Sınıf Öğretmenlerinin Çeşitli Öğretim Yöntem ve Tekniklerini Kullanma Durumları

Ekonomik, siyasal ve toplumsal açıdan gelişmiş ülkeler eğitim düzeyleri yüksek ülkelerdir. Bir ülkenin gelişmişliği o ülke insanlarının aldıkları kaliteli bir eğitime ve bu eğitim sonucunda kazandıkları bilgi ve becerilerin ekonomik büyümeye yansıtılmasına bağlıdır. Hızla gelişen ve değişen dünyada toplumun ihtiyaç duyduğu insan modeli de sürekli değişmektedir. İhtiyaç duyulan niteliklerde insan yetiştirme konusunda da okullarda verilen eğitimin niteliğinin ve öğretmenlerin derslerinde kullandıkları öğretim yöntem ve tekniklerinin rolü büyüktür. Bu çalışmanın amacı, sınıf öğretmenlerinin farklı öğretim yöntem ve tekniklerini derslerinde kullanma durumlarını belirlemektir. Mevcut durumu ortaya koyarak geliştirilmesi gereken yönler konusunda ilerlemeye zemin hazırlaması açısından alan yazına katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Araştırmada daha derinlemesine veri elde etmek amacıyla nitel yaklaşım benimsenmiştir. Var olan durumu ortaya koymak hedeflendiğinden çalışma, durum çalışması desenine uygundur. Araştırmada örneklem seçilirken ‘’Kolay Ulaşılabilir’’ örneklem tercih edilmiştir. Çalışma grubunu Nevşehir İli merkez ilçesinde, 2 ilkokulda görev yapan 35 sınıf öğretmeni oluşturmaktadır. Elde edilen veriler yarı yapılandırılmış görüşme formu ile toplanmıştır. Verilerin toplanmasında üniversite etik kurul onayı ve İl Milli Eğitim Müdürlüğü onayı alınmıştır. Sınıf öğretmenlerinin kullandıkları öğretim yöntem ve tekniklerinin belirlenmesi amacıyla yarı yapılandırılmış görüşme gerçekleştirilmiştir. Yarı yapılandırılmış görüşme formu ile elde edilen veriler betimsel analiz ve içerik analizi ile analiz edilmiştir. Sınıf öğretmenleri ders işlerken genel olarak yaratıcı ve eleştirel düşünme becerilerini geliştiren öğretim yöntem ve tekniklerini kullandıkları, sınıf dışı öğretim yöntem ve tekniklerinin ise en az kullanılan yöntem ve teknikler olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Sınıf öğretmenlerin ders işlerken en çok kullandıkları yöntem ve tekniklerden bazıları sırasıyla soru cevap, anlatım, drama, beyin fırtınası, tartışma, problem çözme ve gösterip yaptırmadır. En az kullandıkları yöntem ve tekniklerin ise istasyon, proje temelli öğrenme, uygulama ve sergi olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Eğitim, Öğretim, Öğretim yöntem ve teknikleri, Çeşitli yöntem ve teknikler, İlkokul öğretmenleri

Using Conditions Of Various Teaching Methods And Techniques Of Primary School Teachers

Economically, politically and socially developed countries are those which have high education level. Developed countries are known by the quality of education how people use their knowledge and abilities to grow the economy. The world is fastly changing and social needs are also changing. So the necessity of having qualified people increases the importance of applied methods and techniques which teachers are using in the schools. The object of this study determines the state of affairs which primary school teachers are using different teaching methods and techniques. This study is going to find out the current state to provide changing for development. Qualitative approach is used in this research to have much more detailed data and ’Easily accessible’ sample is preferred. This data is gathered from 35 primary school teachers who are still working in different 2 primary schools in downtown of Nevsehir province in Turkey. The information is taken from the semi-prepared interview form. (University ethics committee approval and national education directorate approval were obtained for data collection.) That is why semi-prepared interview applied to determine the teaching methods and techniques of teachers they use. The data which taken from forms are analyzed with descriptive and content analysis. This research shows primary school teachers are generally using teaching methods and techniques which improves creative and critical thinking abilities of students in classrooms. Some of the methods and techniques which teachers frequently used: Questions&anwers, expression, drama, brainstorming, discussion, solving problems and prove. The Methods and techniques which teachers rarely used: Station method, project-based learning, practice and exhibition.

