Arkeolojik alan yönetiminde sürdürülebilir yaklaşımlar: Aspat (strobilos) yönetim planı çalışmaları

Sustainable approaches in archaeological site management:Management planning studies on aspat (strobilos)

Many examples of archaeological sites possess resemblances between ancient and traditional cultures regarding tangible and intangible features in means of adaptation to their environment, building skills, economical production systems, cultural motives and belief systems. In addition to their tangible values, they reflect information values regarding local knowledge and skills for enhancement of natural resources or traditional production systems. Generation of sustainable development paradigms for the past few decades caused significant changes in conventional management approaches for cultural heritage sites including archaeological areas. Archaeological site management policies are expected to consider environmental impacts, social integration and participation of local communities having cultural and economic bonds with that site, and development of an appropriate economic plan to achieve its sustainability during decision-making process. Hence, purpose of this paper is to evaluate relationships between sustainable development principles and archaeological management strategies in Turkey. Significance of sustainability paradigms and need for new approaches in relation with archaeological sites is discussed. For this purpose, results of the case-study research project entitled as Archaeological Park Management and Agro- Tourism Planning in Ancient Agricultural Lands of Aspat (Strobilos) and Its Territorium is evaluated. Aspat Project includes multidisciplinary researches in order to explore natural, cultural, anthropological, social values of project site; threats and problems of the area and prepare a sustainable management program and future strategies for the heritage site. The paper focuses on assessment of the outcomes of management studies in means of sustainable development principles. Comparative analysis to assess impacts of management studies on natural and cultural environment, social structure and economical resources are conducted by using SWOT analysis method. Discussions conclude with evaluations on necessity for comprehensive management approaches that will integrate values and potentials of archaeological values with sustainable development principles.

PDF

___

AYHAN, H., GÜNER, E. (2010) Proje Alanın Mevcut Yasa ve Yönetmelikler Çerçevesinde Araştırma ve Uygulamaya Yönelik Değerlendirilmesi, Aspat (Strobilos) ve Territoriumunda Arkeolojik Park Yönetimi ve Antik Tarım Teraslarında Agro-Turizm Planlaması Proje Raporu, Tübitak Proje No:107K234; 764-70.
BOCCARDI, G. (2006) World Heritage: The Challenge of Sustainability, UNESCO World Heritage Centre, Nara, Japan.
BOCCARDI, G. (2007) World Heritage and Sustainability, Concern for social, economic and envrionmental aspects within the policies and processes of World Heritage Convention, University College London.
BOCCARDI, G., DUVELLE, C., (2013) Introducing Cultural Heritage into Sustainable Development Agenda, UNESCO, Sessions 3A, 3A-a.
CAN. Z. ŞEN, F. (2010) Doğa Yönetimi ve Tarım Parkı Araştırmaları, Aspat (Strobilos) ve Territoriumunda Arkeolojik Park Yönetimi ve Antik Tarım Teraslarında Agro-Turizm Planlaması Proje Raporu, Tübitak Proje No:107K234; 496-512.
DISKO, S. (2010) World Heritage Sites in Indigenous Peoples Territories:Ways of Ensuring Respect for Indigenous Cultures, Values and Human Rights, World Heritage and Cultural Diversity, ed. D., Offenhauber vd; 167-77.
DİLER, A. (2010a) Aspat (Strobilos) ve Territoriumunda Arkeolojik Park Yönetimi ve Antik Tarım Teraslarında Agro-Turizm Planlaması Proje Raporu, Tübitak Proje No:107K234, Muğla Üniversitesi.
DİLER, A. (2010b) Olive Oil and Wine Production of the Halikarnassos Peninsula in Karia, Antik Çağda Anadoluda Zeytinyağı ve Şarap Üretimi Sempozyum Bildirileri (06-08 Kasım 2008), eds. Ü., Aydınoğlu, Ü., A.K., Şenol, KAAM Kilikia Arkeolojisini Araştırma Merkezi; 135-74.
DİLER, A. (2012a) The Message and the Role of Cultural Heritage:Common Heritage or Common Disaster, Eurolog Symposium in Tunis.
DİLER, A. (2012b) Aspat (Strobilos) Territoriumunda Eski Çağda Arazi Kullanımı, Stratonikeiadan Laginaya Ahmet Adil Tırpan Armağanı, Ayrıbasım; 155-74.
DİLER, A. v.d. (2010) Arkeoloji ve Sanat Tarihi Araştırmaları, Aspat (Strobilos) ve Territoriumunda Arkeolojik Park Yönetimi ve Antik Tarım Teraslarında Agro-Turizm Planlaması Proje Raporu, Tübitak Proje No 107K234, Muğla Üniversitesi; 98-336.
HAWKES, J., (2001) The Fourth Pillar of Sustainability, Cultures Essential Role in Public Planning, for the Cultural Development of Network Victoria (Vic).
ICOMOS, (2011) The Paris Declaration on Heritage as a Driver of Development, Paris.
JOKILEHTO, J., (2005) A History of Architectural Conservation, The Contribution of English, French, German and Italian Thoughts towards an International Approach to the Conservation of Cultural Property, D.Phil Thesis, The University of York, England, 1986.
KELEŞ, R. (2013) 100 Soruda Çevre, Çevre Sorunları ve Çevre Politikası, İzmir. KÜLTÜR VE TURİZM BAKANLIĞI (2010) Kültür ve Turizm Bakanlığı 2010-2014 Stratejik Planı, [www.turizm.gov.tr/ Eklenti/3968,stratejikplanpdf.pdf; erişim tarihi 14.08.2013]
NAYCI, N. (2010a) Integrated Management Policies for Coastal Archaeological Environments of Turkey: Erdemli-Silifke Coastal Region, Basılmamış doktora tezi, ODTÜ.
NAYCI, N. (2010b) Kültür Varlıkları Değer-Sorun Tespit, Analiz ve Değerlendirme Çalışmaları, Ziyaretçi Yönetimi ve Alan Sunumu Araştırmaları, Aspat (Strobilos) ve Territoriumunda Arkeolojik Park Yönetimi ve Antik Tarım Teraslarında Agro-Turizm Planlaması Proje Raporu, Tübitak Proje No:107K234, Muğla Üniversitesi; 684-742.
NAYCI, N. (2012) Kilikia Olba Bölgesi Kültürel ve Doğal Peyzaj Dokusunun Korunmasında Arkeolojik Mirasın Rolü ve Bütüncül Değerlendirilmesi, Uluslararası Genç Bilimciler Buluşması I / International Young Scholars Conference I Bildiriler Kitabı, AKMED ayrıbasım; 1-20.
NAYCI, N. (2013a), Arkeolojik Alanlarda Katılımcı Yönetim Yaklaşımları: Kanlıdivane Koruma ve Geliştirme Projesi Deneyimi, Mersinden Mimarlık Planlama Tasarım Yazıları, Tamer Göke Armağan, ed. Y. Sarıkaya Levent, M., Uçar, Mersin Üniversitesi Yayınları; 65-89.
NURSE, K. (2006) Culture as the Fourth Pillar of Sustainable Development, Commonwealth Secretariat, Malborough House, Pall MalL, London; 32-48.
