Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sisteminde Yerel Yönetimler Yapbozu: Gelişmeler ve Öneriler

Türkiye’de yerel yönetimler, geçmişten günümüze değin sürekli değişmekte ve gelişmektedir. Yerel yönetimlere ilişkin en kapsamlı değişim ve gelişim 2003 yılından sonra yapılmaya başlamış ve yerel yönetimler reformu olarak adlandırılan bu süreç hala devam etmektedir. Yerel yönetimler reformu kapsamında önemli adımlar atılmasına karşın daha etkin, verimli ve katileli hizmet sunabilmek, vatandaş memnuniyetini sağlamak ve açık, saydam ve hesap verebilir bir yönetim anlayışı oluşturabilmek için sürecin devamlılığı oldukça önemlidir. Bu nedenle çalışmada 2003 sonrası gelişim esas alınmış, gerçekleştirilmeye çalışılan yerel yönetimler reformu ise yapboza benzetilmiştir. Türkiye’de 2017 yılında yapılan referandum ile Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi hayata geçmiş ve bu çerçevede çalışmada, yeni yönetim sisteminin yerel yönetimler yapbozunu etkileyip etkilemediğinin incelenmesi, eksik parçalarının tespit edilmesi ve öneriler sunulması amaçlanmaktadır. Bu çerçevede, yeni kurulan Yerel Yönetimler Politika Kurulu’nun işleyişinin yerel yönetimler yapbozuna etkisinin neler olabileceği de ele alınmaktadır. Çalışma neticesinde yerel yönetimler yapbozu oluşturulurken dikkat edilmesi gereken onsekiz adım üzerinde durularak yerel yönetimler yapbozu politika rehberinin oluşturulmasına ihtiyaç olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Yerel Yönetimler, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi, Reform

Puzzle of Local Governments Under the Presidential System: Developments and Suggestions

Local governments have been gradually evolving and improving in Turkey over the time. The most comprehensive advancement with local governments, called local governments reform, has emerged after 2003 and still continued. Although significant steps have been taken within the scope of local governments reform, the sustentation of this process is crucial for provision of more efficient and superior service, higher citizen satisfaction, and to establish more transparent and accountable government understanding. Accordingly, the present study investigated the period after 2003. In this period of puzzling local governments reform, Turkey has transited into Presidential Administration System afterwards of the referendum in 2017. In this context, this study strived to determine whether the new presidential system has affected the local governments puzzle, missing parts, and to draw some suggestions. In this regard, potential impacts of the role played by the Local Governments Policy Board, newly formed body, on local governments puzzle was taken into consideration. As the study concentrated on the 18 steps that need to be paid attention, it was concluded that there is certain need for preparing a guide for this local government puzzle

Keywords:

