Yaşam Kalitesinin Arttırılmasında Kent Parklarının Önemi: Eskişehir İli Örneğinde İncelenmesi

Araştırmada, Eskişehir kentinde bulunan Sazova Bilim Kültür ve Sanat Parkı ile Kentpark örnekleminde kent parklarının yaşam kalitesi üzerine olan etkilerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Kent parklarının ziyaretçilerin yaşam kalitesindeki algılarının saptanması için rastgele (basit tesadüfi) örneklem yöntemiyle anket uygulanmıştır. Hedef kitle olarak Sazova Bilim Kültür ve Sanat Parkı’na gelen ziyaretçilere 280, Kentpark’a gelen ziyaretçilere 254 adet anket yapılarak kalite kriterlerine ilişkin görüşler saptanmış ve yaşam kalitesi algıları arasındaki ilişki ortaya konulmuştur. Sazova Bilim Kültür ve Sanat Parkı ve Kentpark içinde bulunan aktivite ve kullanımlar (çeşitlilik), ulaşılabilirlik (okunaklılık, erişilebilirlik), konfor ve imaj (güvenlik, bakım, bitkilendirme), sosyallik (yabancılarla tanışma, arkadaşlarla birlikte vakit geçirme, sohbet vb), estetik ve görsel nitelikler (sanat ögeleri, genel beğeni) kalite kriterleri olarak belirlenmiştir. Sonuç olarak, kent parkı için belirlenen kalite kriterlerine göre parkların ziyaretçi ihtiyaçlarını karşılama ve niteliksel başarıları kaliteli bulunmuştur. Belirlenen kalite kriterlerin birçoğunda örneklem alanların standartları karşıladığı ve yaşam kalitesinin arttırılmasında önemli özellikleri olduğu belirlenmiştir. Araştırma alanıyla ilgili bu kriterlerde var olan eksiklikler de saptanarak parkın niteliğinin artırılmasına katkı sağlayacak önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler:

Yaşam Kalitesi, Sazova Bilim Kültür ve Sanat Parkı, Kentpark, Eskişehir

The Importance of Urban Park Increasing Quality of Life: The Case of Eskişehir

The aim of this study was to investigate the effects of the urban park on the quality of life in the Sazova Science Culture and Art Park and the Kentpark sample in the city of Eskişehir. In order to determine the perceptions of the urban parks on the quality of life of the visitors, a questionnaire was applied by random sampling method. As a target audience, 280 visitors to Sazova Science Culture and Art Park and 254 visitors to Kentpark were interviewed and opinions on quality criteria were determined and the relationship between quality of life perceptions was determined. Activities and uses (diversity), accessibility (legibility, accessibility), comfort and image (safety, care, planting), sociability (acquaintance with strangers, spending time with friends etc.), aesthetics and visual attributes (art elements, general admission quality criteria. As a result, according to the quality criteria set for the urban park, meeting the visitor needs of the parks and their qualitative achievements were examined. In most of the determined quality criteria, it was determined that the sampling areas met the standards and had important features in improving the quality of life. The deficiencies in these criteria related to the research area were determined and suggestions were made to contribute to increase the quality of the park

Keywords:

