Sürdürülebilir Destinasyon Yönetimi İçin Bir Model Önerisi: Ayvalık Örneği

Destinasyonların rekabet avantajı elde etmek için doğal, kültürel kaynaklarını kontrollü biçimde kullanarak koruması ve sürdürülebilir turizm konusuna önem vermeleri gerekmektedir. Bu noktada; destinasyon yönetimini oluşturan paydaşların ürün geliştirme, ziyaretçi yönetimi, destinasyon pazarlaması, ortak rekabet gücü yaratma, lobicilik, piyasa düzenlemesi, kriz yönetimi, finansal kaynak bulma gibi sürdürülebilir destinasyonun yaratılmasında gerekli işlevleri yerine getirmesi ve ortak kararlar alabilmesi için örgütlenme çok önemlidir. Araştırmanın amacı; turizm ve zeytin kenti olan Ayvalık’ın daha sürdürülebilir bir destinasyon olmasını sağlayacak öneriler geliştirmek, bunun için yapılması gerekenleri paydaşlara iletebilmek ve Ayvalık’ın sürdürülebilir destinasyon olarak yönetilebilmesi amacıyla paydaşlar için bir model geliştirmektir. Bu çalışmada geliştirilen modelin, Ayvalık’ta uygulanması ve sonuçlarının hem Ayvalık hem de diğer destinasyonlar için yapılacak çalışmalara yardımcı olması amaçlanmıştır. Araştırmada yarı yapılandırılmış görüşme tekniği uygulanmıştır. Veriler, katılımcı görüşleri ve araştırmacının gözlemlerinden oluşmaktadır. Araştırma kapsamında merkezi yönetim, yerel yönetim, özel sektör, sivil toplum kuruluşları ve diğer (yerel halk, turistler, vs.) kategorileri altında toplam 42 paydaşla görüşülmüştür. Verilerin analizinde betimsel analiz ve içerik analizi teknikleri kullanılmıştır. Bulgular, gözlemler ve literatür taramasından yola çıkarak Ayvalık’ın sürdürülebilir destinasyon yönetimi için “Örgütlenme Modeli” ortaya konmuştur.

A Model Proposal For Sustainable Destination Management: The Case Of Ayvalık

Destinations need to conserve natural and cultural resources by using in a controlled manner and attach importance to sustainable tourism to be able to obtain competition advantage. At this point; organizing among the stakeholders consisting destination management is very important for shared decision making and carrying out necessary functions such as product development, visitor managemet, destination marketing, creating common competitive power, lobbying, market regulatory, crisis management and finding financial resource. The purpose of research is to develop suggestions that provide Ayvalık, tourism and olive oil city, to become more sustainable destination, conveying of things to do to the stakeholders and develop a model to manage Ayvalık as a sustainable destination. The model developed in this study is aimed to apply in Ayvalık and help new researchs that will be implemented in Ayvalık and other destinations in future. In this research, semi-structured interview technique has been performed. Data consists of comments of participants and author’s observations. Within research, forty two stakeholders under the categories of centralized administration, local administration, private sector, non-governmental organizations and other (local community, tourists, etc.) have been interviewed. Descriptive and content analyses have been performed in analysing of the data. “Organization Model” for sustainable destination management of Ayvalık has been put forward based on findings, observations and literature search.

