Öğretmen Adaylarının Toplumsal Cinsiyet Algılarına Göre Okul Öncesi Öğretmenliğine İlişkin Görüşleri
Öğretmenlik mesleği tercihlerinde toplumsal cinsiyet algısının önemli bir etken olduğu günümüzde özellikle okul öncesi öğretmenliği gibi kadınlar için daha uygun görülen bir alanda eğitim alan kadın ve erkek öğretmen adaylarının toplumsal cinsiyete duyarlı olarak yetişmeleri ve mesleklerine karşı olumlu bir algıya sahip olmaları nitelikli bir öğretmen olmanın ilk adımı olarak düşünülebilir. Bu araştırma, öğretmen adaylarının toplumsal cinsiyet algılarına göre okul öncesi öğretmenliğine ilişkin görüşlerini incelemek amacıyla yapılmıştır. Araştırma nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması desenine uygun olarak yürütülmüştür. Araştırmanın çalışma grubunu Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Okul Öncesi Eğitimi ABD lisans programında öğrenim gören 105 öğretmen adayı oluşturmuştur. Araştırmanın verileri, araştırmacı tarafından geliştirilen yarı yapılandırılmış görüşme formu ile toplanmış ve elde edilen veriler içerik analizi yöntemiyle analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda okul öncesi öğretmen adaylarının okul öncesi öğretmenlik mesleği ile ilgili bazı cinsiyetçi kalıp yargılara sahip olmakla birlikte, genel olarak bu meslek ile ilgili olumlu bir yaklaşıma sahip oldukları belirlenmiştir. Araştırmada elde edilen sonuçlar doğrultusunda, öğretmen adaylarının mesleklerine karşı pozitif cinsiyet algısı oluşturabilmeleri için gerekli çalışmaların yapılması önerilmektedir.
Anahtar Kelimeler:
Öğretmen adayı, Toplumsal cinsiyet, Okul öncesi öğretmenliği
Teacher Candidates' Views on Preschool Teaching According to Social Gender Perceptions
It is the first step of being a qualified teacher when it comes to gender-perception in teaching professions, and it is especially important for women such as preschool teachers to be trained in a field that is more suitable for women. This research has been conducted to examine the opinions of teacher candidates on preschool teaching profession according to gender perceptions. The research was done by the case study pattern, one of the qualitative research methods. The study group consisted of 105 teacher candidates studying at Pre-School Education Department in Nevsehir Hacı Bektas Veli University. The data of the study was collected by semi-structured interview from developed by the researcher, and the obtained data were analyzed by content analysis method. As a result, it was determined that pre-school teacher candidates have some gendered stereotypes about the preschool teaching profession; however, they generally have a positive approach related to this profession. In light of the results obtained in the study, it is suggested that the necessary studies should be carried out to enable the pre-school teachers to create a positive gender perception.
Keywords:
Teacher candidate, Gender, Pre-school teaching,
___
- Altınova, H.H. ve Duyan, V. (2013). Toplumsal cinsiyet algısı ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Toplum ve Sosyal Hizmet Dergisi, 24 (2), 9-22.
- Aksu, H.H. (2016). Eğitim fakültesinde öğrenim gören öğrencilerin bölümleri hakkındaki görüşleri: Giresun Üniversitesi örneği. Kastamonu Eğitim Dergisi, 24 (1), 299-316.
- Aktürk, A.O. (2012). Öğretmen adaylarının öğrenmeye ilişkin tutumlarının öğretmenlik mesleğini tercih etme nedenlerine ve akademik başarılarına göre incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 13 (3), 283-297.
- Aslan ve Akyol (2006). Okul öncesi öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları ve mesleki benlik saygılarının incelenmesi. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15 (2), 51-60.
- Ayan, S. (2014). Cinsiyetçilik: Çelişik duygulu cinsiyetçilik. Cumhuriyet Tıp Dergisi, 36, 147-156.
- Ayık, A. ve Ataş, Ö. (2014). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları ile öğretme motivasyonları arasındaki ilişki. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 4(1), 25-43.
- Balat U., G., Bilgin, H. ve Ünsal, F.Ö. (2017). Okul öncesi öğretmenlerinin öğretmenlik tutumları ve sınıf yönetimleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Eğitim ve Toplum Araştırmaları Dergisi, 4(1), 114-126.
- Buldur, S. ve Bursal, M. (2015). Fen bilgisi öğretmen adaylarının meslek tercih nedenlerinin etki düzeyleri ve mesleki geleceklerine yönelik beklentileri. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 9 (1), 81-107.
- Bee, H. ve Boyd, D. (2009). Çocuk gelişim psikolojisi. (O. Gündüz Çev.). İstanbul: Kaknüs.
- Berk, L.E. (2013). Bebekler ve çocuklar doğum öncesinden orta çocukluğa. (7. Bsm). (N. Işıkoğlu Erdoğan Çev. Ed.). Ankara: Nobel.
- Bozdoğan, A.E., Aydın, D. ve Yıldırım, K. (2007). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumları. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 8 (2), 83-97.
- Çetin, B. (2012). İlköğretim öğretmen adaylarının profillerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. İlköğretim Online, 11(3), 596-610.