Quality of Life, Sazova Science Culture and Art Park, Kentpark, Eskişehir,

PDF

___

Anonim, (2019). Sosyallik ve sosyalleşme. [Blog Yazısı]. Cloppe, 06.05.2019 tarihinde https://cloppe.com/post/6357/sosyallik-ve-sosyallesme ad-resinden erişilmiştir.
Afacan,Y. (2015). Yaşanabilir kentsel mekanlar için erişilebilirliğin önemi: Çukurambar kentsel dönüşüm örneği. Dosya 36, 3, 20-27.
Aklanoğlu, F. (2009). Geleneksel yerleşmelerin sürdürülebilirliği ve ekolojik tasarım: Konya-Sille örneği. Yayınlanmamış doktora tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara,Türkiye.
Alpay, C., Kalaycı, A. ve Birişçi, T. (2013). Ekolojik tasarım kriterlerine göre kent parkı iyileştirme modeli: İzmir Kültürpark örneği. TMMOB 2. İzmir Kent Sempozyumu içinde (s.329-344), Tarih, İzmir.
Atabek, E. (2002). Kamusal mekanlarda kalite: Yıldız Teknik Üniversitesi kampüsü'nde kullanıcı görüşlerine dayalı kalite değerlendirilmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi, İstanbul, Türkiye.
Atalay, H. (2008). Deprem durumunda kentsel açık ve yeşil alanların kullanımı:Küçükçekmece Cennet Mahallesi örneği. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi, İstanbul,Türkiye.
Aykal, D., Erbaş, M. ve Baran, M. (2017). Kent parklarının evrensel kalite kriterlerine göre değerlendirilmesi: Diyarbakır örneği. Tasarım ve Mimarlık Dergisi, 10, 304-321.
Bayram, B. (2007). Kamusal mekan kalitesinin yükseltilmesinde yöntemler ve kamusal sanatın rolü. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi, İstanbul,Türkiye.
Bilgili, B.C. (2013). Çankırı kenti kamusal yeşil alanlarının yeterliliğinin ulaşılabilirlik yönünden değerlendirilmesi. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 10(2), s21-25.
Ceylan, A. (2007). Yaşam kalitesinin arttırılmasında kentsel yeşil alanların önemi ve kentsel dönüşüm ile ilişkilendirilmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi, İstanbul, Türkiye.
Emür, S. ve Onsekiz, D. (2007). Kentsel yaşam kalitesi bileşenleri arasında açık ve yeşil alanların önemi:Kayseri/Kocasinan ilçesi park alanları analizi. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22, 367-396.
Erdönmez, M.E. ve Akı, A. (2005). Açık kamusal kent mekanlarının toplum ilişkilerindeki etkileri. Yıldız Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi e-Dergisi, 1(1), 67-87
Gökyer, E. ve Bilgili C. (2014). Bartın ili örneğinde yeşil alanların ulaşılabilirliğinin değerlendirilmesi üzerine bir araştırma. SDÜ Orman Fakültesi Dergisi, 15, 140-147.
Göltürk, P. (2013). Tekirdağ kent merkezi kıyı şeridinin görsel peyzaj kalitesi yönünden değerlendirilmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Namık Kemal Üniversitesi, Tekirdağ, Türkiye.
Görün, M. ve Kara, M. (2010). Kentsel dönüşüm ve sosyal girişimcilik bağla-mında Türkiye’de kentsel yaşam kalitesinin artırılması. Yönetim Bilimleri Dergisi, 8(2), s141-164, Türkiye,
Kabadayı, H. (2006). Yaşam kalitesi ve kullanıcı memnuniyetinin kentsel tasarımdaki etkisine çok boyutlu yaklaşım. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi, İstanbul, Türkiye.
Kurtaslan, B. (2017). Başarılı kent parkı planlama ve yönetimi yaklaşımının Teardrop Park (New York) örneğinde araştırılması. Uluslararası Top-lum Araştırmaları Dergisi, 7(13), 742-760.
Melchert, L. (2005). The Dutch sustainable building policy: A model for developing countries. Building and Enviroment, 42(2), 893-901.
Mumcu, S. (2002). Açık mekanlardaki yer tercihlerinin mekansal özellikler açısından incelenmesi: Trabzon Atapark örnegi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon, Türkiye.
Onur, B. (2012). Peyzaj tasarım ve yönetiminde yaklaşım ve sürdürülebilir kent hedefine katkıları. İnönü Üniversitesi Sanat ve Tasarım Dergisi, 5 (2), 245-252.
Önder, S. ve Polat, A. (2012). Kentsel açık-yeşil alanların kent yaşamındaki yeri ve önemi. Kentsel Peyzaj Alanlarının Oluşumu ve Bakım Esasları Semineri, içinde (s.73-96), 18.05.2012, Konya.
Özkır, A. (2007). Kent parkları yönetim modelinin geliştirilmesi. Yayımlanmamış doktora tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara, Türkiye.
Öztürk, B. (2004). Kentsel açık ve yeşil alan sistemi oluşturulması: Kayseri kent bütünlüğü örneği. Yayımlanmamış doktora tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara, Türkiye.
Tekinalp, S. ve Özerk, G. (2015). Balıkesir Atatürk Parkı’nın evrensel tasarım bağlamında değerlendirilmesi. Mimarlık, 382, 54-59.
Tiyek, R., Eryiğit, B. ve Baş, E. (2016). Engellilerin erişilebilirlik sorunu ve TSE standartları çerçevesinde bir araştırma. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 12, 225-261.
Türksever, N. (2001). Türkiye’de büyük şehir alanlarında yaşam kalitesinin değerlendirilmesine yönelik bir yöntem denemesi. Yayımlanmamış doktora tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Urban Parks Institute, (2005). Good places, the newsletter of the urban parks ınstitute, urban parks online, project for public places. http://urbanparks.pps.org/topics/ design/ goodplaces.
Varol, E. (2004). İnsan çevre etkileşimi açısından kamusal mekanda sanatın rolü. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi, İstanbul, Türkiye.
Yücel, G. F. (2005). Kent parklar ile ilgili kalite kriterlerinin oluşturulması. Yayımlanmamış doktora tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi, İstanbul, Türkiye.