İNOVASYON VE AR-GE FAALİYETLERİNİN İHRACAT PERFORMANSINA ETKİSİ: TÜRK İŞLETMELERİ ÜZERİNE ALGISAL BİR ARAŞTIRMA

Ar-Ge ve inovasyon kavramları işletmeler için gün geçtikçe önem kazanmaktadır. Ürün ve/veya hizmetlerin geliştirilmesi, rakiplerin ürün ve/veya hizmetlerinden farklılaştırılabilmesi için anahtar bir öneme sahip bu kavramlar ülkelerin dünya ekonomisindeki yerinin de belirleyicilerindendir. Ar-Ge’ye ve inovasyon faaliyetlerine önem veren ülkelerin ihraç ettikleri ürünler daha fazla katma değere sahiptir. Konu mikro ve makro boyutta ele alınacak olursa katma değeri fazla olan ürünleri ihraç eden ülke ve işletmelerin başarılı ihracat performansları elde ettiklerini söylemek mümkündür. Bu çalışmanın amacı, katma değer yaratmanın araçlarından olan Ar-Ge ve inovasyon faaliyetlerinin ihracat performansı üzerindeki etkisinin incelenmesidir. Ar-Ge ile inovasyon faaliyetleri arasındaki ilişkinin incelenmesi ise çalışmanın yan amacıdır. Çalışmanın verileri Türkiye’de faaliyet gösteren 313 ihracatçı işletmeden CATI yöntemi ile toplanmıştır. Veri analizi sonucunda Ar-Ge ve inovasyon faaliyetleri arasında anlamlı ve güçlü bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Çalışma sonucunda Ar-Ge ve inovasyon faaliyetlerinin ihracat performansı üzerinde etkisi olduğu elde edilen bir diğer bulgudur. İşletmelerin Ar-Ge harcamalarına ayırdıkları bütçe ve rekabet avantajı elde edebilmek için öğrenme kültürünü desteklemeleri Ar-Ge ve inovasyon faaliyetleri konusunda en fazla önem verilen iki durumdur.

Anahtar Kelimeler:

İnovasyon, Ar-Ge, İhracat Performansı, İlk 1000 İhracatçı

The Effect of Innovation and R&D Activities on Export Performance: A Perceptual Research on Turkish Firms

The importance of R&D and innovation is increasing for firms day by day. These concepts are not only the key to develop product and/or services and to differentiate products and/or services from competitors but also the determinants of the level of countries in the world economy. Products, imported by countries which attach importance to R&D and innovation activities, have more added value. When considered in micro and macro scale, it is possible to say that countries and firms which export products with added value achieve succesful export performance. The aim of this study is to investigate the effect of R&D and innovation activities on export performance. The secondary aim is to invastigate the relationship between R&D and innovation activities. The data of the study were collected by CATI method from 313 exporting firms operating in Turkey. Data analysis reveals that there is a significant and strong relationship between R&D and innovation activities. Another findings shows that R&D and innovation activities have positive effect on export performance. The most important issues on R&D and innovation activities are the budgets allocated by firms for their R&D operations and the support they provide for the culture of learning to gain competitive advantage.

Keywords:

