ÇEVREYE DUYARLI OKUL YÖNETİCİLERİNE YÖNELİK KÜLTÜRLER ARASI FENOMENOLOJİK BİR YAKLAŞIM

Dünya nüfusu sürekli arttığından ve artan nüfusun ihtiyaçları da sürekli çoğaldığından tükenebilir kaynakların bilinçli kullanımı söz konusu olmaktadır. Böylelikle çevresel kaynaklar, yeni nesillere aktarılması gereken varlıklar olarak karşımıza çıkmaktadır. Bunun içindir ki; okul yönetimlerinin çevre eğitimi alanında yaptığı çalışmaların tanıtılması ve var olan uygulamaların geliştirilmesi gerekmektedir. Bu araştırma ile okullarda çevre eğitimi ile ilgili olarak neler yapıldığı ve nasıl uygulandığı, bu konudaki sorunların önlenmesine yönelik çözüm yollarının neler olduğunun ortaya konulması amaçlanmıştır. Çalışmada nitel araştırma yöntemi kullanılmış, araştırma deseni olarak “Olgubilim (Phenomenology)” seçilmiştir. Araştırmada çalışılan olgu, “Çevreye duyarlı okul yöneticilerine yönelik kültürler arası fenomenolojik bir yaklaşım” olarak düşünülmüştür. Romanya Maramureş BaiaMare’de bir arada bulunan ilkokul ve ortaokullarda görev yapan yönetici ve öğretmenler ile Türkiye’nin Osmaniye ilinde bulunan ilkokul ve ortaokullarda görev yapan yönetici ve öğretmenler, araştırmanın çalışma grubunu oluşturmaktadır. Araştırmanın bulguları, çevre yönetimi konusunda eğitim yöneticilerine rehberlik etmesi, yeni yöntem ve metotların geliştirilmesi açısından önemlidir. Araştırma sonucunda; Türkiye ve Romanya’daki okullarda yapılan çalışmalar arasında çevre bilincinin arttırılmasına yönelik benzerlikler görülmüş olmamakla birlikte farklılıklara da rastlanmaktadır

A CROSS-CULTURAL PHENOMENOLOGICAL APPROACH TO ENVIRONMENTALLY SENSITIVE SCHOOL PRINCIPALS

As the world population is constantly increasing and their needs are increasing too, the need to use consumable resources properly is emerging. Therefore, environmental resources confront us as assets to be transferred to the new generation. It is necessary to introduce the practices of school administrations in the field of environmental education and develop the existing ones. This research aims to clarify what kind of environmental education is given at schools, how it is done and the solutions needed to prevent these problems. Qualitative research method was used in the study and "Phenomenology" was selected as the research design. The case studied in the study was considered as "A cross-cultural phenomenological approach to environmentally sensitive school principals".The working group of the research constitute of Romania Maramureş, administrators and teachers working in primary and secondary schools in Baia Mare, Maramures Romania and Osmaniye, Turkey. The find outs of this research are significant to guide school administrators in environmental management and develop new methods and technics. Studies carried out to increase the environmental consciousness show similarities both in Turkish and Romanian schools. However not big but slight differences are seen between the two countries.