Keywords:

Education, teaching, teaching methods and techniques, variety of methods and techniques, primary school teachers,

PDF

___

Altınkurt, Y., Yılmaz, K., & Aytunga, Oğuz (2012). İlköğretim ve Ortaöğretim Okulu Öğretmenlerinin Eğitim İnançları. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31(2), 1-19.
Aşılıoğlu, B. (2007). Eğitimle ilgili temel kavramlar. M. Aslan (Ed.). Öğretim ilke ve yöntemleri. İçinde(1-30). Ankara. Anı Yayıncılık.
Aykaç, N. (2011). Hayat Bilgisi Öğretim Programında Kullanılan Yöntem Ve Tekniklerin Öğretmen Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi Sinop İli Örneği. Kastamonu Eğitim Dergisi, 19(1), 113-126.
Aysun, F. (1999). Öğretmenlik sertifikası programına katılan öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarına öğretim uygulamalarının etkisi, Anadolu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Eskişehir
Balay, R. (2004). Küreselleşme bilgi toplumu ve eğitim. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 37 (2), 61-82. http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/40/144/1022.pdf adresinden 05.02.2013’de alınmıştır.
Bengtsson, M. (2016). How to plan and perform a qualitative study using content analysis. NursingPlus Open, 2, 8-14. Bilen, M. (1999). Plandan Uygulamaya Öğretim. Ankara: Anı Yayıncılık.
Boydston, J. A. (2008). The Collected Works of John Dewey: The Later Works, 1925-1953. 1934; [art as Experience]. Southern Illinois University Press.
Bruner. J. S. (1966) Toward a Theory of Instruction . MA: Harvard University Press: Cambridge.
Büyükkaragöz, Savaş ve Çivi, Cuma, (1999), Genel Öğretim Metotları, Beta Basım Yayın Dağıtım, İstanbul
Çeliköz, N. ve Çetin,F. (2004) Anadolu Öğretmen Lisesi Öğrencilerinin Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumlarını Etkileyen Etmenler, Milli Eğitim Dergisi, Ankara: Sayı 162, ss.136-145
Chmiliar, l. (2010). Multiple-case designs. In A. J. Mills, G. Eurepas & E. Wiebe (Eds.), Encyclopedia of case study research (pp 582-583). USA: SAGE Publications.
Crabtree, B. F., & Miller, W. L. (1992). Nitel araştırma yapıyorum. Yıllık Kuzey Amerika Birinci Basamak Araştırma Grubu Toplantısı, 19 Mayıs 1989, Quebec, PQ, Kanada. Adaçayı Yayınları A.Ş.
Creswell, J. W. (2013). Research Design: Qualitative, Quantitative, And Mixed Methods Approaches. New York: Sage. Çelikkaya, T., Kuş, Z. (2009). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin kullandıkları yöntem ve teknikler. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22 (2), 741- 758. http// http://ucmaz.home.uludag.edu.tr/PDF/egitim/htmpdf/2009-22(2)/M24.pdf adresinden 10.09.2013’de alınmıştır.
Çiftci, S., Sünbül, A., & Köksal, O. (2013). Sınıf öğretmenlerinin yapılandırmacı yaklaşıma göre düzenlenmiş mevcut programa ilişkin yaklaşımlarının ve uygulamalarının değerlendirilmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(1), 281-295.
Demirel, Özcan, (1995), Genel Öğretim Yöntemleri, Usem Yayınları, Ankara
Demirel, Ö. (2005). Öğretme Sanatı. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Demir, S., & Özden, S. (2013). Sınıf Öğretmenlerinin Öğretimsel Stratejilere Yöntemlere ve Tekniklere İlişkin Görüşleri: Hayat Bilgigisi Dersine Yönelik Tanılayıcı Bir Çalışma. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (14), 59-75.
Doğan, C. (2004). Sınıf öğretmenlerinin derslere ilişkin görüşleri ve tercih ettikleri öğretim yöntemleri: İstanbul örneği. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(2), 193-203.
