Avrasya Ekonomik Birliği’nin üye ülke ekonomileri üzerine oluşturduğu etkiler-beklentiler (2010- 2019)

Bu çalışma, Sovyetler Birliği’nin1991’de dağılmasıyla birlikte önceden Birliğin bünyesinde bulunan ülkelerle birlikte Rusya Federasyonu’nun dünya genelinde değişen konjonktür karşısında bölgedeki stratejik çıkarlarını maksimize etmeye yönelik kurmuş olduğu Avrasya Ekonomik Birliği’ni (AEB) incelemeyi amaç edinmiştir. Bu amaç doğrultusunda AEB’nin kuruluş nedenleri, üye ülke ekonomileri üzerinde oluşturduğu etkileri ve üye ülkelerin beklentilerinin karşılanıp karşılanmadığına açıklık getirmeyi amaç edinmiştir. Çalışmanın sonucunda; AEB’nin kuruluş nedeni esas itibariyle, üye ülkeler arasında mal, hizmet, sermaye ve işgücünün serbest dolaşımını sağlayarak AB benzeri bir ekonomik birliktelik oluşturulması amaç edinilmiş olsa da bu durumun henüz sağlanamadığı, idari yapılanmanın tam olarak oluşturulamadığı gibi, uzun bir zamana ihtiyaç duyulduğu görülmektedir. Ayrıca AEB’nin kuruluşundan günümüze üye ülkelerin tamamının beklentilerini karşılayamadığı gibi, her ülkenin Birlikten dengeli bir ekonomik kazanç sağlamadığı; en büyük kazancı Rusya Federasyon’u sağlarken, Kazakistan’ın büyük ekonomik kayıplarının olduğu; Belarus mevcut durumunu nispeten korurken, Kırgızistan ve Ermenistan’ın dış ticaret açıklarının artış gösterdiği tespit edilmiştir. AEB’nin yapısı incelendiğinde AB örnek alınarak “Coğrafi Bölge Esasına” göre oluşturulmaya çalışılan bir birliktelik olunsa da üye ülkelerin bugüne kadar olan beklentilerini karşılayamadığı tespit edilmiştir.

The effect of the Eurasian Economic Union on the economies of the member countries-expectations (2010-2019)

This study aims to investigate the Eurasian Economic Union (EAEU), which was established with the dissolution of the Soviet Union in 1991, by the Russian Federation to maximize the strategic interests in the region in the face of the changing conjuncture around the world, together with the countries that were in the Union. With this purpose, it aims to clarify the reasons for the establishment of EAEU, the effects of EAEU on the economies of the member countries and whether the expectations of the member countries are met. As a result of the study; as of the essential reason for the establishment of EAEU; although it is aimed to create an economic union similar to the EU by ensuring the free movement of goods, services, capital, and labor among the member countries; it is seen that this situation has not been achieved yet, the administrative structure has not been fully formed and a long time is needed. Moreover, EAEU has not met the expectations of all member countries since its establishment, and not every country has provided a balanced economic gain from the Union; while the Russian Federation provides the biggest gain, Kazakhstan has great economic losses; while Belarus maintains its current status relatively, it has been determined that the foreign trade deficits of Kyrgyzstan and Armenia have increased. When the structure of the EAEU is analyzed even if there is a union that is tried to be created on the basis of "Geographical Region" by taking the EU as an example; it has been determined that the member countries have not met their expectations so far.

___

  • Osman Ağır ve Ömer Ağır, “Avrupa Birliği ve Avrasya Ekonomik Birliği Kuruluş Süreçlerinin Karşılaştırılması”, Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2017.
  • Ağır, O. (2014). “ Rusya-Ukrayna Krizi’nin Avrasya Ekonomik Birliği Bağlamında Değerlendirilmesi”, III. Eurasian Social Sciences Forum Conference, Almaty 15-16 November 2014.
  • Batmaz, Türker. (2017). “Küreselleşme Bölgeselleşme Sürecinde Avrasya Ekonomik Birliği’nin Olabilirliği”, A.Y.Uluslararası Türk-Kazak Üniversitesi Sosyal Bilimler Fakültesi, Türkistan Formu III Uluslararası Sempozyumu. 26-28 Nisan 2017. Kazakistan 73-116.
  • Brzezinski, Z. (2005). Büyük Satranç Tahtası, İstanbul, İnkılâp Kitabevi.
  • Canşen, Efkan. “Sovyetler Birliği’nden Rusya Fedarasyonu’na Doğru Değişimin Yan Etkileri”, SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi, Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı:24, Isparta.
  • Çeçen, Anıl. (2007). Türkiye’nin B Planı, Merkezi Devletler Topluluğu-MEBED, Fark Yayınları, Ankara.
  • Dugin, Aleksandr.(2003). Rus Jeopolitiği Avrasyacı Yaklaşım, Çev: Vügar İmanov,Küre Yayınları, 1.Baskı, İstanbul.
  • Golovko, Anna. (2013). “Avrsaya Ülkelerinin Dünya Ticaret Sistemine Entegrasyonu”, Çankırı Karatekin Üniversitesi, Avrasya Stratejisi Dergisi 2(2): s.167-192.
  • Has, Kerim. (2013). “Orta Asya’nın Bölgesel Dinamikleri Çerçevesinde Rusya-Kazakistan İlişkileri”. Uluslararası Stratejik Araştırmalar Kurumu, Analiz No:23.
  • İşyar, Ö.G. (2012). Avrasya’daki Güncel Gelişmelerin Analizi. Diplomatik Gündem, C.2, S.17, Bursa. http://www.dergipark.gov.tr/download/article-file/355950. Erişim Tarihi: 16.04.2018.
  • Karluk, Rıdavan. (2015), Avrasya Gümrük Birliği ve Türkiye’nin Üyeliği, International Conference On Eurasıan Economıes, Sessıon 7B: Bölgesel Etkinlikler III. s.337-344. https://www.avekon.org/papers/1343.pdf. Erişim Tarihi: 25.03.2018.
  • Kireyev, Nikolay., (2003). Avrupa Konseptleri Işığında Rusya-Türkiye İlişkileri,Derleyen: Gülten Kazgan –Natalya Ulçenko, Bilgi Üniversitesi Yayınları, Yayın No:45, İstanbul.
  • Nazarbayev, N. (2015). “Press Statements Following the Supreme Eurasian Economic Council Meeting”, http://eng.kremlin.ru/transcripts/22404 , Erişim Tarihi:28.12.2017
  • Papava, V. (2002). “Necroeconomics–the theory of post-Communist transformation of an Economy”. International Journal of Social Economics, 29(10), 796-805.
  • Putin, Vilademir. (2011), “Noviy İntegratsionniy Proektdlya Yevrazii-budusheye, katoroye Rajdayet-syasivodnya” (Avrasya İçin Yeni Entegrasyon Projesi-Bugün Doğan Gelecek), İzvestiya 3 Ekim 2011. http://izvestia/ru/news/502761.
  • Serdarbolat, A. (2014). “Avrasya Ekonomik Birliği Kuruldu”. http://aliserdabolat.blogspot.com.tr/2014/avrasya-ekonomik-birliği-kuruldu.html.
  • Şanlı, Bahar. (2008), “Ekonomik Entegrasyon Teorileri Çerçevesinde Avrasya Birliği’nin Olabilirliği”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt:22.
  • World Bank Group (US) https://wits.worldbank.org/countryprofile/country//startyear/2012/endyear2016/tradaflaxy/ WITS (World Integratred Trade Solution).