Hemşirelik 1. ve 4. Sınıf Öğrencilerinin Yaşlı Ayrımcılığına İlişkin Tutumları

Bu araştırma, hemşirelik 1. ve 4. sınıf öğrencilerinin yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumlarının incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Tanımlayıcı tipte tasarlanan bu çalışma Kasım 2015-Mart 2016 tarihlerinde Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi’nde, 233 öğrencinin katılımı ile gerçekleştirilmiştir. Veriler sosyo-demografik form ve Yaşlı Ayrımcılığı Tutum Ölçeği (YATÖ) ile sınıf ortamında toplanmıştır. Vefikuluçay (2008) tarafından geliştirilen YATÖ, yaşlının yaşamını sınırlama (9 madde), yaşlıya yönelik olumlu ayrımcılık (8 madde) ve yaşlıya yönelik olumsuz ayrımcılık (6 madde) olmak üzere üç alt boyutu olan beşli likert tipi bir ölçektir. Ölçekten alınan toplam puan ortalamasının yüksek olması, yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumun olumlu olduğunu gösterir. Araştırma öncesinde ilgili kurumdan, etik kuruldan ve öğrencilerden izin alınmıştır. Araştırmaya katılan öğrencilerin yaş ortalamasının 20.16±2.09 (min:17, max:28) olduğu, % 75.5’inin kadın, % 56.2’sinin birinci sınıf ve %45.5’inin şimdiye kadar yaşlı ile birlikte yaşadığı belirlenmiştir. YATÖ toplam puan ortalaması 69.51±7.13, yaşlının yaşamını sınırlama 19.90±4.00, yaşlıya yönelik olumlu ayrımcılık 31.05±4.65 ve yaşlıya yönelik olumsuz ayrımcılık 18.55± 3.59 olarak saptanmıştır. Çalışmada birinci sınıflar ile dördüncü sınıfların toplam ölçek puan ortalaması farkı istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur (p<0.05). Katılımcıların cinsiyeti, yetiştiği sosyal çevre, gelir durumu, anne-baba eğitim durumu, yaşlı ile birlikte yaşamış olma durumuna göre ölçek puan ortalamasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı bulunmamıştır (p>0.05). Araştırmaya katılan öğrencilerin yaşlı ayrımcılığına ilişkin orta düzeyde olumlu tutuma sahip oldukları sonucuna varılmıştır. Hemşirelik eğitimi sürecinde konuyla ilgili farkındalığın artırılmasının yaşlı sağlığına, dolayısıyla toplum sağlığına katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Yaşlı ayrımcılığı, Tutum, Hemşirelik öğrencisi

Freshman and Senior Nursing Students’ Attitudes Towards Elderly Discrimination

This study was conducted to examine freshman and senior nursing students’ attitudes towards elderly discrimination. The study which was conducted in descriptive design was carried out with 223 students in Muğla Sıtkı Koçman University during November 2015-March 2016 period. The data were obtained through socio-demographic form and Elderly Discrimination Attitude Scale (YATÖ) in classrooms. The scale developed by Vefikuluçay (2008) is a 5- Likert type scale consisting limiting elderly’s life (9 items), positive discrimination towards elderly (8 items), and negative attitudes towards elderly (6 items) sub dimensions. High mean value resulted from the data shows that the discrimination towards elderly is positive. Before procedure, ethical permisions were provided and students responded voluntarily. It was found that the mean value of the participant students ages was 20.16±2.09 (min:17, max:28), % 75.5 was female, % 56.2 was freshman students, and %45.5 participants lived with elderly. The total scale mean value was 69.51±7.13, limiting elderly’s life mean value was 19.90±4.00, positive discrimination towards elderly mean value was 31.05±4.65, and negative discrimination mean value towards elderly was 18.55± 3.59 based on the analysis. There was found a statistically significant difference between freshman and senior students’ total scale points (p<0.05). There was not a significant difference between participants’ gender, social environment, income, parents’ educational background, living with an elderly and total scale points (p>0.05). It was concluded that there was a middle level positive discrimination attitude towards elderly among students. Therefore, it was considered that raising awareness to the topic during nursing education would contribute to elderly’s wellness, accordingly, to the public’s health.

Keywords:

Nursing students, Elderly Discrimination, Attitude,

PDF

___

Akgün S., Bakar C. ve Budakoğlu İ. (2004). Dünyada ve Türkiye’de yaşlı nüfus eğilimi, sorunları ve iyileştirme önerileri. Turkish Journal of Geriatrics,7(2), 105-110.
Altay B. ve Aydın T. (2015). Hemşirelik öğrencilerinin yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumlarının değerlendirilmesi. Hemşirelikte Eğitim Ve Araştırma Dergisi, 12(1), 11-18.
Buz, S.(2015). Yaşlı bireylere yönelik yaş ayrımcılığı. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 14(53), 268-278.
Gething L., Fethney J., McKee K., Persson L.O., Goff M. ve Churchward M. (2004) Validation of the reactions to ageing question-naire: assessing similarities across several countries. J Gerontol Nurs, 30, 47-54. http://dx.doi.org/10.3928/0098-9134-20040901-09
Güven Ş.D., Muz G.U. ve Ertürk N.E. (2012) Üniversite öğrencilerinin yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumları ve bu tutumların bazı değişkenlerle ilişkisi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 15(2), 99-105.
Karadağ E., Vardar İnkaya B. ve Karatay G. (2012). Hemşirelik öğrencilerinin yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumları. Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 28, 31-40.
Kite M.E., Stockdale G.D., Whitley B.E., Johnson B.T. (2005) Attitudes toward younger and older adults: an updated meta-analytic review. Journal of Social Issues, 61(2), 241–266.
Koç A., Yıldırım R., Gürcü M. ve Uluçay D.V. (2013) Assessing young university students’ behaviour regarding age discrimination. J Ann Eu Med 1(3), 49-55.
Özdemir Ö. ve Bilgili N. (2014) Sağlık Hizmetlerinde yaşlı ayrımcılığı. Gülhane Tıp Dergisi, 56, 128-131.
Soyuer F., Ünalan D., Güleser N. ve Elmalı F. (2010) Sağlık Meslek Yüksekokulu öğrencilerinin yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumları ve bu tutumların bazı demografik değişkenlerle ilişkisi. Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 3, 20-5.
Türkiye İstatistik Kurumu Haber Bülteni (2014) İstatistiklerle yaşlılar, 2013. Sayı: 16057.
Ünalan D., Soyuer F. ve Elmalı F. (2012) Geriatri merkezi çalışanlarında yaşlı tutumunun değerlendirilmesi. Kafkas J Med Sci, 2(3), 115– 120 • doi: 10.5505/kjms.2012.15870
Ünsar S., Erol Ö., Kurt S., Türüng F., Sekmen I., Sak C. ve Türksen S. (2012) Hemşirelik Öğrencilerinin Yaşlı Ayrımcılığına İlişkin Tutumlarının İncelenmesi. Cumhuriyet Hemşirelik Dergisi, 1, 12-13.
Vefikuluçay D. ve Terzioğlu F. (2011) Development and psychometric evaluation of ageism attitude among the university students. Turkish Journal of Geriatrics,14(3), 259-268.
Yılmaz E. ve Özkan S. (2010) Hemşirelik öğrencilerinin yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumları. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bi-lim ve Sanatı Dergisi, 3, 35-53.