A FrameWork for Web-Based Education Systems Supporting Interdisciplinary Desing Collaboration

Hızla gelişen teknolojik altyapı ve geniş bantlı internet erişimi her alanda olduğu gibi yapı tasarımı alanında da değişimlere yol açmıştır. Fiziksel sınırları kısmen ortadan kaldıran iletişim teknolojileri ve bilgisayar destekli tasarım kavramı belli bir süredir hem donanım hem de yazılım olarak gelişme göstermiş, birçok disiplinin işbirliği içinde çalışması gereken yapı sektörü de bu hızlı değişime adapte olmaya çalışmıştır. Sözü edilen gelişmelere paralel olarak, bilgisayar teknolojilerinin yapı eğitiminde kullanımı artmıştır. Bu konuyla ilgili çok sayıda deneysel uygulamanın yanı sıra pek çok akademik çalışma da mevcuttur. Fakat konuyla ilgili araştırmalar, şimdiye kadar yapılan çalışmaların birçoğunun bilgi ve iletişim teknolojilerini tasarım eğitimine (atölye/ stüdyo) sadece eklemeye çalıştığını ve bunun sonunda da bilgisayar destekli tasarım uygulamalarının eğitime katkılarının tam olarak gerçekleştirilemediğini göstermiştir. Ayrıca, yapılan çalışmaların çoğunda farklı disiplinlerle, farklı kültürlerle ve farklı ülkelerle beraber çalışmak mümkün olduğunda nelerle karşılaşılabileceği tam olarak vurgulanmamıştır. Tasarım sürecinde işbirliği konusu günümüz yapı sektöründe çok önemli olmasına rağmen, üniversite eğitim müfredatları ilerde birlikte çalışması beklenen meslek gruplarının ilgi/yetki alanları ve bunların nasıl örtüştüğü hakkında öğrencilere yeterli bilgiyi sunmamaktadır. Tasarımda işbirliğini eğitimle bütünleştirmek için, ortak dersler yürütülmesi ya da yapı eğitiminin belli bir süre boyunca farklı meslek grupları için ortak konular içermesi gibi öneriler geliştirilmiş, fakat ne yazık ki uygulamadaki zorluklar yüzünden problemler tam olarak çözülememiştir. Bütün bunların sonucunda, disiplinler arası iletişim, yapı eğitiminin ve yapı sektörünün önemli bir problemi olmaya devam etmektedir. Web tabanlı eğitim sistemleri bilgisayar destekli tasarım uygulamaları arasında tasarımda işbirliğini desteklemek açısından önemli bir yere sahiptir. Web tabanlı sistemlerin coğrafi kısıtlamaları kaldırması, daha hızlı ve ucuz olması gibi konular literatürde çok tartışıldığı halde, tasarımda farklı disiplinlerin işbirliği konusunda bu sistemlerin kullanımıyla ilgili çalışmalar yok denecek kadar azdır. Bu bağlamda, çalışmamızın amacı tasarım eğitiminde web tabanlı sistemleri farklı meslek gruplarının işbirliğini öğrencilere eğitim süreci içinde öğretmek için kullanmaktır. Bu amaçla, 2004 yılı güz akademik döneminde Bilkent Üniversitesi, Güzel Sanatlar Tasarım ve Mimarlık Fakültesi, İç Mimarlık Bölümü, IAED 316 Computer Applications (Bilgisayar uygulamaları) ve Hollanda Delft Teknik Üniversitesi, Mimarlık Bölümü, BK 6810 Audio-Visual Production (Görselişitsel üretim) dersleri öğrencileri arasında bir dönemlik ortak bir proje yürütülmüştür. Projede öğrencilerin yapı tasarımı sürecinde mimar-iç mimar ilişkisini prova etmeleri amaçlanmıştır. Ortak proje konusu olarak Hollanda’da bir Türk dükkanı tasarlanması istenmiştir. Proje mevcudu, 3 mimarlık ve 2 iç mimarlık öğrencisinden oluşan 8 gruba ayrılmıştır. Hollandalı öğrenciler projenin mimari kısmı (yer seçimi, binanın formu ve yapısı vb.), Türk öğrenciler ise iç mimari kısmı (tefriş, aydınlatma, renk, doku, dolaşım vb.) ile daha yoğun ilgilenmişlerdir. Proje süresince iki ülkedeki öğrenciler fiziksel bir ortamda buluşmadan tamamen web tabanlı sistemleri (InfoBase, Weblog, MSN vb.) kullanarak tasarım kararları almışlar ve dosya paylaşımı ile projelerini tamamlamışlardır. Bu çalışma, Web tabanlı eğitimin mevcut ders programlarına kaynaştırılmasıyla, tasarım öğrencilerinin geleceğin uluslararası ve çok disiplinli iş dünyasına daha iyi hazırlanmaları için bir araç olarak kullanılabileceğini göstermiştir. Bu makalede, tamamlanan alan çalışmasının bulgularından yola çıkılarak, yapı tasarımında işbirliğinin web tabanlı eğitim teknolojileriyle öğretilmesi için bir çerçeve sunulmaktadır. Bu çerçeve, uygulamadaki amaçlar, içerik, yöntem ve yönetim konularını farklı disiplinlerin birarada çalışması esasına göre ele almaktadır. Benzer uygulamaların hızla gelişen teknolojiye bağlı olarak yaygınlaşması öngörüldüğünden, sunulan çerçevenin konuyla ilgili gelecek çalışmalara yardımcı olması umulmaktadır.

