Çağdaş Konstrüksiyonun Ontolojisi

The Ontology of Contemporary Construction

Belirli bir bilgi ekolüne dayanarak üretilmiş nesnelerin varlığına içkin özelliklerin, o bilgi ekolünün dışına çıkılmaksızın kavranması oldukça güçtür. Çünkü bu gibi ontolojik özellikler o bilginin ilksel varsayımları ve değer sistemi içinde unutulmuş, yerlerini o ekol içerisinde tartışma konusu haline getirilmiş olan değişkenler (matematiksel değişkenler gibi) almıştır. Günümüzde konstrüksiyonun temeli olan taşıyıcı sistemlerin ontolojik özellikleri de bu nedenle örtüktür. Bu özellikler, taşıyıcı sistem analiz yöntemlerinin kimi zaman teori kitapları içinde bulunmayabilecek kadar temel varsayım ve değerler sistemi içerisinde unutulmuş, yerlerini bu yöntemlerin değişkenleri olan formel ve boyutsal özelliklere bırakmışlardır. Herhangi bir döneme ait taşıyıcı sistemin ontolojik özellikleri üzerinde konuşabilmek için, o sistemin ilgili olduğu ekole ait ilksel varsayım ve değerleri farketmenin bir yolunu bulmak gerekir. O bilgi ekolü (ya da paradigması) içerisinde nefes almak kadar doğal hale gelmiş olan bu gibi varsayım ve değerler ise teori kitaplarının incelenmesinden ziyade, farklı bilgi ekollerinin varlıklarının tanınması ile açığa çıkar ve farkedilir hale gelirler. Bu nedenle, çağdaş taşıyıcı sistemlerin ontolojik özelliklerinin anlaşılmasının en etkili yollarından biri de tarihi yapılarda ve doğada taşıyıcılığın hangi koşullarda sağlandığının incelenmesidir. G. Hartoonian 1994 yılında yayınlanan, Türkçe adı “Konstrüksiyonun Ontolojisi” olan kitabında modern konstrüksiyonun ontolojik özelliklerini ayrıntılı bir biçimde tartışmıştır. Ancak 1990’lardan sonra yaygınlaşan ‘asma cephe sistemleri’ içeren yapılar modern mimarlığın çizdiği ontolojik özelliklerin oldukça dışına çıkmış ve yeni bir ontolojik sorgulamayı haklı hale getirmişlerdir. Bu yazının amacı ‘asma cephe sistemleri’ kullanılmış olan çağdaş yapıların Gotik ve modern dönem yapılarının taşıyıcı sistemleri ile olan benzerlik ve farklılıklarını ontolojik açıdan değerlendirmektir.

___

  • ATAKARA, C. (2002) Spatial Characteristics of Suspended Glass Systems with Prestressed Cable Truss, Unpublished Master’s Thesis, Eastern Mediterranean University, July.
  • BARRY, R. (1979) The Construction of Buildings, www.greatbuildings.com (retrieved in March 2005).
  • BILLINGTON, D. P. (1983) The Tower and Bridge, Basic Book Publishers, NY.
  • BRANNER, R.(1961) Gothic Architecture, Braziller, NY,
  • http://www.columbia.edu/~eer1/branner.html,2003 (retrieved March 2005).
  • CON-FAB CALIFORNIA CORPORATION (2007) Innovative Structural Precast Solutions, http://www.confabca.com/04cases_parki01.html (retrieved 2007).
  • COONTZ, R. (2000) Nanotechnology, v: 290, n: 5496, November.
  • COWAN, H. J. (1992) Structural Design by Observation of Failures - How the Gothic Master Masons Determined the Dimensions of Their Structures, Architectural Science Review, n: 35, June.
  • ENLART, C. (1899) L’ Art Gothique Et La Renaissance En Chypre, Impression anastaltique, Imprimerie Regis Marchessou, Bruxelles, Belgium.
  • GAENBLER, M., MÖLLER, R. (1978) New Building in Old Settings, State Museum for Applied Arts, München.
  • HARTOONIAN, G. (1994) Ontology of Construction, Cambridge University Press, NY.
  • HOWE, J. (n.d.) A Digital Archive of Architecture, Laon Cathedral, 1160-1225 http://www.bc.edu/bc_org/avp/cas/fnart/arch/gothic/laon04. jpg,2003. (retrieved March 2005).
  • KUHN, T. S. (1982) Bilimsel Devrimlerin Yapısı, Alan Yayıncılık, İstanbul.
  • LEATHERBARROW, D., MOSTAFAVI, M.(2005) Surface Architecture, The MIT Press, Cambridge, Massachusetts.
  • MATTEWS, R. T. (1997) The Western Humanities, (3rd ed.), Mountain View, Mayfield Publishing, Ca.; 224-239, 252-257.
  • MOORE, C. H. (1980) Development and Character of Gothic Architecture, Macmillan & Co., NY; 1-31.
  • SIMSON, O. V. (1962) The Gothic Cathedral, Harper Torchbooks, NY; 3-20.
  • SULLIVAN, R. E. (1994) A Short History of Western Civilization, (8th ed.) Mc Graw-Hill Inc., NY; 304-310.
  • PEIRCE, C. S. (1955) The Principles of Phenomenology, Philosophical Writings of Peirce, Ed: J. Buchler, Dower Publications, NY; 74-97.
  • RICE, P. (1994) An Engineer Imagines, Artemis, London.
  • RICE, P., DUTTON, H. (1995) Structural Glass, E&FN Spon, an Imprinting of Chapman and Hall, London.
  • TOBEY, R. (n.d.) John Fitchen’s The Construction of Gothic Cathedrals, http://www.lucknow.com/horus/etexts/fitchen.html,2003 (retrieved March 2005)