Sanayi İşletmelerinde Çevre Bilinci ve Yeşil Yönetim Üzerine Bir Değerlendirme

Tarihi çağlardan beridir insanların ihtiyaçların karşılanması için üretim faaliyetleri aralıksız olarak devam etmektedir. Sanayi devrimi sonrasında makineleşmenin bir sonucu olarak artan hammadde ihtiyacının karşılanmasında doğal kaynakların hoyratça ve özensiz kullanılması çevre üzerinde giderek artan bir tahribata yol açmıştır. Özellikle sanayi işletmelerinin ortaya çıkardığı bu olumsuz durumun engellenmesi adına tüm dünyada çeşitli adımlar atılırken, organizasyonlar da sürdürülebilir üretim arayışları kapsamında yeşil yönetim anlayışını benimsemeye başlamışlardır. Yeşil yönetim anlayışı ile işletmeler, üretim faaliyetlerinde çevrenin korunmasına azami özen gösterirlerken onun korunması adına da yeni projeler geliştirerek gelecek kuşaklara sağlıklı bir doğa bırakmanın amacı gütmektedirler. Kısacası geleceğimiz açısından sürdürülebilirliğin işletmeler açısından artık zorunlu bir sorumluluk olduğundan bahsedilebilir. Yerli yazında yeterli çalışma olmadığından dolayı çevre bilinci ve yeşil yönetim konularına ağırlık verilmiştir. Bu çalışmada sanayi işletmelerinin çevre üzerindeki olumsuz etkilerinin en az seviyeye indirilmesi için uygulanan yeşil yönetim felsefesinin işletmeler üzerindeki etkileri ilgili literatür ışığında incelenmiş ve ne şekilde gerçekleştirilebileceği üzerine genel bir değerlendirme yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Sanayi İşletmeleri, Çevreci Üretim, Yeşil Yönetim, Çevre Bilinci

Environment Consciousness in the Industrial Businesses and an Evaluation on Green Management

Production activities have constantly been continuing to cover people's needs since historical ages. The extravagant and careless usage of natural sources in meeting the need of raw material as a result of mechanisation after industrial revolution has caused an increasing destroy on the environment. Various steps are taken in all the world on behalf of preventing this negative situation especially created by industrial managements, organisations have started to adopt the green management understanding within the scope of sustainable production insight. While managements show the uttermost care to protect the environment in the production activities by green management understanding, they also aim at leaving a healthy nature for future generations by developing new projects to protect the nature. To sum up, an obligatory responsibility can be talked about for managements in terms of sustainability for the sake of our future. Since there is not enough work in the local literature, environmental awareness and green management issues have been emphasized. The effect of the applied green management philosophy on managements to be able to minimize the industry managements' negative influences on the environment has been studied in the light of related literature and an overall evaluation has been done.

Keywords:

Industrial Enterprises, Environmentally Friendly Production, Green Management, Environment Awareness,