Presidential Administration System, Local Governments, reform,

PDF

___

Ackoff, R. L. (2010). Differences that make a difference: An annotated glossary of distinctions important in management. Devon: Triarchy Press.F
Akman, Ç. (2015). Türkiye’de mali yerelleşme: Büyükşehir belediyeleri üzerinden teorik, yasal ve algi ölçümüne dayalı bir inceleme. Basılmamış Doktora Tezi.Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta.
Akman, Ç. (2016). Evaluating the current situation via town twinning practices in Turkey. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, CİEP Özel Sayısı, 1055-1071.
Akman, Ç. (2017). Türkiye’de yerel yönetimlerin uluslararasi kuruluşlara üyelikleri üzerine bir değerlendirme. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 22(2), 485-510.
Akman, Ç. ve Akman E. (2017). Türkiye’de kardeş şehir uygulamalarinin dört büyükşehir belediyesi üzerinden nitel bir analizi. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(27), 228-254.
Akman, Ç. (2018a). Mahalle yönetimi ile ilgili yeni bir yasal düzenleme gerekli mi?: Isparta ili özelinde bir araştirma. Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, 10(19), 516-534.
Akman, Ç. (2018b). Kent konseylerini yeniden düşünmek: Kent konseyleri birliği’ne üye olan kent konseyleri üzerinden bir değerlendirme”. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 5(3), 740-764.
Akman, Ç. ve Kalender M. (2018). Yerelde yeni bir merkezi yönetim birimi: Yatırım izleme ve koordinasyon başkanliği”. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 73(4), 1025-1056. Akman, Ç. ve Özaslan A. (2018). Türkiye’de stratejik planlama: Büyükşehir belediyelerinin stratejik planlari ne söylüyor?”. Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi, 6(14), 55-90.
Akman, Ç. (2019). Cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminde politika kurullari: Sosyal politikalar kurulu üzerinden bir değerlendirme. Route Educational and Social Science Journal, 6(3), 659-676.
Akman, E. (2019). Cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminde kamu politikasi aktörleri. Paradoks Ekonomi, Sosyoloji ve Politika Dergisi, 15(1), 35-54.
Ar, A. F. (1983). Türkiye ve Amerika Birleşik Devletleri`nde yapilan bazi idari reform çalişmalari. Amme İdaresi Dergisi, 16(3), 65-88.
Başsoy, A. (1997). Uygulanmakta olan yöntemlerle yerel yönetimler reformu yapilamaz. Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, 6(4), 3-11.
Çetin, S. (2009). Yerel yönetim birimi olarak Türkiye’de il özel idareleri. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 25, 249-258.
Dinçer, Ö. ve Yılmaz, C. (2003). Değişimin yönetimi için yönetimde değişim. Ankara: T.C. Başbakanlık.
Emini, F. T. (2009). Türkiye’de yerel yönetimler reformunun iç ve diş dinamikleri. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 16(2), 31-48.
Etzioni, A. (1967). Mixed-scanning: A third approach to decision-making”. Public Administration Review, 27(5), 385-392.
Güler, B. A. (2001). Yerel yönetimlerde reform sorunu. Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, 10(3), 7-12.
Karaer, T. (1987). Kamu yönetimine yeniden düzenlenme girişimleri ve sonuçlari üzerine bir deneme. Amme İdaresi Dergisi, 20(2), 25-46.
Karaer, T. (1991). Kalkınma planlari ve idari reform. Amme İdaresi Dergisi, 24(2), 43-65.
Knoepfel, P. C. L., Varone, F. ve Hill, M. (2007). Public policy analysis. Bristol: The Policy Press.
Knoepfel, P. (2018). Public policy resources. Bristol: The Policy Press.
Kocaoğlu, M. ve Akman, Ç. (2017). Türkiye’de yerel yönetimler ombudsmanliği gerekli midir?”. Kamu Yönetiminde Değişimin Yönü ve Etkileri Bildiri Kitabı, Ed. M. A. Çukurçayır, H. T. Eroğlu, H. Sağır ve M. Navruz, Konya, 437-454.
Koyuncu, E. ve Sertesen, S. (2012). Yerelleşmede bir ileri iki geri. TEPAV Politika Notu.
Kulaç, O. (2016). Bir kamu politikası çözümlemesi: Türkiye’nin yurtdışı lisansüstü burs politikası. Yayınlamamış Doktora Tezi. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Denizli.
Memiş, H. (2018). Mahalli idarelerin merkezi idare ile ilişkilerine ilişkin yeni düzenlemeler”. 04 Aralık 2018 tarihinde https://mevzuattakip.com.tr/mevzuat/mahalli-idarelerin-merkezi-idare-ile-iliskilerine-iliskin-yeni-duzenlemeler adresinden erişilmiştir.
Memişoğlu, D. (2016). Yeni kamu yönetimi ve yerel yönetimler reform. Basılmamış Yüksek Lisans Tezi. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta.
Özaslan, R. K. ve Alıcı, O. V. (2015).Türkiye’de yerel yönetim Bakanlığı deneyimi ve günümüzdeki gerekliliğinin sorgulanması. Turkish Studies International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 10(1), 351-366.
Özer, M. A. (2013). Yerel yönetimler reformunda reform: 6360 sayili kanun’un düşündürdükleri. Yerel Politikalar Dergisi, 97-126.
Polatoğlu, A. (2000). Yerel yönetim reformu üzerine düşünceler. Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, 9(1), 3-24.
Sürgit, K. (1980). 12 eylül ve yönetimin yeniden düzenlenmesi. Amme İdaresi Dergisi, 13(3), 39-77.
Şahin-İpek, E. (2018). Belediyelerde mali denetimin önemi ve niteliği: türkiye’deki uygulamalar bakimindan bir değerlendirme. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 33, 61-84.
Şaylan, G. (1973). Üçüncü beş yillik plan ve idari reform. Amme İdaresi Dergisi, 6(2), 15-28.
Tortop, N. (1992). Yerel yönetimlerde yeniden yapilanma. Amme İdaresi Dergisi, 25(3), 32-50.
Turan, M. (2018). Türkiye’nin yeni yönetim düzeni: Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi. Social Sciences Research Journal, 7(3), 42-91.
Tutum, C. (1971). İdari reformda başlica yaklaşimlar. Amme İdaresi Dergisi, 4(2), 32-45.
Tutum, C. (2012). Kamu yönetiminde yeniden yapılanma. Türkiye’de Kamu Yönetimi, Ed: Burhan Aykaç, Şenol Durgun ve Hüseyin Yayman, Ankara: Nobel Yayınları, 2. Basım, 471-488.
Uluğ, F. (2004). Yönetimde yeniden yapilanma ve kamu yönetimi temel kanunu tasarisi üzerine eleştirel bir bakiş. Amme İdaresi Dergisi, 37(1), 1-28.
Yalçındağ, S. (1993). Bitmeyen senfoni: Yerel yönetimler reformu. Amme İdaresi Dergisi, 26(1), 43-69.
Yalçındağ, S. (1971). Devlet kesimini yeniden düzenleme çalışmalarının amaçları ve stratejisi üzerine. Amme İdaresi Dergisi, 4(2), 24-31.
Yalçındağ, S. (1991). Türk yerel yönetimlerinde yeniden yapılanma. Amme İdaresi Dergisi, 24(3), 123-152. Yılmaz, O. (2001). Kamu yönetimi reformu: Genel eğilimler ve ülke deneyimleri. Ankara: DPT Yayınları.
1 Nolu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi. (Temmuz 10, 2018). Resmî Gazete, (Sayı:30474), 04 Aralık 2018 tarihinde http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/19.5.1.pdf adresinden erişilmiştir.
5393 sayılı Belediye Kanunu. (Temmuz 3, 2005). Resmî Gazete, (Sayı:25874), 04 Aralık 2018 tarihinde http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.5393.pdf adresinden erişilmiştir.