Innovation, R&D, Export Performance, Top 1000 Exporters,

PDF

___

Adu-Gyamfi, N. ve Korneliussen, T. (2013). Antecedents of Export Performance: The Case of An Emerging Market. International Journal of Emerging Markets. 8.4, 354-372.
Aygün, M. (2010). Firma Düzeyinde İhracat Performansının Belirleyicileri: Türk Sermaye Piyasası Örneği. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi. 4, 113-133.
Barutçugil, İ. (2009). Ar-Ge Yönetimi. İstanbul: Kariyer Yayıncılık.
Beşeli, N. (1997). Kobi’lerin Dış Pazara Açılabilmesi İçin Alternatif Yöntemler. İgeme’den Bakış. 36-39.
Çavuşgil S. T. ve S. Zou. (1994). Marketing Strategy-Performance Relationship: An Investigation of the Emprical Link in Export Market Ventures. Journal of Marketing. 58.1, 1-21.
Damanpour, F. (1987). The Adaption of Technological, Administrative, and Ancillary Innovations: Impact of Organizational Factors. Journal of Management. 13.4, 676.
Diamantopoulos A. ve N. Kakkos. (2007). Managerial Assessments of Export Performance: Conceptual Framework and Empirical Illustration. Journal of International Marketing. 15.3, 1-31.
Dilling-Hansen, M. ve V. Smith. (11-13 Eylül 2014). R&D and Export Performance. ETSG Conference. Munich.
Drucker, P. F. (1985). Innovation and Entrepreneurship: Practice and Principles. New York: Harper&Row Publishers, 30-31
Durmuş, B. E. S. Yurtkoru ve M. Çinko. (2013). Sosyal Bilimlerde SPSS’le Veri Analizi. İstanbul: Beta Yayıncılık.
Durna, U. (2002). Yenilik Yönetimi. 1. Baskı. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Elçi, Ş. (2006). İnovasyon: Kalkınma ve Rekabetin Anahtarı. 32.
Freeman, C. ve L. Soete. (2003). Yenilik İktisadı. 2. Basım, Tübitak Yayınları, Ankara. ve Özdinç Ö. (2013) İşletmelerde Ar-Ge Projeleri Yönetimi ve Bir Araştırma. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi SBE).
Gegez, A. Ercan. (2015). Pazarlama Araştırmaları. İstanbul: Beta Yayıncılık.
Golovko E. ve G. Valentini. (2011). Exploring The Complementarity Between Innovation and Export for SMEs’ Growth. Journal of International Business Studies. 42.3, 362-380.
Guan, J. ve N. Ma. (2003). Innovative Capability and Export Performance of Chinese Firms. Technovation. 23.9, 737-747.
Gürsu H. (2016). Tasarım/Ar-Ge ve İnovasyon Üçlemesi. Kalkınmada Anahtar Verimlilik 326.
Hirsch S. ve I. Bijaoui. (1985). R&D Intensity and Export Performance: A Micro View. Weltwirtschaftliches Archiv. 121.2, 238-251. Katsikeas, C. S. N. F. Piercy ve C. Ioannidis. (1996). Determinants of Export Performance in A European Context. European Journal of Marketing. 30.6, 6-35.
Kirbach, M. ve C. Schmiedeberg. (2008). Innovation and Export Performance: Adjustment and Remaining Differences in East and West German Manufacturing. Econ. Innov. New Techn. 17.5, 435-457.
Korkmaz, S., A. Ermeç ve N. Yücedağ. (2009). İşletmelerin Yenilikçi Kabiliyetleri ve İhracat Performanslarına Etkileri. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 9.2, 83-104.
Kurtuluş K. (2010). Araştırma Yöntemleri. İstanbul: Türkmen Kitapevi.
Lages, L. F. ve D. B. Montgomery. (2004). Export Performance As An Antecedent of Export Commitment and Marketing Strategy Adaptation: Evidence From Small and Medium-Sized Exporters. European Journal of Marketing. 38.9/10, 1186-1214.
Love, James H.; Roper, Stephen ve Zhou, Ying. (2015). Experience, Age and Exporting Performance in UK SMEs. International Business Review. 25.4, 806-819.
Madsen, T. K. (1989). Successful Export Marketing Management: Some Empirical Evidence. International Marketing Review. 6.4, 41-57.
McGrath E. M. ve M. N. Romeri. (1994). The R&D Effectiveness Index: A Metric for Product Development Performance. World Class Design to Manufacture. 1.1, 24-31.
Nevesa, A., A. Teixeira ve S. Silva. (2016). Exports-R&D Investment Complementarity and Economic Performance of Firms Located in Portugal. Investigacion Economica. 75.295, 125-156.
Nunnally, J. C. & Bernsteın, I. H. (1994). Psychometric Theory. New York: McGraw-Hill, 1994
OECD, Oslo Kılavuzu (2005): Yenilik Verilerinin Toplanması ve Yorumlanması İçin İlkeler.
OECD. (2015). Frascati Manual 2015: Guidelines for Collecting and Reporting Data on Research and Experimental Development, The Measurement of Scientific, Technological and Innovation Activities. Paris: OECD Publishing.
Oura, M. M., Zilber, S. N., ve Lopes, E. L. (2016). Innovation Capacity, International Experience and Export Performance of SMEs in Brazil. International Business Review. 25.4, 921-932.
Öner, M. A. (2006). Ar-Ge Yönetimi. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi.
Özer, M. ve N. Çiftçi. (2009). Ar-Ge Harcamaları ve İhracat İlişkisi: OECD Ülkeleri Panel Veri Analizi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 23, 39-50.
Özsağır, A. ve İ. Çütçü. (2015). İnovasyon-Dış Ticaret Arasındaki Nedensellik İlişkisi: Vektör Hata Düzeltme Modeli ile Türkiye Analizi (1980-2013). Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi. 10.2, 119-132.
Roper S. ve J. H. Love. (2002), Innovation and Export Performance: Evidence from the UK and German Manufacturing Plants. Research Policy. 31.7, 1087-1102.
Schumpeter, J. A. (1934). Theory of Economic Development. Cambridge: Harvard University Press Aktaran: Burak Çapraz vd. (2014). Çalışanlar Perspektifinden İnovatif İş Davranışının Belirleyicileri: İzmir İlindeki Öncelikli Sektörlere İlişkin Bir Araştırma. Girişimcilik ve İnovasyon Yönetimi Dergisi. 3.1, 49-72
Wakelin, K. (1998). Innovation and Export Behavior at the Firm Level. Research Policy. 26.7, 829-841.
Wensley K. ve J. Warda, An Alternative for Extending Refundability of SR&ED Tax Credits. https://itac.ca/uploads/research/07jan.pdf (8 Ocak 2017)
Yıldırım, E. ve F. Kesikoğlu. (2012). Ar-Ge Harcamaları ile İhracat Arasındaki Nedensellik İlişkileri: Türkiye Örneğinde Panel Nedensellik Testi Kanıtları. Marmara Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi. 32.1, 165-180.
Zenoff, D. B. (1971). International Business Management: Text and Cases. The MacMillan Company.
Zhao, H. ve H. Li. (1997). R&D and Export: An Empirical Analysis of Chinese Manufacturing Firms. The Journal of High Technology Management Research. 8.1, 89-105.
Zou, S. ve Stan, Simona. (1998) The Determinants of Export Performance: A Review of The Empirical Literature Between 1987 And 1997, International Marketing Review. 15.5, 333-356