SOSYAL AĞ KULLANICILARININ “ABARTILI PAYLAŞIM”, “BENLİK SUNUMU” VE MAHREMİYET TÜKETİMLERİ

Sosyal Medyanın en önemli etkilerinin kullanıcıların benliklerini sunma biçiminde yaşandığı görülmektedir. Sosyal Medyanın yoğun kullanılan iletişim aracı haline gelmesi, Sosyal Medya kullanıcılarının mobil cihazlar vasıtasıyla hesaplarına sürekli erişim sağlayabilmeleri, kullanıcıların paylaşım ile “abartılı paylaşım” arasındaki ayrıma dikkat etmemesi, görme, gösterme, beğeni alma ve takip etmeye dayalı yeni iletişim şekli, kullanıcıların mahremiyet farkındalığının ne yönde olduğu sorusunu ortaya çıkarmaktadır. Bu kapsamda araştırmamızın amacı, kullanımlar ve etkiler yaklaşımına göre, Erving Goffman’ın “benlik sunumu” ve Hal Niedzviecki’nin “abartılı paylaşım” kavramları bağlamında sosyal paylaşım ağı kullanıcılarının mahremiyet algılamalarının ne yönde olduğunu ortaya çıkarmaktır. Nisan 2015 tarihinde, rastgele örnekleme (random sampling) metodu kullanılarak, 727 katılımcının Sosyal Medya mahremiyet algılamalarını değerlendirmeye yönelik anket çalışması gerçekleştirilmiştir. Araştırma, Sosyal Medyada mahremiyetin bireysel olgu olmaktan çıkıp, iletişime geçmek istenilen kişiye göre oluşturulduğu, bu anlamda iletişimi açık tutmaya yönelik bir metaya dönüştürüldüğü ve tüketime tabii tutulduğu, internet kullanım sıklığı ve cinsiyet özelliklerinin mahremiyet farkındalığı konusunda etkili demografik özellikler olduğu ve kullanıcıların farklı Sosyal Medya kullanım tercihleri açısından en çok kullandıkları sosyal paylaşım ağlarında, mahremiyet farkındalığının “abartılı paylaşım” yönünde olduğu sonucuna varmaktadır.

“OVERSHARING”, “PRESENTATION OF SELF” AND CONSUMPTION OF PRIVACY BY SOCIAL NETWORK USERS

The fact that Social Media users do not pay attention to the distinction between sharing and “oversharing” and the new way of communication based on seeing, showing, getting likes, and following create the question of what users’ awareness of privacy is. Our research aims to reveal what the perception of privacy by users of the social sharing network is in the context of the concept of “the presentation of self” by Erving Goffman and the concept of “oversharing” by Hal Niedzviecki according to the approach to uses and effects. In April 2015, a questionnaire study was carried out, with 727 participants. The research concludes that privacy in the Social Media is no more an individual phenomenon but is generated according to the person who is intended to be communicated with, has in this sense been turned into a commodity to keep communication open, and is subjected to consumption, that the features of the frequency of Internet use and gender are effective demographic characteristics on the awareness of privacy, and that the awareness of privacy is towards “oversharing” on the social sharing networks they most use in terms of the different Social Media use preferences by users.