Doğanay, A. ve KARİP, E., (2006), Öğretimde Planlama ve Değerlendirme, Pegem A Yayıncılık, Ankara
Doğanay, A. ve Sarı, M. (2003). “İlköğretim Öğretmenlerinin Sahip Oldukları Eğitim Felsefelerine İlişkin Algıların Değerlendirilmesi Öğretmenlerin Eğitim Felsefeleri”, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, S: 1 (3), s. 321–337.
Duman, B. (2008). Öğrencilerin benimsedikleri eğitim felsefeleriyle kullanıldıkları öğrenme strateji ve öğrenme stillerinin karşılaştırılması. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(1), 203-224.
Erciyeş, G. (2017). Öğretim yöntem ve teknikleri. Ş. Tan (Ed.). Öğretim ilke ve yöntemleri (OnDördüncü Baskı) içinde (s. 263- 363). Ankara. Pegem A Yayıncılık.
Gözütok, F. (2006). Öğretim ilke ve yöntemleri.(7. Basım). Ankara: Ekinoks Yayıncılık
Gözütok. F. (2017). Öğretim yöntemleri, teknikleri ve stratejileri. Öğretim ilke ve yöntemleri (Dördüncü Baskı) içinde (s. 201- 308). Ankara. Pegem A Yayıncılık.
Gündüz, M. (2015). İlkokul derslerinde kullanılan öğretim stratejileri. G. Saygılı (Ed.) içinde, İlkokulda kullanılan strateji yöntem ve teknikler (1-12). Pegem Akademi, Ankara.
Hakima, B. (2013). Bridging teaching methods and techniques to learning styles and strategies. Master of thesis, Mohamed Kheider University of Biskra, Algeria.
Hammersley M., and Atkins P. (1983). Ethnography: Principles in Practice. 3rd Ed. Tavistock, Publications, London and New York.
Jacobsen, David and ark. 1985. Methods for Teaching a Skill Approach (2nd. Ed.) Colombus, Toronto, London, Sydney: Charles E. Merrill Pub. Co., A. Bell and Howell Co.
Kandemir, M. A., & Apaydın, Z. (2018). Sınıf öğretmenlerinin fen bilimleri dersinde kullandıkları öğretim yöntem, teknik ve değerlendirme araçlarına ilişkin görüşleri. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, (33), 70-78.
Karasu Avcı E., & Ketenoğlu Kayabaşı, Z. E. (2019). Sınıf öğretmenlerinin derslerinde kullandıkları yöntem ve tekniklere ilişkin görüşleri: Bir olgubilim araştırması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34(4), 926-942.
Kayabaşı, Y. (2012). Öğretmenlerin öğretim sürecinde kullandıkları öğretim yöntem ve teknikleri ile bunları tercih etme nedenleri. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15(27), 45-65.
Kılıç, D. (2000). Eğitim programlarının felsefi boyutları. IX. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, 27-30 Eylül, Erzurum.
Kitzinger, J. (1995). Qualitative research: Introducing focus groups. Bmj, 311(7000), 299-302.
Koç, İ. (2013). Öğretmenlerin sosyal bilgiler dersinde drama yöntemini uygulama ve drama tekniklerine ilişkin yeterliliklerinin belirlenmesi. Yüksek lisans tezi. Ahi Evran Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kırşehir.
Küçükahmet, Leyla (2003), Öğretimde Planlama ve Değerlendirme, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
Kvale, S. (1994). Interviews: An introduction to qualitative research interviewing. Sage Publications, Inc.
MEB, (2017). Hayat Bilgisi Dersi Öğretim Programı (İlkokul 1, 2 ve 3. Sınıflar), Ankara.
Merriam, S. B., & Grenier, R. S. (Eds.). (2019). Qualitative research in practice: Examples for discussion and analysis. John Wiley & Sons.
Miles, M. B. and Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. New York: Sage Publications, Inc.
