Dizilerdeki Batılı Karakterlerin Anlatı Yapısındaki Sunumu Üzerine Bir Çözümleme

Yüzyıllar boyunca insanlık uygar topluluklar olma ekseninde ilerlerken kendilerini tanımlama ve konumlandırma yönünde çalışmışlardır. Batılılar Doğulu toplulukları oryantalist bakış açısı ile değerlendirirken Doğulular da Batılıları oksidentalist bakış açısı ile yorumlamıştır. Bu tanımlar tarih boyunca yaşanan savaşlar, saldırılar ve korkular ekseninde şekillenmiştir. Ama günümüzde bu olgu kültür endüstrileri ile imge dünyamıza daha etkin bir şekilde sunulmaktadır. Kitle iletişim araçlarının içerisinde etki gücü yüksek olan televizyonda yer alan diziler bunun en canlı örneğidir. Dizilerde kurgulanan anlatı içerisinde oluşturulan karakterlerin özellikleri toplumların diğerlerini nasıl tanımladığının ve onu nasıl gördüğünün de en somut göstergesidir. Bu bağlamda çalışmanın amacı; Türk televizyon dizileri aracılığıyla oksidentalist bakış açısı doğrultusunda, Doğulu’nun Batı’lıyı dizi karakteri özelinde biçimlendirmesi ve çizdiği kodların içeriği nasıl anlamlandırdığının ortaya konulmasıdır. Bu amaç doğrultusunda Türkiye’de yayınlanmış olan Filinta, Erkenci Kuş ve İsimsizler dizilerinde yer alan Batılı karakterlerin anlatı yapısındaki işlevleri ve karakter tasarımları irdelenmiştir. Yapılan inceleme sonucunda elde edilen bulgulardan en önemlisi Batı’lı karakterlerin büyük bir oranda dizi içerisinde sorun çıkaran, geldiği bu topraklardaki geleneksel tutumları bir şekilde zedelemeye çalışan bireyler olarak kalıplaştırılmış olmasıdır. İlgili dizilerde yer alan Batı’lı karakterler karanlık tarafları ile dizisel anlatıda kötülük üzerine kurgulanmıştır. Bu doğrultuda, oksidentalist bakış ile Batılı kötü, engelleyici ve karanlık bir kişi olarak betimlenmiştir. Böylece Batılı’nın diziler aracılığı ile olumsuz karakterler olarak stereotipleştiği saptanmıştır.

Analysis Of The Presentation Of Narrative Structures Of Western Characters In TV Series

As humanity evolved towards civilized communities over centuries, they have worked towards self recognition and positioning. Westeners have evaluated Eastern societies from an orientalist point of view, while Easteners have used an occidentalist approch to interpret Western societies. These definitions have been built over offensives and fears throughout history. However, evolving definitions are being more effectively introduced into our symbolic World using cultural industries. Series featured on television are probably the liveliest example in this sense, the televison being the most powerful among medias of mass communication. Characters fantasized in stories told on TV series could serve as a measure of how societies view and define others. In this context, the aim of this study is to analyze the way an Easterner would structure and code for a Westerner over an occidentalist view point, using Turkish TV series as a media. In accordance with this aim, certain Westerner characters featured on Turkish TV Series, namely Filinta, Erkenci Kuş and İsimsizler, have been analyzed using their functionality in the narrative structures as well as their fictious characteristics. The most important finding attained as the result of the analysis is that the Westerner characters are usually trouble makers who try to hurt the traditional attitudes in the lands that they newly arrive. In the above mentioned series, the Western characters are fictionalized over evil acts through their dark sides. In the context, the occidentalist point of view presents the Westerners as evil, obstructive and dark personalities. Therefore, Western characters are stereotyped as negative personalities.

___

  • Ahıska, M. (2009).Garbiyatçılık: Türkiye'de modernliğin grameri. Ed. T. Bora ve M. Gültekingil Modern Türkiye'de Siyasi Düşünce:Dönemler ve Zihniyetler, içinde(s.1039-1065). İstanbul: İletişim.
  • Ahıska, M. (2010). Occidentalism in Turkey: Questions of modernity and national ıdentity in turkish radio broadcasting. New York: Tauris Publishers.
  • Arlı, A. (2014). Oryantalizm-Oksidentalizm ve Şerif Mardin. İstanbul: Küre,
  • Arslan, A. (2004). Bir Sosyolojik Olgu Olarak Televizyon", Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 1(1), 1-17.
  • Buruma, I. (2004). Oksidentalizmin kökenleri. Trans. A. Kaftan, Cogito - Ölüm: Bir Topografya, 40, 278-285.
  • Buruma, I. ve Margalit, A. (2004). Occidentalism the west ın the eyes of ıts enemies. NewYork: The Penguin Press,
  • Chen, X. (1995). Occidentalism. New York-Oxford: Oxford University Press.
  • Çaplı, B. (2002). Medya ve etik. Ankara: İmge Kitabevi,
  • Çaycı, A. (2015). Oryantalizm Oksidentalizm ve Sanat. İstanbul: İnsan Yayınları.
  • Elsherif, A. (2015). Occidentalism and cultural ıdentity. Interventions, 17(5), 621- 639.
  • Erdoğan, İ. (2007).Pozitivist Metodoloji. Ankara: Erk Yayınları.
  • Erjem, Y., ve Çağlayandereli, M. (2006). Televizyon ve gençlik yerli dizilerin gençlerin model alma davranışı üzerindeki etkisi. C.Ü. Sosyal Bilimler Dergisi, 30(1), 15-30.
  • Fiske, J. (1996). İletişim çalışmalarına giriş. Trans by. S. İrvan, Ankara: Ark Yayınları,
  • Friedman, J. (2009). Occidentalism and the categories of hegemonic rule. Theory, Culture & Society, 26(7–8), 85-102.
  • Goldberg, L., ve Rabkin, W. (2003). Successful television writing. New Jersey: John Wiley & Sons, Inc,
  • Hanefi, H.. (2007). Oryantalizmden oksidentalizme. Tran. by. H. Çopur, Uluslararası Oryantalizm Sempozyumu, 09-10 Aralık 2006, İstanbul: İBB Yayınları,
  • Hartley, J. (2001). Uses of television. London and New York: Routledge,
  • Karaboğa, T. (2016). Dizi izleyicilerinin televizyon dizilerinde sunulan tüketim unsurlarına yönelik eğilimleri. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(27), 182-208.
  • Kıran, Z. ve Kıran A. (2000). Yazınsal okuma süreçleri. Ankara: Seçkin Yayınevi.
  • Kırtepe, S. (2015). Dizi karakterlerinden etkilenme hakkında izleyici değerlendirmeleri.
  • Gaziosmanpaşa Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 3(1), 115-130. Kula, O. B. (2011). Batı edebiyatında oryantalizm-II. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
  • Kula, N. (2012). TV dizileri yoluyla yeniden üretilen tüketim kültürü. Tarih Kültür ve Sanat Araştırmaları Dergisi, 1(4), 507-530.
  • Kutluer, İ. (2006). Hangi oksidentalizm?. Marife-Bilimsel Birikim Dergisi Oksidentalizm Özel Sayısı) 6(3), 437-452.
  • Lindstrom, L. (2003). Cargoism and occidentalism. Ed.J. Carrier, Occıdentalısm Images Of The West, içinde (s.33-60), Oxford: Clarendon Press.
  • Metin, A. (2013). Oksidentalizm iki doğu iki batı. İstanbul: Açılım Kitap. . Mutlu, E. (1991). Televizyonu anlamak. Ankara: Gündoğan Yayınları.
  • Mutman, M. (2007). Şarkiyatçılık/Oryantalizm. Ed.. U. Kocabaşoğlu Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce, içinde (s.189-211)., İstanbul; İletişim.
  • Oğuz Yaktıl, G. (2005). Tv dizileri ve kültürel iletilerin yayılma süreci. Kurgu Dergisi, 21, 169-182.
  • Özçelik, T. G. (2015). Doğu ve batı dikotomisinin yarattığı gerçeklik: Oryantalizm- oksidentalizm". International Journal Of Eurasia Social Sciences, 6(19), 168-193.
  • Özçelik, G. (2017). Oksidentalizm doğu toplumlarında modernizme ulaşan mecburi istikamet. Bursa: Ekin Yayınları,.
  • Özmen, S. (2014). Radyo ve televizyon okumaları. İstanbul: Derin Yayınları,
  • Özsoy, A. (2011). Televizyon ve İzleyici. Ankara: Ütopya Yayınları,
  • Öztürk, M. (2006). Oksidentalizm bağlamında Afgânî Abduh Ekolü. Marife, 6(3), 43-69.
  • Said, E. W. (2000). Oryantalizm Eleştirileri. Trans. by. İ. Özkan, S. Şahin, & Ş. Özden, İstanbul: İlk Bahar Yayınevi,.
  • Santos, B. De Sousa. (2009). A non occidentalist West. Theory, Culture & Society, 26 (7–8) 103–125.
  • Şeker, T. (2016). Türkiye’de televizyon yayıncılığında eğlencenin egemenliği. TRT Akademi, 1(1), 32-49.
  • Uluç, G. (2009). Medya ve Oryantalizm. İstanbul: Anahtar Kitaplar. Uzun, T. ve Atasever, G. (2010). Türkiye’de modernleşme süreci bağlamında oryantalist ve oksidentalist bakışlar. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 26, 175-182.
  • Venn, C. (2000). Occidentalism, modernity and subjectivity. London: Sage Publications,. Yıldırım, A., Şimşek H. (2006). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi-Cover
  • ISSN: 2528-9527
  • Yayın Aralığı: Aylık
  • Yayıncı: ADAMOR Toplum Araştırmaları Merkezi