ÖZEL MARKALARA FARKLI DÜZEYDE EĞİLİMİ OLAN TÜKETİCİLER ARASINDAKİ SOSYO-DEMOGRAFİK VE TUTUMSAL FARKLILIKLAR

Özel markalı ürünler, perakendeci işletmelerin sahip olduğunu belgelediği marka altında satışa sunulan ürünlerdir. Özellikle gıdaya dayalı perakendecilikte özel markalı ürünler, mağazadaki müşteri trafiğini artırması ve mağazaya sadakat yaratması açısından perakendeciler için önemli bir alternatiftir. Bu çalışmada, özel markalı ürünlere düşük ve yüksek düzeyde eğilimli olan tüketicilerin kimler olduğu, özel markalara eğilimin demografik veya sosyo-ekonomik değişkenlerle olan ilişkisi ve bu tüketici grupları arasında özel markalara yönelik tutumlar arasında bir farklılığın olup olmadığı belirlenmeye çalışılmıştır. Çalışmadan elde edilen önemli bir bulgu; özel markalara yüksek eğilimli ve düşük eğilimli gruplar arasındaki başlıca tutumsal farklılıkların özel markalı ürünlerin kalitesi, fiyatı ve marka tanınırlığından kaynaklanmasıdır. Bir diğer bulgu, tüketicilerin gelir düzeyi ve aile büyüklüğü ile özel markalara eğilimli olma arasında bulunan ilişkidir.

Anahtar Kelimeler:

Özel Marka, Mağaza Markası, Tüketici Eğilimleri, Sosyo-Demografik Özellikler

PDF

___

[1] Bozgeyik, A. (2002). Perakendede Yaşanan Krizler ve Müşteri İlişkileri Yönetimi (CRM). İş Fikirleri, 6(3), 42-45.
[2] Kurtuluş, S.; Kurtuluş, K.; Yeniçeri, T. & Yaraş, E. (2000). Tüketicilerin Perakendeci Markası Tercihleri Üzerine Bir Pilot Araştırma. 5. Ulusal Pazarlama Kongresi, Antalya, 349- 371.
[3] Retailing Institute&HTP. Market Markalarında Son Trendler Raporu- 2002, 2003 ve 2004 Yıllan Raporları. İstanbul.
[4] Baltas, G. (1997). Determinants of store brand choice: a behavioral analysis. Journal of Product & Brand Management, 6(5), 315-324.
[5] Quelch, J.A. & Harding, D. (1996). Brands Versus Private Labels: Fighting to Win. Harvard Business Review, Jan/Feb, 74(1), 99-109.
[6] Carman, J.M. (1970). Correlates of brand loyalty. Journal of Marketing Research, February, VII, 67-76.
[7] Richardson, P.S.; Dick, A.S. & Jain, A.K. (1994). Extrinsic and Intrinsic Cue Effects on Perception of Store Brand Quality. Journal of Marketing, October, 58(4), 28-37.
[8] Batra, R.& Sinha, I. (2000). Consumer-Level Factors Moderating The Success Of Private Label Brands. Journal of Retailing, Summer, 76(2), 175-191.
[9] Frank, R.E. & Boyd, H.W. (1965). Are Private-Brand-Prone Grocery Customers Really Different?. Journal of Advertising Research, December, 5(4), 27-35.
[10] Myers, J. (1967). Determinants of Private Label Attitude. Journal of Marketing Research, 4, 73-81.
[11] Burger, P.C. & Schott, B. (1972). Can Private Brands Buyers Be İdentified? Journal of Marketing Research, 9,219-222.
[12] Dıck, A.; Jain, A.K. & Richardson, P. (1995). Correlates of store brand proneness: some empirical observations. Journal ofProduct&Brand Management, 4(4), 15-22.
[13] Richardson, P.S.; Jain, A.K. & Dick, A. (1996). Household Store Brand Proneness: A Framework. Journal of Retailing, 72(2), 159-185.
[14] Burton, S.; Lichtensien, D.R.; Netemeyer, R.G. & Garretson, J.A. (1998). A Scale For Measuring Attitude Toward Private Label Product and Examination of İts Psychological and Behavioral Correlates. Journal of TheAcademy of Marketing Science, Fail, 26 (4), 293-306.
[15] Livesey F. & Lennon, P. (1978). Factors Affecting Consumers’ Choice between Manufacturer Brands and Retailer Own Labels, European Journal of Marketing, 12(2), 158-170.
[16] Szymanski, D.M. & Busch, P.S. (1987). Identifying the generics-prone consumer: A meta analysis. Journal of Marketing Research, 24(4), 425-431.
[17] Coe, B.D. (1971). Private Versus National Preference Among Lower-and Middle-Income Consumers. Journal of Retailing, Fail, 47(3), 61-73.
[18] Dick, A.; Jain A.K. & Richardson, P. (1996). How Consumers Evaluate Store Brands. Journal of Product&Brand Management, 5(2), 19-28.
[19] Corstjens, M. & Lal, R. (2000). Building Store Loyalty Through Store Brands. Journal of Marketing Research, August, 37 (3), 281-303.
[20] Randa!!, G. (1994). Trade Marketing Strategies. Second Edition. Oxford: Butterworth- Heinemann Publishing.
[21] Hoch, S.J. & Banerji, S (1993). When Do Private Labels Succeed? Sloan Management Review, Summer, 34(4), 57-67.
[22] Garretson, J.A.; Fisher, D. & Burton, S. (2002). Antecedents of private label attitude and national brand promotion attitude: similarities and differences, Journal of Retailing, Review, Summer, 78(2), 91-99.
[23] Miquel, S.; Capplure, E.M. & Aldos-Manzano, J. (2002). The effect of personal involvement on tbe decision to buy store brands. Journal of Product&Brand Management, 11(1), 6- 18.
[24] Aaker, D.; Kumar, V. & Day, G.S. (1998). Marketing Research, Sixth Edition, New York: John Wiley&Sons, Inc.
[25] Tavşancıl, E. (2002). Tutumların Ölçülmesi ve SPSS ile Veri Analizi. Ankara: Nobel Yayınları.
[26] Tull, D.S. & Hawkins, D.I. (1993). Marketing Research, Sixth Edition. New York: Macmillan Publishing Company.
[27] Kurtuluş, K. (2004). Pazarlama Araştırmaları. Genişletilmiş 7. Basım. İstanbul: Literatür Yayınları: 114.
[28] Nakip, M. (2003). Pazarlama Araştırmaları. 1. Baskı. Ankara: Seçkin Yayınları.
[29] Akgül, A. (2003). Tıbbi Araştırmalarda İstatistiksel Analiz Teknikleri. İkinci Baskı. Ankara: Yeni Mustafa Kitabevi.
[30] Hair, J.F.; Anderson, R.E.; Tahtam, R.L. & Black, W.C. (1998). Multivariate Data Analysis. Fifth Edition. New Jersey: Prentice-Hall, Inc.