___

  • Algül, A., & Sütcü, C. S. (2015). Değişen Haber Algısı: Kullanıcılar Sosyal Medyada Haberleri Nasıl Değerlendiriyorlar? Global Media Journal Turkish Edition, 6(11), 18-34.
  • Babacan, M. E., Haşlak, İ., & Hira, İ. (2011). Sosyal Medya ve Arap Baharı. Akademik İncelemeler Dergisi, 6, 63-92. Mart 10, 2017 tarihinde http://dergipark.ulakbim.gov.tr/akademikincelemeler/article/view/5000049773/5000047062 adresinden alındı.
  • Bayhan, V. (2012). İngiliz Baharı mı? Ağustos 2011'de İngiltere'de Yaşanan Ayaklanmaların Sosyolojik Nedenleri. Sosyoloji Konferansları Dergisi (Istanbul Journal of Sociological Studies)(sayı 46 Türk Sosyologlarını İzlemek Özel Sayısı), 153-193. Mart 17, 2017 tarihinde http://www.journals.istanbul.edu.tr/iusoskon/issue/view/1023001693 adresinden alındı.
  • boyd, d. m., & Ellison, N. B. (2008). Social Network Sites: Definition, History, and Scholarship. Journal of Computer-Mediated Communication, 13(1), 210-230.
  • Bruns, A., Highfield, T., & Burgess, J. (2013). The Arab Spring and Social Media Audiences: English and Arabic Twitter Users and Their Networks. American Behavioral Scientist, 57(7), 871-898.
  • Canpolat, N. (2005). Bilginin Arkeoloğu Michel Foucault. N. Rigel, G. Batuş, G. Yücedoğan, & B. Çoban içinde, Kadife Karanlık 21. Yüzyılda İletişim Çağını Aydınlatan Kuramcılar (s. 75-138). İstanbul: Su Yayınevi.
  • Castells, M. (2005). Enformasyon Çağı: Ekonomi, Toplum ve Kültür 1.Cilt: Ağ Toplumunun Yükselişi. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
  • Coyle, C. L., & Vaughn, H. (2008). Social Networking: Communication Revolution or Evolution? Bell Labs Technical Journal Special Issue: Applications and Their Enablers in a Converged Communications World, 13(2), 13-17. doi:10.1002/bltj.20298
  • Demir Güneş, C. (2013). Michel Foucault'da Söylem ve İktidar. Kaygı Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Felsefe Dergisi(21), 55-69.
  • Dolgun, U. (2008). Şeffaf Hapishane Yahut Gözetim Toplumu. İstanbul: Ötüken Yayınları.
  • Foucault, M. (1992). Hapishanenin Doğuşu. (M. A. Kılıçbay, Çev.) Ankara: İmge Yayınları.
  • Foucault, M. (2005). Özne ve İktidar. (I. Ergüden, & O. Akınbay, Çev.) İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Foucault, M. (2012). İktidarın Gözü. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Goffman, E. (2014). Günlük Yaşamda Benliğin Sunumu. (B. Cezar, Çev.) İstanbul: Metis Yayınları.
  • Johnson, B. (2010). Privacy No Longer a Social Norm, Says Facebook Founder. Mayıs 05, 2015 tarihinde https://www.theguardian.com/technology/2010/jan/11/facebook-privacy adresinden alındı.
  • Korkmaz, İ. (2013). Facebook ve Mahremiyet: Görmek ve Gözetle(n)mek. Yalova Sosyal Bilimler Dergisi, 5, 107-122.
  • Kumar, K. (2004). Sanayi Sonrası Toplumdan Post-Modern Topluma. Ankara: Dost Kitabevi Yayınları.
  • Kuyucu, M. (2015). Sosyal Medyada Mahremiyet: Türkiye’deki Twitter Kullanıcılarının Mahremiyet Anlayışı. A. Büyükaslan, & A. M. Kırık içinde, Sosyal Medya Araştırmaları II Sosyalleşen Olgular. Konya: Çizgi Kitabevi.
  • Lenhart, A. (2015, Ağustos 6). Chapter 4: Social Media and Friendship. Kasım 30, 2015 tarihinde Pew Research Center: http://www.pewinternet.org/2015/08/06/chapter-4-social-media-and-friendships adresinden alındı.
  • Madden, M., & Raine, L. (2015, Mayıs 20). Americans’ Attitudes About Privacy, Security and Surveillance. Kasım 26, 2015 tarihinde Pew Research Center: http://www.pewinternet.org/2015/05/20/americans-attitudes-about-privacy-security-and-surveillance/ adresinden alındı.
  • Maigret, E. (2014). Medya ve İletişim Sosyolojisi. (H. Yücel, Çev.) İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Niedzviecki, H. (2010). Dikizleme Günlüğü. (G. Gündüç, Çev.) İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Oz, M. (2014). Changes in Use and Perception of Privacy: Exploring Facebook Users' Privacy: Concerns and Awareness of Privacy Implications. 9(35), 6099-6260. Mart 16, 2017 tarihinde http://journal.yasar.edu.tr/wp-content/uploads/2014/08/12_Vol_9_35.pdf adresinden alındı.
  • Özdemir, Z. (2015). Sosyal Medyada Kimlik İnşasında Yeni Akım: Özçekim Kullanımı. Maltepe Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 2(1), 112-131.
  • Perrin, A. (2015, Ekim 8). Social Media Usage: 2005-2015. Kasım 19, 2015 tarihinde Pew Research Center: http://www.pewinternet.org/2015/10/08/social-networking-usage-2005-2015/ adresinden alındı.
  • Postman, N. (2004). Televizyon Öldüren Eğlence. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Sakallıoğlu, E. (2015). 2015'in Güncel Sosyal Medya ve İnternet İstatistikleri. Kasım 19, 2015 tarihinde http://www.teleperformance.com.tr/2015-guncel-sosyal-medya-istatistikleri-Blog-72 adresinden alındı.
  • Statista. (2015). Number of Monthly Active Facebook Users Worldwide as of 3rd Quarter 2015. Mart 03, 2016 tarihinde https://www.statista.com/statistics/264810/number-of-monthly-active-facebook-users-worldwide/ adresinden alındı.
  • Şener, G. (2009). Türkiye’de Facebook Kullanımı Araştırması. Ü. Bilgi (Dü.), inet-tr'09-XIV. Türkiye'de İnternet Konferansı Bildirileri içinde, (s. 33-41). İstanbul. Kasım 30, 2015 tarihinde http://inet-tr.org.tr/inetconf14/kitap/sener_inet09.pdf adresinden alındı.
  • Şener, G., & Özkoçak, Y. (2012). Networked Photography: 'Self-Disclosure in Facebook Photos'. Visualist2012 Proceeding Book, 1, s. 261-267. İstanbul. Mart 10, 2017 tarihinde https://www.academia.edu/2401632/Networked_photography_Self-disclosure_in_Facebook_photos adresinden alındı.
  • Tekinalp, Ş., & Uzun, R. (2009). İletişim Araştırmaları ve Kuramları. İstanbul: Beta Basım.
  • Toprak, A., Yıldırım, A., Aygül, E., Binark, M., Börekçi, E., & Çomu, T. (2014). Toplumsal Paylaşım Ağı Facebook: Görülüyorum Öyleyse Varım. İstanbul: Kalkedon Yayıncılık.
  • Uzun, R. (2013). Teknolojik Merkezli Yaklaşımlar. E. Yüksel içinde, İletişim Kuramları (s.106-130). Eskişehir: T.C. Anadolu Üniversitesi Yayınları.
  • Valenzuela, S. (2013). Unpacking the Use of Social Media for Protest Behavior: The Roles of Information, Opinion Expression, and Activism. American Behavioral Scientist, 57(7), 920-942.
  • Yavuz, N., & Zavalsız, Y. (2015). Postmodern Dönemde Kimliğin Belirleyicisi Olarak Tüketim (Tüketilmiş Kimlikler). Tarih Kültür ve Sanat Araştırmaları Dergisi, 4(4), 126-152. doi:10.7596/taksad.v4i4.484
  • Yılmaz, A. (2012). Sosyal Medya Kullanımında Güncel Tartışmalar: Üniversite Öğrencileri Örneği Mahremiyet - Kamusal Alan İlişkisi. Global Media Journal Turkish Edition, 3(5), 246-264.
  • Yüksel, M. (2003). Mahremiyet Hakkı ve Sosyo-Tarihsel Gelişimi. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 58(1), 181-215.
  • Zhao, S., Grasmuck, S., & Martin, J. (2008). Identity Construction on Facebook Digital Empowerment in Anchored Relationships. Computers in Human Behavior, 24(5), 1816-1836.