___

AGOSTINHO, S., OLIVER, R., HARPER, B., HEDBERG, J., and WILLS, S. (2002) A Tool to Evaluate the Potential for an ICT-Based Learning Design to Foster High-Quality Learning (http://elrond.scam.ecu.edu.au/ oliver/2002/ascilite.pdf) (retrieved: September 2007).

ARDITI, D. and GÜNAYDIN, H. M. (1998) Factors that Affect Process Quality in the Lifecycle of Building Projects, Journal of Construction Engineering and Management 124(3)194-203.

BOUCHLAGHEM, D., SHANG, H., WHYTE, J. and GANAH, A. (2005) Visualisation in Architecture, Engineering and Construction (AEC), Automation in Construction, 14(3) 287-95.

BROADFOOT, O., BENNETT, R. (2001) Design Studios: Online? Comparing Traditional Face-to-face Design Studio Education with Modern Internet-based Design Studios, http://www.omnium.edu. au/assets/downloads/list/omnium_paper_rb_ob_2003_auc.pdf) (retrieved: February 2006).

CEROVSEK, T., TURK, Z. (2004) Working Together: ICT Infrastructures to Support Collaboration, In International Conference on Computing in Civil and Building Engineering , ICCCBE , 10 , Weimar , Germany, (http://e-pub.uni-weimar.de/volltexte/2004/212/pdf/icccbe-x_256. pdf) (retrieved: September 2007).

CHENG, N., KVAN, T. (2000) Design Collaboration Strategies, In SiGraDi 2000: 4th Iberoamerican Congress of Digital Graphics, Rio de Janeiro.

CHINOWSKY, P. S., ROBINSON, J. (1995) Facilitating Interdisciplinary Design Education through Case Histories. (http://fie.engrng.pitt. edu/fie95/4a3/4a32/4a32.htm) (retrieved: September 2007).

CHIU, M. L. (2002) An Organizational vView of Design Communication in Design Collaboration, Design Studies, 23 (2)187-210.

ELGER, D., RUSSELL, P. (2001) Net-based Architectural Design: The Difficult Path from the Presentation of Architectural Design in the World Wide Web to Teamwork in Virtual Planning Offices: A Field Report, Architectural Information Management, 19th eCAADe Conference Proceedings, Helsinki (Finland) 371-75.

FRUCHTER, R. (1996) Conceptual, Collaborative Building Design Through Shared Graphics, Expert IEEE 11(3) 33- 41.