- Çermik, H., Doğan, B., ve Şahin, A. (2010). Sınıf öğretmenliği öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğini tercih sebepleri. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28, 201-212.
- Coştu, B. (2011). Bir meslek olarak öğretmenlik. (A. R. Akdeniz ve M. Küçük Edt.). Eğitim Bilimine Giriş. Ankara: Nobel.
- Dökmen, Z.Y. (2009). Toplumsal cinsiyet. İstanbul: Remzi Kitabevi.
- Durmuşçelebi, M., Yıldız, N. ve Saygı, E. (2017). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumlarının bazı değişkenler açısından incelenmesi. OPUS-Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 7 (12), 8-32.
- Ekici, F. Y. (2014). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi:İstanbul Sabahattin Zaim üniversitesi örneği. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(35), 658-665.
- Ekinci, N. (2017). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleği ve alan seçiminde etkili olan motivasyonel etkenler. İlköğretim Online, 16(2), 394-405.
- Esen, Y. (2013). Hizmet öncesi öğretmen eğitiminde toplumsal cinsiyet duyarlılığını geliştirme amaçlı bir çalışma. Eğitim ve Bilim, 38 (169), 280-295.
- Gürşimşek, I. , Kefi, S. ve Girgin, G. (2007). Okulöncesi eğitime babaların katılım düzeyi ile ilişkili değişkenlerin incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33, 181-191.
- Gökçe, F. ve Sezer, G. O. (2012). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları:Uludağ üniversitesi örneği. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(1), 1-23.
- Johnston, J., McKeown, E., ve McEwen, A. (1999). Choosing primary teaching as a career: The perspectives of males and females in training. Journal of Education for Teaching, 25(1), 55-64. doi: 10.1080/02607479919673
- Kızıltaş, E., Halmatov, M. ve Sarıçam, H. (2012). Okul öncesi öğretmenliği öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12 (23), 173 – 189.
- Mulholland, J. ve Hansen, P. (2003) Men who become primary school teachers: An early portrait. Asia-Pacific Journal of Teacher Education, 31 (3), 213-224. doi: 10.1080/0955236032000149355
- Öngen, B. ve Aytaç, S. (2013). Üniversite öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumları ve yaşam değerleri ilişkisi. Sosyoloji Konferansları, 48, 1-18
- Özbek, R., Kahyaoğlu, M. ve Özgen, N. (2007). Öğretmen adaylarinin öğretmenlik mesleğine yönelik görüşlerinin değerlendirilmesi. Sosyal Bilimler Dergisi, IX (2), 221- 232.
- Özyurt, B.E. (2014). Cinsiyet. (Y. Kuzgun ve D. Deryakulu Ed.). Eğitimde Bireysel Farklılıklar, Ankara: Nobel.
- Saban, A. (2003). A Turkish profile of prospective elementary school teachers and their views of teaching. Teaching and Teacher Education, 19, 829-846.
- Santrock, J.W. (2012). Yaşam boyu gelişim. (G. Yüksel Çev. Ed.). Ankara: Nobel.
- Smedley, S. (2007). Learning to be a primary school teacher: reading one man’s story. Gender and Education, 19(3), 369-385.
- Terzi, A. ve Tezci, E. (2007). Necatibey Eğitim Fakültesi öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi (52), 593-614.
- Trawick-Smith, J. (2014). Erken çocukluk döneminde gelişim:Çok Kültürlü Bir Bakış Açısı. (B. Akman Çev. Ed.). Ankara: Nobel.
- Ünsal, S., ve Bağçeci, B. (2016). Öğretmenlerin mesleki imajlarina ilişkin görüşleri ve mesleki imaja etki eden faktörler. Journal of Human Sciences, 13(3), 3905-3926. doi:10.14687/jhs.v13i3.3908
- Üstün, E., Erkan, S. ve Akman, B. (2004). Türkiye'de okulöncesi öğretmenliği öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarının incelenmesi. Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5 (10), 129-136.
- Woolfolk-Hoy, A. (2010). Eğitim psikolojisi. (D. Özen Çev.). İstanbul: Kaknüs Yayınları.
- Yalçın, F., Yalçın, M. ve Macun, B. (2017). Okul öncesi öğretmenlerinin okul öncesi eğitimde öğretmen cinsiyeti ile ilgili görüşleri. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 12 (24), 693-710.
- Zencirkıran, M. (2016). Sosyoloji. Bursa: Dora.
- ISSN: 2528-9527
- Yayın Aralığı: Aylık
- Yayıncı: ADAMOR Toplum Araştırmaları Merkezi
Sayıdaki Diğer Makaleler
Göç Kuramları ve Suriye Göçü Üzerine Bir Değerlendirme
Öğretim Elemanlarının Örgütsel Bağlılığa İlişkin Görüşleri: Bir Durum Çalışması
Soner DOĞAN, Ayşad GONCA GÜNER
Türk Modernleşmesinin Kadın-Asker Sembolü Sabiha Gökçen Üzerine Bir Değerlendirme
Ercan KAÇMAZ, Büşra FİGENKAPLAN
Turizm Şûraları Protokol Konuşmalarının Kalkınma Planları Kapsamında Değerlendirilmesi
Öğretmenlerin Yansıtıcı Düşünme Becerilerinin Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi