Yaratıcılık ve Yaratıcı Düşünme: Tüm Boyut ve Paydaşlarıyla Kapsayıcı Bir Derleme Çalışması

Yaratıcılık ve yaratıcı düşünme doğuştan getirilen, olumlu çevre şartları altında geliştirilen, olumsuz çevre şartları altında durağanlaşan ya da körelen bir beceri olarak kabul edilmektedir. Eğitimle geliştirilebilen yaratıcılık ve yaratıcı düşünme becerisi, ülkemizde eğitimin genel amaçları arasında yerini almıştır. Bireylerin yaratıcılıkları ve yaratıcı düşünme becerilerinin gelişmesini başta aile olmak üzere sosyal ve fiziksel çevre, okul, öğretim programları, öğretmen vb. birçok faktör etkilemektedir. Derleme niteliği taşıyan bu çalışma, yaratıcılık ve yaratıcı düşünmeyle ilgili alanyazında yer alan ve ulaşılan kaynaklardaki temel bilgileri derleyerek bir çalışma içerisinde sunmak amacıyla yapılmıştır. Çalışma kapsamında öncelikle yaratıcılık kavramına ilişkin tanımlara yer verilmiş ve bu tanımlara kaynaklık eden yaklaşımlar incelenmiştir. Daha sonra yaratıcı bireyin özelliklerine, yaratıcılıkla ilgili yanlış anlaşılmalara, yaratıcılığın boyutları ve aşamalarına yer verilmiştir. Zekâ, yaş, beyin, ıraksak düşünme ve hayal gücü kavramları ile yaratıcılık arasındaki ilişkiye değinildikten sonra yaratıcılığı engelleyen faktörler ele alınmıştır. Öte yandan düşünme ve düşünce kavramlarının tanımlarına yer verilmiş, üst düzey düşünme becerilerinden olan yaratıcı düşünme hakkında bilgi sunulmuştur. Bunlara ilaveten yaratıcı düşünmenin gelişimini kolaylaştıran yollara, öğrenme-öğretme ortamlarına, öğretmen özelliklerine değinilmiş, yaratıcılığı geliştirmek ve desteklemek için ebeveyn ve çevreye düşen görevler açıklanmıştır. “Yaratıcılık ve yaratıcı düşünme el kitabı” niteliğinde olan bu çalışmanın alanyazına, bireylerin yaratıcılıklarına ve yaratıcı düşünme becerilerinin gelişimine katkı sağlayacağı umulmaktadır.

Creativity and Creative Thinking: A Comprehensive Review Study with All Dimension and Stakeholders

Creativity and creative thinking are considered as innate skills developed under positive environmental conditions, stagnating or dulling under negative environmental conditions. Creativity and creative thinking skills, which can be improved with education, have taken their place among the general aims of education in our country. Many factors especially such as family and social and physical environ-ment, school, curriculum, teacher etc. affect the development of individuals' creativity and creative thinking skills. This review study was conducted in order to compile and present the basic information in the literature about creativity and creative thinking. First of all, definitions related to creativity concept were given and the approaches that originated from these definitions were examined in the scope of the study. Then, features of creative individual, misunderstandings about creativity, dimensi-ons and stages of creativity were given. The factors that prevent creativity were discussed after mentio-ning the relationship between the concepts of intelligence, age, brain, divergent thinking and imagina-tion. On the other hand, definitions of thinking and thought concepts are given and information about creative thinking which is one of the high level thinking skills is presented. In addition, the ways of facilitating the development of creative thinking, learning-teaching environments, teacher characteris-tics are mentioned, and the duties of parents and the environment to develop and support creativity are explained. It is hoped that this study which can be considered as “a brief handbook of creativity and creative thinking” will contribute to the literature, the creativity of individuals and the development of creative thinking skills.

___