OVIEDO, G., PUSCHKARSKY, T. (2012) World Heritage and Rights-based Approaches to Nature Conservation, International Journal of Heritage Studies 18(3) 285-96.
OYBAK, G. (2010) Sosyal Antropolojik Araştırma: Bodrum Yarımadası ve Yakın Geçmiş Geleneksel Kültürü, Geleneksel Geçim Kaynakları ve Yaşam Mekanları, Aspat (Strobilos) ve Territoriumunda Arkeolojik Park Yönetimi ve Antik Tarım Teraslarında Agro-Turizm Planlaması Proje Raporu, Tübitak Proje No:107K234, Muğla Üniversitesi; 606-83.
PALUMBO, G. (2006) Privatization of State-owned Cultural Heritage, Proceedings Of the Past For the Future, Integrating Archaeology and Conservation, Getty Conservatin Institution; 35-9.
PORTER, A., ROSS, S. (2005) Integrating Environmental and Cultural Sustainability for Heritage Properties, APT Bulletin: Journal of Preservation Technology, 36 (4) 5-11, [ http://www.jstor.org/ stable/40003157; erişim tarihi: 01.10.2012].
POULIOS, I. (2010) Moving Beyond a Values-Based Approach to Heritage Conservation, Conservation and Management of Archaeological Sites 12 (2) 170-85.
TAKAOĞLU, T. (2004) Ethnoarchaeology in Turkey: A Historical Approach, Ethnoarchaeological Investigations in Rural Anatolia, ed. T., Takaoğlu, Ege Yayınları, İstanbul; 15-38.
TARKAN, A.S., v.d., (2010) Aspat Azmağının Su Kalitesi Açısından İncelenmesi Ara Raporu, Aspat (Strobilos) ve Territoriumunda Arkeolojik Park Yönetimi ve Antik Tarım Teraslarında Agro-Turizm Planlaması Proje Raporu, Tübitak Proje No 107K234, Muğla Üniversitesi; 743-63.
TARUVINGA, P., NDORO, W. (2003) The Vandalism of the Domboshava Rock Painting Site, Zimbabwe- Some Reflections on Approaches to Heritage Management, Conservation and Management of Archaeological Sites (6) 3-10.
TAYLOR, K., LENNON, J. (2011) Cultural Landscapes: a Bridge Between Culture and Nature?, International Journal of Heritage Studies 17(6) 53754.
TEZCAN, S. (2010) Faunistik Araştırmalar, Aspat (Strobilos) ve Territoriumunda Arkeolojik Park Yönetimi ve Antik Tarım Teraslarında Agro-Turizm Planlaması Proje Raporu, Tübitak Proje No:107K234; 452- 95.
THOMPSON, J. (2007) Conservation and management challenges in a public/private partnership for a large archaeological site (Herculaneum, Italy), Conservation and Management of Archaeological Sites (8) 191-204.
THORSBY, D. (2001) Conceptualising Heritage as Cultural Capital, Heritage Economics, Challenges for Heritage Conservation and Sustainable Development in the 21st Centuy, Conference Proceedings (4 July 2000), Australian National University Canberra; 6-13.
TUNA, M. (2010) Aspatta Sürdürülebilir Bir Turizm Modeli Geliştirilmesi ve Toplumsal Eğilimler, Aspat (Strobilos) ve Territoriumunda Arkeolojik Park Yönetimi ve Antik Tarım Teraslarında Agro-Turizm Planlaması Proje Raporu, Tübitak Proje No:107K234, Muğla Üniversitesi; 513-97.
TUNÇER, M. (2007) Korumanın Yasal, Yönetsel, Planlama ve Kültürel Boyutları: Perge-Antalya-Kaş-Patara Koridorunda Korumanın Son 15 Yılının Değerlendirilmesi, Sonuçlar ve Öneriler, Medi3ology2: Coastal Cities, Culture, Conservation, International Gazimağusa Symposium, Doğu Akdeniz Üniversitesi Yayınları, Kuzey Kıbrıs.
UNESCO (2003) Convention for the Safeguarding of the Intangible Heritage, 17 October 2003, Paris.
UNESCO (2010) World Heritage Convention and Sustainable Development, 34 th session, 25 July-3 August 2010, Brazil, WHC-10/34.COM/5D.
UNESCO (2012) Resolutions of UNESCO 36 th session, 25 oct-5 nov. 2011, Paris.
USMAN, E. (2010) Yönetim Planı Fizibilite Raporu, Aspat (Strobilos) ve Territoriumunda Arkeolojik Park Yönetimi ve Antik Tarım Teraslarında Agro-Turizm Planlaması Proje Raporu, Tübitak Proje No:107K234, Muğla Üniversitesi; 771-91.
VAROL, Ö., ÇINAR, H., (2010) Floristik Araştırmalar, Aspat (Strobilos) ve Territoriumunda Arkeolojik Park Yönetimi ve Antik Tarım Teraslarında Agro-Turizm Planlaması Proje Raporu, Tübitak Proje No:107K234; 337- 451.
YAKAR, J. (2007) Anadolunun Etnoarkeolojisi, ed. S. H. Riegel, Homer Kitabevi.
WIJESURIYA, G. (2005) The Past is in the Present, Conservation of Living Religious Heritage, ICCROM Conservation Studies 3, Rome, 30-43.