PDF

___

Abbas, J. (2020). Impact of total quality management on corporate green performance through the mediating role of corporate social responsibility. Journal of Cleaner Production, 242, 2-12. https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2019.118458.
Akdoğan, A. (2003). Çevreye duyarlı yönetim ve işletmecilik.. Kayseri: Ticaret Odası Yayınları.
Atay, L. ve Dilek, E. (2013). Konaklama işletmelerinde yeşil pazarlama uygulamaları: Ibıs Otel Örneği, Süleyman Demirel Üniversitesi, İ.İ.B.F Dergisi, 18(1),203-219.
Aydın, N. (2017). Yeşil üretim uygulamaları. International Conference On Eurasian Economies. 356-360, (Bildiriler).
Bektaş, H. (1997). ISO 14000’e genel bir bakış. 2. Ulusal Çevre Mühendisliği Kongresi, 4- 5 Aralık, İstanbul.
Bolat, B. ve Sıtkı, G. (2003). ISO 14000 Çevre Yönetim Sistemi Uygulamasında Etken Olan Faktörler, İTÜ Dergisi, 2(2), 39–48.
Callenbach, E. (1993). Ecomanagement: the elmwood guide to ecological auditing and sustainable business. Berrett-Koehler Publishers, San Francisco, 85-86.
Capital. (t.y). Anasayfa. 11.08.2020 tarihinde https://www.capital.com.tr adresinden erişilmiştir.
Ceyhan, S. ve Ada, S. (2015). İşletme fonksiyonları açısından çevreye duyarlı işletmecilik. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 11(26), 115-137.
Chavan, M. (2005). An appraisal of environment management systems: A Competitive advantage for small businesses, Management Environmental Quality: An International Journal, 16(5), 444–463.
Chen, Y. S. (2008). The Driver of green innovation and green image - green core competence, Journal of Business Ethics, 81, 531- 543.
Claver, E., Lopez, M. D., Molina, J. F., ve Tarí, J. J. (2007). Environmental management and firm performance: A Case study. Journal of Environmental Management, 84(4), 606-619. https://doi.org/10.1016.
Endüstri Devriminin Çevresel Etkileri (2020). Ekolojist. 28.07.2020 trihinde http://ekolojist.net/endustri-devriminin-cevresel-etkileri adresinden erişilmiştir.
Florida, R., ve Davison, D. (2001). Gaining from green management: Environmental management systems inside and outside the factory. California Management Review, 43(3), 64-84.
Gonenc, H. ve Scholtens, B. (2017). Environmental and financial performance of fossil fuel firms: A closer inspection of their interaction. Ecol. Econ. 132, 307–328.
(9) (PDF) Responsibility and Performance Relationship in the Banking Industry. Available from: https://www.researchgate.net/publication/333823248_Responsibility_and_ Performance_Relationship_in_the_Banking_Industry.
Greeno, J. L., Robinson, S. N. (1992). Rethinking Corporate Environmental Management. The Columbia Journal of World Business.
Haden, S. S. P., Oyler, J. D., ve Humphreys, J. H. (2009). Historical, practical, and theoretical perspectives on green management: An exploratory analysis. Management Decision, 47(7), 1041-1055. https://doi.org/10.1108/00251740910978287.
Handfield, R. B., Walton, S. V., Seegers, L. K., ve Melnyk, S. A. (1997). ‘Green’Value Chain practices in the furniture industry. Journal of Operations Management, 15(4), 293-315. https://doi.org/10.1016/S0272-6963(97)00004-1.
Jayaram, J. ve Avittathur, B. (2015). Green supply chains: A perspective from an emerging economy. Int. J. Production Economics, 164, 234–244.
Kara, E. (2019). Yeşil yönetim ve çevre bilinci: Konaklama işletmeleri için bir modelleme. Akademisyen Kitabevi: Ankara.
Karabulut, E. (2003). İşletmelerde çevre bilinci ve yeşil yönetim uygulamalarının işletme başarısına katkısını incelemeye yönelik bir araştırma. Yayımlanmış Doktora tezi, İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
Karakuş, G., Erdirençelebi, G. (2018). İşletmelerin yeşil yönetim algılarının işletme performansı üzerindeki etkisini ölçmeye yönelik bir araştırma. İşletme Araştırmaları Dergisi, 10 (4), 681-704.
Krajnc, D. ve Glavič, P. (2003). Indicators of sustainable production. Clean technologies and environmental policy, 5 (3-4), 279-288.
Lee, K. H. (2009). Why and how to adopt green management into business organizations? The case study of Korean SMEs in manufacturing industry. Management Decision, 47(7), 1101-1121. https://doi.org/10.1108/00251740910978322.
Lee, S. Y. ve S. K. Rhee (2007). The Change in corporate environmental strategies: A longitudinal empirical study”, Management Decision, 45(2).
Lo, Chris K.Y., Yeung, Andy C.L.ve Cheng, T.C.E. (2012). The impact of environmental management systems on financial performance in fashion and textiles industries. Int. J. Production Economics, 135, 561–567
Lyon, T.P. ve Maxwell, J.W. (2008) On the profitability of corporate environmentalism. Thomas et al.(eds.) Oxford Handbook of Managerial Economics, Oxford University Press.
Manaktola, K. and Jauhari, V. (2007). Exploring consumer attitude and behaviour towards green practices in the lodging industry in India.International Journal of Contemporary Hospitality Management, 19(5), 364-377.
Martinuzzi, A., Elisabeth, H. ve Bernhard, O. (2000). “Ecoprofit”. Greener Management International, 30, 83–97.
Molina-Azorin, J. F., Claver-Cortes, E., Lopez-Gamero, M. D. veTari, J. J. (2009). Green management and financial performance: A literature review. Management Decision, 47(7), 1080–1100. https://doi.org/10.1108/00251740910978313.
Moneva, J. M. ve Ortas, E. (2009). Corporate environmental and financial performance: A multivariate approach, Emerald Industrial Management&Data Systems, 110(2).
Mont, O., Plepys, A. ve Durkin, M. (1999). Transferring cleaner production to Eastern Europe: Experiences from cleaner production training programme in Roslavl, Russia,1998., Journal of Cleaner Production, S. 7, s. 307–311.
Morrow, D. ve Rondinelli, D. (2002). Adopting corporate environmental management Systms: Motivations and results of ISO 14001 and EMAS Certification, European Journal, 2 (20), 159-171.
Nemli, E. (2001). Çevreye duyarlı yönetim anlayışı: İstanbul Üniversitesi. Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 23-24, 211-234.
Ones, D. S., ve Dilchert, S. (2012). Environmental sustainability at work: A call to action. Industrial and Organizational Psychology, 5(4), 444-466. https://doi.org/10.1111/j.1754-9434.2012.01478.x.
Parlak, N. (2020). İşletmelerin çevresel yaklaşımları ve çevre muhasebesine verdikleri önem: Ordu il ve ilçelerindeki organize sanayi bölgeleri üzerine bir araştırma. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 86, 167-182. DOI: 10.25095/mufad.710255.
Porter, M. E., ve Van Der Linde, C. (1995). Green and competitive: Ending the stalemate. Harvard Business Review, 120–134.
Roscoe, S., Subramanian, N., Jabbour CJC ve Chong T. (2019). Green human resource management and the enablers of green organisational culture: Enhancing a firm's environmental performance for sustainable development, Bus Strat Env. 1–13. https://doi.org/10.1002/bse.2277.
Sharma, S. H. ve Vredenburg, H. (1998), Proactive corporate environmental strategy and the development of competitively valuable organizational capabilities, Strategic Management Journal, 19.
Taylor, R. S. (1992). Green Management: The Next Competıtıve Weapon. Futures, 669-680.
Teixeira, A. A., Bello, V. F., ve de Oliveira, J. H. C. (2013). Article information: Greening a Brazilian Cotton Seed Processing Company From Challenges to Strategic Opportunities. World Journal of Science, Technology and Sustainable Development, 10(2), 123–130. https://doi.org/http://dx.doi.org/10.1108/20425941311323127.
Türkmen M. A. (2016). Üretime çevre odaklı bir bakış. An Envıronmental-International Journal Of Social Science, 46, 155-171
Usta, R. (2007). Otel işletmeciliğinde çevre yönetim sistemi uygulamaları. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
Yacooub, A. ve Fresner, J. (2006). Half is enough - An introduction to cleaner production. Beirut, Lebanon: LCPC Press.