GARNHAM, C., KALETA, R. (2002) Introduction to Hybrid Courses, Teaching with Technology Today (http://www.uwsa.edu/ttt/ articles/ garnham.htm) (retrieved: September 2007).

JACKSON, B. (1997) The Development of TOTAL Studio: A Comprehensive Computer-Mediated Studio Environment for Architecture and Engineering, (http://www-ec.njit.edu/ec_info/2007).

JOHNSON, J. J. (2002) Reflections on Teaching a Large Enrollment Course Using a Hybrid Format, Teaching with Technology Today (http:// www.uwsa.edu/ttt/articles/jjohnson.htm) (retrieved: September 2007).

KARAKAYA, A. F. (2005) A Study on the Encounter of the Architect and the Interior Architect through Web-based Collaborative Learning, unpublished master thesis submitted to Bilkent University, Ankara, Turkey.

KARAKAYA, A. F., ŞENYAPILI, B. (2008) Rehearsal of Professional Practice: Impacts of Web-Based Collaborative Learning on the Future Encounter of Different Disciplines, International Journal of Technology and Design Education 18(1), 101-117.

PEKTAŞ, Ş. T. (2007) A Structured Analysis of CAAD Education, Open House International 32(2) 46-54.

PEKTAŞ, Ş. T., ERKİP, F. (2006) Attitudes of Design Students toward Computer Usage in Design, International Journal of Technology and Design Education 16(1) 79-95.

POLTROCK, S., ENGELBECK, G. (1999) Requirements for A Virtual Collocation Environment, Information and Software Technology (41) 331-39.

PULTAR, M.(1999) Building Education: From Fragmentation to Integration, in G. Sağlamer, A. Melezinek and S. İncecik, eds., Engineering Education in the Third Millennium: Referate des 28. Internationalen Symposiums “Ingenieur Pedagogik ‘99, Leuchtturm Verlag, Alsbach; 373-79.

RAGOONADEN, K., BORDELEAU, P. (2000) Collaborative Learning via the Internet, Educational Technology and Society, 3 (3) 1-16.

SAGUN, A., DEMİRKAN, H., GÖKTEPE, M. (2001) A Framework for the Design Studio in Web-based Education, Journal of Art and Design Education 20(3) 332-42.

SCHÖN, D. (1985) The Design Studio: An Exploration of its Traditions and Potentials, RIBA, London.

SIMOFF, S. J., MAHER, M. L. (1997) Design Education Via Web-Based Virtual Environments, Fourth Congress of Computing in Civil Engineering, T. Adams, ed., Computing in Civil Engineering, 418-25.

SIMOFF, S. J., MAHER, M. L. (2000) Analysing Participation in Collaborative Design Environments, Design Studies (21)119-144.

ŞENYAPILI, B., KARAKAYA, A.F. (2006) A Hybrid Framework for Collaboration in Design Curricula, in The Joint International Conference on Construction Culture, Innovation and Management (CCIM) (www.buid.ac.ae/conf/html/CCIM2006%20Exec%20Summ aries.pdf) (retrieved: December 2007).

TEYMUR, N. (2001) 4x4 – Towards a Working Theory of Architectural Education, Presented at AEE 2001 Conference, (http://cebe.cf.ac. uk/aee/pdfs/teymur1.pdf) (retrieved: February 2007).

TEYMUR, N. (1997) Bir Mimarlık Kuramına Doğru (Towards a Theory of Architecture), Mimarlık Eğitimi Ve..., TMMOB, Ankara; 5-43.

TEYMUR, N. (1992) Architectural Education: Issues in Educational Practice and Policy, ?uestion (sic) Press, London.

UIA (The International Union of Architects) (2002) UIA and Architectural Education Reflections and Recommendations, Text adopted by the 2002 UIA Assembly, Berlin, (www.uia-architectes.org/image/PDF/ Reflex_eng.pdf) (retrieved: September 2007).

WHEELER, C. H. (1998) Architects and Engineers Need to be Educated Together so They can Learn How to Work Better Together, Architectural Record, 186 (8)183-4.