PDF

___

Armağan, F. Ö. (2006). İlköğretim 7-8. sınıf öğrencilerinin çevre eğitimi ile ilgili bilgi düzeyleri: Kırıkkale ili merkezi örneklemi, (Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
Akdoğan, A (2003). Çevreye duyarlı yönetim ve işletmecilik. Kayseri: Kayaseri Ticaret Odası Yayınları 48.
Aktepe V., & M. Temur, M. (2018). Environment training in teaching programs. Ankara: Pegem Akademi.
Atasoy, E., & Ertürk, H. (2008). İlköğretim öğrencilerinin çevresel tutum ve çevre bilgisi üzerine bir tespit çalışması. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(1).
Ayhan, F. N. (1999). İlköğretimin ilk üç sınıfındaki öğrencilerin yakın çevre bilincini etkileyen etmenler, (Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
Başal, H. A. (2003). “Okul öncesi eğitimde uygulamalı çevre eğitimi”. İçinde, Gelişimde ve eğitimde yeni yaklaşımlar. İstanbul: Morpa Yayınları.
Bennet, J.V. (1996). Human ecology as humanbehaviour. London: TransactionPublishers.
Bozkurt, O. (2001). İlköğretim öğrencilerinin (6., 7. ve 8. sınıf) bazı çevre problemleri hakkında sahip oldukları yanlış kavramların tespiti üzerine bir araştırma, (Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
Bradley, J. C., Waliczek, T.M. & Zajicek, J.M. (1999). Relationship between environmental knowledge and environmental attitude of high school students. Jounal of Environmental Education, 30(3), 17-21.
Budak, B. (2008). İlköğretim kurumlarında çevre eğitiminin yeri ve uygulama çalışmaları, (Yüksek Lisans Tezi). Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
Buhan, B. (2006). Okul öncesinde görev yapan öğretmenlerin çevre bilinci ve bu okullardaki çevre eğitiminin araştırılması, (Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Carrier, S. J. (2009). The effects of outdoor science lessons with elementary school students on preservice teachers’ self-efficacy. Journal of Elementary Science Education, 21(2), 35-48.
Chi-Chung-Ko, A. & Chi-kin-Lee, J. (2003). Teachers’ perceptions of teaching environmental issues with in the science curriculum: A Hong Kong perspective. Journal of Science Education and Technology, 12(3), 187- 204.
Cetkin, E. (2019). Determination of self-efficacy beliefs of education faculty students towards environmental education, (Master Thesis). Afyon Kocatepe University, Afyon.
Çevre ve Orman Bakanlığı, (2007). Türkiye Çevre Durum Raporu, Ankara.
Daştan, T. (2007). Türkiye’deki çevre sorunlarına karşı biyoloji öğretmenlerinin bakış açılarının değerlendirilmesi, (Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Demirer, G. N. (2001). 2020 yılında Dünya’da ve Türkiye’de çevre. Türk Tabipleri Birliği 50. Büyük Kongresi. Ankara.
Geray, C. (1997). Çevre için eğitim: İnsan, çevre, toplum. Ankara: İmge Kitabevi.
Görmez, K. (1991). Türkiye’de çevre politikaları. Ankara: Gazi Büro.
Görmez, K. (2003). Çevre sorunları ve Türkiye. Ankara: Gazi Kitabevi.
Erden, B. (1990). Çağımız ve çevre kirliliği. Ankara: Kadıoğlu Matbaası.
Erol, G. H. (2005). Sınıf öğretmenliği ikinci sınıf öğrencilerinin çevre ve çevre sorunlarına yönelik tutumları, (Yüksek Lisans Tezi). Pamukkale Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Denizli.
Erten, S. (2005). Okul öncesi öğretmen adaylarında çevre dostu davranışların araştırılması. Hacettepe Üniversites Eğitim Fakültesi Dergisi, 28.
Erten, S. (2006). Çevre eğitimi ve çevre bilinci nedir? Çevre eğitimi nasıl olmalıdır? Çevre ve İnsan Dergisi, 65.
Ertürk, H. (1996). Çevre bilimlerine giriş. Bursa: Uludağ Üniversitesi Güçlendirme Vakfı.
Hampel, B., Holdswort, R., & Boldert, J. (1994). Urban/rural differences in environmental consciousness among adolescents. Rural Society, 5.
Harrison, M., Gross, L., & McGee, J. (2017). An investigation into the impact of environmental education certification on perceptions of personal teaching efficacy. Journal of Interpretation Research, 22(2), 5-17.
İrvan, A.A. (2019). Environment and media: a critical discourse analysis of environmental news in Turkish newspapers, (Master Thesis). İstanbul Bılgı Unıversıty, İstanbul