Northern Ireland Curriculum, (2007). Active learning and teaching methods for key stage 3. [Available online at: http://www.nicurriculum.org.uk/docs/key_stage_3/altm-ks3.pdf], Erişim tarihi: 21.07.2017.
Okur Akçay, N., Akçay, A. ve Kurt, M. (2016). Ortaokul öğretmenlerinin öğretim yöntem ve tekniklerine yönelik görüş ve yeterliklerinin incelenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 5(1), 333-342.
Patton, M. Q. (2005). Qualitative Research. New York: John Wiley & Sons, Ltd.
Saracaloğlu, A. S., Yenice, N. ve Gencel, İ. E. (2011). Fen Bilgisi öğretmenlerinin tercih ettikleri öğretme stratejilerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(2), 63-76.
Senemoğlu, N. ve Özçelik, D. A. (1989) Öğretmen Adaylarına “Öğretmenlik Bilgisi” Kazandırma Bakımından Fen-Edebiyat ve Eğitim Fakültelerinin Etkililiği. Çağdaş eğitim Dergisi .
Şahin, D., & Güven, S. (2016). Sınıf öğretmenlerinin fen bilimleri hayat bilgisi ve sosyal bilgiler derslerindeki yöntem ve teknik kullanımına ilişkin görüşleri. Online Science Education Journal, 1(1), 42-59.
Şahin,N. (1992), Arifiye Anadolu Öğretmen Lisesi 3. Sınıf Öğrencilerinin Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara.
Şimşek,H.(2005). Ortaöğretim Alan Öğretmenliği Tezsiz Yüksek Lisans Programına Devam Eden Öğrencilerin Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Elektronik Eğitim Fakültesi Dergisi Cilt:II, Sayı:1 Translation in Progress:
Taşkaya, S. M., & Bal, T. (2009). Sınıf öğretmenlerinin sosyal bilgiler öğretim yöntemlerine ilişkin görüşleri. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 27, 173-185.
Taşkaya, S. M. ve Muşta, M. C. (2008). Sınıf öğretmenlerinin Türkçe öğretim yöntemlerine ilişkin görüşleri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 7(25), 240-251.
Timur, B. V., & İmer, N. (2012). Fen ve teknoloji öğretmenlerinin derste kullandıkları öğretim yöntem ve tekniklerinin incelenmesi. X. Ulusal fen bilimleri ve matematik eğitimi kongresi. Niğde Üniversitesi, Eğitim Fakültesi.
Tok, T.N. (2007). Etkili öğretim için yöntem ve teknikler. A. Doğanay. (Ed.). Öğretim ilke ve yöntemleri içinde (s. 161 – 214). Ankara. Pegem A Yayıncılık.
Uysal, A. Y., & Gözütok, F. D. (2010). Sınıf öğretmenlerinin 2009 hayat bilgisi öğretim programında belirtilen strateji, yöntem ve teknikleri uygulamadaki yeterlik düzeylerinin belirlenmesi (Doctoral dissertation, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Eğitim Programları Anabilim Dalı Eğitimde Program Geliştirme Bilim Dalı).
VARIŞ, Fatma, (1997), Eğitim Bilimine Giriş, Alkım Yayınları, Ankara
Yetim, A. A. ve Göktaş, Z. (2004). Öğretmenin mesleki ve kişisel nitelikleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 12 (2), 541-550.
YAYLA, A. (2009). Eğitimin Felsefi Temelleri. H. B. Memduhoğlu ve K. Yılmaz (Ed.), Eğitim Bilimine Giriş içinde (s. 19–43). Ankara: Pegem Akademi Yyıncılık.
Yeşilyurt, E. (2013). Öğretmenlerin öğretim yöntemlerini kullanma amaçları ve karşılaştıkları sorunlar/Teachers’ aim in using teaching methods and problems they encounter. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(1), 163-188.
Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (8. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Yıldızlar, M. (2009). Öğretim ilke ve yöntemleri. (1. Basım). Ankara: Pegem Yayınları.
Yılmaz, K., Altınkurt, Y., & Çokluk, Ö. (2011). Eğitim inançları ölçeği’nin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması.