Specialized Institutions, Unpublished Ph.D. Dissertation, MIT.

SAVAŞ, A. (1998) Shallow Spaces, Archiscope: Transparency, (1) 84-85.

SCOTT, F.D. (2004) Italian Design and the New Political Landscape, Analyzing Ambasz, ed. M. Sorkin, The Monacelli Press, New York. SCOTT, F.D. (2007) Architecture or TechnoUtopia: Politics after Modernism, MIT Press, Cambridge, Massachusetts.

Swiss Architecture Museum (2010) [http://www.sam-basel.org/index. php?page=ece-e] Last Access: August, 2010.

TAFURI, M., SOPRIANI, L. (1962) Problemi di critica e problemi di datazione in due moment taorminesi: Il Palazzo dei Duchi di S.Stefano e la 'Badia Vecchia', Quaderni dell'Istituto di Storia dell'Architectura (51).

TAFURI, M. (1976) European Graffiti: Five x Five = Twenty-Five, trans. Victor Caliandro, Oppositions (5).

TAFURI, M. (1977) The Dialectics of Avant-Garde: Piranesi and Eisenstein, Oppositions (11).

TAFURI, M. (1979) The Historical 'Project', Oppositions 17; republished in

TAFURI, M. (1987) Introduction: The Historical Project, The Sphere and the Labyrinth. trans. P. d'Acierno, R. Connolly, MIT Press, Cambridge, Massachusetts.

TAFURI, M. (1987) The Sphere and the Labyrinth: Avant-Gardes and Architecture from Piranesi to the 1970s, trans. P. d'Acierno, R. Connolly, The MIT Press, Cambridge, Massachusetts.

TAFURI, M. (1974) L'Architecture dans le Boudoir: The Language of Criticism and the Criticism of Language, Architectural Theory since 1968, ed. M. Hays (1998), MIT Press, Cambridge, Massachusetts, London.

The Guardian (1972), Department of Public Information Records, II.A.548., The Museum of Modern Art Archives, New York; October 31, 1972.

Oral History Project; Interview with Emilio Ambasz, The Museum of Modern Art Archives, New York.

VIDLER, A. (2008) Histories of Immediate Present: Inventing Architectural Modernism, The MIT Press, Cambridge, Massachusetts.