___

  • Adeyinka-Ojo, S. F., Khoo-Lattimore, C. and Nair, V. (2014). A framework for rural tourism destination management and marketing organisations. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 144(144), 151-163.
  • Ali, F., Hussain, K., Nair, V. and Nair, P. K. (2017). Stakeholders' perceptions & attitudes towards tourism development in a mature destination. Turizam: međunarodni znanstveno-stručni časopis, 65(2), 173-186.
  • Artun, C. (2016). Sürdürülebilir turizmin başarı koşulları ve etkin bir turizm politikasının belerilenmesine etki eden etmenler. H. Çeken (Edi.), Sürdürülebilir turizm içinde (s. 117-138). Ankara: Detay Yayıncılık.
  • Bezirgan, M. ve Kömür, T. (2020). Konaklama arz yapısı bakımından turistik destinasyonlarda dış çevre analizi: Ayvalık örneği. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 22(1), 295-311.
  • David, L. and Tozser, A. (2009). Destination management: necessity and tasks of tourism destination management in Hungary. APSTRACT: Applied Studies in Agribusiness and Commerce, 5(1033-2016-83957), 81-84.
  • Demircan, Ş. (2016). Sürdürülebilirliğin boyutları. H. Çeken (Ed.), Sürdürülebilir turizm içinde (s. 11-23). Ankara: Detay Yayıncılık.
  • Fyall, A. and Garrod, B. (2019). Destination management: a perspective article. Tourism Review, 75(1), 165-169.
  • Genç, K. (2013). Sürdürülebilir destinasyon yaratma sürecinde örgütlenmenin önemi: Çanakkale turizmi üzerine bir araştırma. Yüksek Lisans Tezi. Çanakkale: Çanakkale 18 Mart Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Gökdeniz, A. (2019). Ayvalık stratejik turizm planı (2019-2023) ve destinasyon yönetim örgütü modeli. Ankara: Detay Yayıncılık.
  • Gündüz, C. (2016). Sürdürülebilir turizmin ilke, amaç ve hedefleri. H. Çeken (Editör), Sürdürülebilir turizm içinde (s. 104-115). Ankara: Detay Yayıncılık.
  • İlban, M. O. (2019). 2023 Türkiye turizm stratejilerinde kilit unsur: Destinasyon yönetimi. General Management Turizm & Yönetim Dergisi. 132, 82-84.
  • İslamoğlu, H. ve Alnıaçık, Ü. (2016). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri, 5. Baskı. İstanbul: Beta Yayıncılık.
  • Morse, J. M. (1995). The Signifance of Saturation, Qualitative Health Research, 5(2), 147-149.
  • Özdemir, G. (2014). Destinasyon yönetimi ve pazarlaması. Ankara:Detay Yayıncılık.
  • Pearce, D. (2016). Interdependent destination management functions. Tourism Recreation Research, 41(1), 37-48.
  • Pearce, D. G. and Schänzel, H. A. (2013). Destination management: The Tourists’ Perspective.Journal of Destination Marketing & Management, 2(3), 137-145.
  • Şanlıöz-Özgen, H. K. (2016). Sürdürülebilir turizm yönetiminde örgütlenme. N. Koçak (Editör), Sürdürülebilir turizm yönetimi içinde (s. 148-172). Ankara: Detay Yayıncılık.
  • T. C. Kültür ve Turizm Bakanlığı. (2007). Türkiye turizm stratejisi 2023 eylem planı 2007-2013, Yayın No: 3085, T. C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, Ankara.
  • T. C. Kültür ve Turizm Bakanlığı, Ayvalık Turizm Danışma Bürosu Resmi İnternet Sitesi. Genel bilgiler. 02.08.2020 http://www.ayvalikturizmdanismaburosu.ktb.gov.tr/TR-142815/genel-bilgiler.html adresinden erişilmiştir.
  • Türkay, O. (2014). Destinasyon yönetimi yönetimbilim bakış açısıyla işlevler, yaklaşımlar ve araçlar. Ankara: Detay Yayıncılık.
  • Uca, S. (2019). Şehir turizmi. Ankara: Detay Yayıncılık.
  • Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • Yılmaz, Ö. D. (2014). Sürdürülebilir turizm ve destinasyon yönetimi. M. Kozak (Editör), Sürdürülebilir turizm kavramlar-uygulamalar içinde (s. 275-291). Ankara: Detay Yayıncılık.
  • Yoon, Y. (2002). Development of a structural model for tourism destination competitiveness fromstakeholders’ perspectives. Doctoral Thesis. Virginia: State University,Virginia Polytechnic Institute.