Kabaş, D. (2004). Kadınların çevre sorunlarına ilişkin bilgi düzeyleri ve çevre eğitimi, (Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
Kağıtçıbaşı, Ç. (1988). İnsan ve insanlar: Sosyal psikolojiye giriş. İstanbul: Evrim Basım Yayım Dağıtım.
Kapıkıran, Y. (2010). Türkiye’de çevre sorunları bağlamında sivil toplum örgütlerinin işlevsellikleri, (Yüksek Lisans Tezi). Mersin Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mersin.
Karademir, E. (2016). Determination of environmental awareness and self-efficacy of teacher candidates in the process of constructing education faculties. Journal of Education and Humanities: Theory and Practice, 7(13), 3-18.
Kavruk, S. (2002). Türkiye’de çevre duyarlılığının arttırılmasında çevre eğitiminin rolü ve önemi, (Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Kayıkçı, M. (2003). Türkiye’de “çevre için eğitim” ve katılım. Mülkiye Dergisi,240, 259-263.
Keskin, C. (2019). Effectiveness of environmental science projects on middle school students’environmental knowledge and attitudes, (Master Thesis). Yıldız Technıcal University, Istanbul.
Landers, P., Naylon, M., & Drewes, A. (2002). Providing a Systems Approach to Environmental Education in Minnesota. In Environmental Literacy Scope and Sequence, ed. T. Gaffey, (1-111). St. Paul, MN: Minnesota Office of Environmental Assistance.
Morgil, İ., Yılmaz, A., & Cingör, N. (2002). Fen eğitiminde çevre ve çevre korumasına projesi hazırlamasına yönelik çalışma. Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, OFMA Bölümü, Ankara.
Nazlıoğlu, M. (1991). Çevre eğitiminin önemi: Çevre üzerine. Ankara: Türkiye Çevre Sorunları Vakfı Yayını.
Özer, U., Aydın, R., & Akçay, H. (1997). Airpollution profile of Turkey. Chemistry International, 19, 190-1.
Özey, R. (2001). Çevre sorunları. İstanbul: Aktif Yayınevi.
Özpınar, D. (2009). İlköğretim 4. ve 5. sınıf öğrencilerinin çevre sorunları hakkındaki görüşleri, (Yüksek Lisans Tezi). Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyonkarahisar.
Plevyak, L. H., Bendixen-Noe, M., Henderson, J., Roth, R. E., & Wilke, R. (2001). Level of teacher preparation and implementation of EE: Mandated and nonmandated EE teacher preparation states. The Journal of Environmental Education, 32(2), 28-36.
Sandal, A. (2005). Küresel çevre sorunları ve çözümü için uluslararası çalışmalar. Çevre ve İnsan, 60(1), 42-47.
Sever R., & Yalçınkaya E. (2018). Environment training. Ankara: Pegem Akademi.
Şafak, Ş., & Erkal, S. (1999). Çevre eğitimi ve aile. Eğitim ve Bilim, 23(112).
Şimşek, A. (2005). Yaşanabilir bir dünya için. Çevre ve İnsan, 62(3).
Tarkay, N. (2006). Çevre ve toplum. Çevre ve İnsan Dergisi, 66(3).
Tokur, F. (2019). The effect of activities in which environmental emotions embedded on preservice science teachers’environmental literacy and attitudes towards sustainable environment, (Ph.d. Thesis). Adıyaman University. Adıyaman.
Trauth-Nare, A. (2015). Influence of an intensive, field-based life science course on preservice teachers’ selfefficacy for environmental science teaching. Journal of Science Teacher Education, 26(5), 497-519.
Tschannen-Moran, M., & Hoy, A. W. (2007). The differential antecedents of self-efficacy beliefs of novice and experienced teachers. Teaching and Teacher Education, 23, 944–956.
TTKB (2009). Erişim adresi: http://ttkb.meb.gov.tr/.
Ural, S. (1995). Çocuk kitaplarında çevre. Ankara: Türkiye Çevre Vakfı Yayınları.
Ünlü, H. (1995). Yerel yönetim ve çevre. İstanbul: IULA Çevre Kitapları Serisi.
Ürey, M. (2005). İlköğretim öğretmen ve öğrencilerinin çevreye karşı tutumları, yeterlilikleri ve çevre eğitiminde bölgesel farklar, (Yüksek Lisans Tezi). Kafkas Üniversitesi, Kars.
Vaughan, C., Gack, J., Solorazano, H., & Ray R. (2003). The effect of environmental education on school children, their parents and community members: A study of intergenerational and intercommunity learning. The Journal of Environmental Education, 3(34), 12-21.
Yavuz, F. (1975). Çevre sorunları. Ankara: SBF Yayınları.
Yıldız, D. (2006). İlköğretimde çevre eğitimi için yöntem geliştirme, (Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul.