BİR İYİ YÖNETİŞİM İLKESİ OLARAK KATILIMCILIK VE TÜRK KAMU YÖNETİMİNDE KATILIMCILIĞIN KONUMU

20. yüzyılın son çeyreğinden bugüne, kamu yönetiminde yaşanan paradigma değişimi beraberinde “iyi yönetişim (good governance)” anlayışını getirmiştir. İyi yönetişim anlayışı ile genel olarak yönetimde katılımcı, etkin, şeffaf, hesap verebilir ve hukuku üstün tutan uygulamalar ön plana çıkmıştır. Söz konusu anlayış katılımcılık ilkesiyle değerlendirildiğinde, kamusal alanda iyi yönetişimi gerçekleştirmek için vatandaşın yalnızca oy kullanma biçiminde siyasi katılımı değil, yönetimin her türlü sürecinde yer alması hedeflenmiştir. Böylece vatandaş- devlet ilişkileri geliştirilmesi, güçlendirilmesi ve kamuda yönetimin daha etkin hale getirilmesi açısından önemli araçlar oluşturulmuştur. Türkiye açısından; “iyi yönetişim” anlayışının etkileri ve değişen toplumsal ihtiyaçların getirdiği zorunluluklar sonucu kamu yönetiminde bir dizi reform yapılmıştır. Bunlardan katılımcılık yönü ile ele alınabilecek olanlar, 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu, 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu, 5393 sayılı Belediye Kanunu, 6328 Sayılı Kamu Denetçiliği Kurumu Kanunu, 2006/3 sayılı Başbakanlık Genelgesi ve 2006/10316 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı olarak sayılabilir. İlgili kanunlara dayanarak katılımcı bir toplum yapısı oluşturmak ve demokrasi kültürünü geliştirmek adına uygulamada pek çok katılımcı mekanizma hayata geçirilmiştir. Bu çalışmada; bir iyi yönetişim ilkesi olarak katılımcılığın işlevi, türleri, araçları ve Türk Kamu Yönetimindeki yasal çerçevesi üzerinde durulacaktır.

Participation as a Principle of Good Governance and Location of Participation in Turkish Public Administration

The paradigm shift which is occurred in public administration has brought good governance concept. The concept of good governance generally emphasizes practices that are participatory, effective, transparent, accountable and rule of law in public administration. When this concept is evaluated with the principle of participation, it is aimed not only to participate in political participation in the form of voting, but in any process of management in order to achieve good governance in the public sphere. In this way, important tools have been created for strengthening and strengthening of citizen-state relations and making public administration more effective. In Turkey, a series of reforms have been carried out in the public administration, as a result of the effects of “good governance” and changing social needs. The ones related with participation in these reforms can be listed as Right to Information Law No. 4982, Metropolitan Municipality Law No. 5216, Municipality Law No. 5393, Ombudsman Institution Law No. 6328, Prime Ministry Circular No. 2006/3, Council of Ministers Decision No. 2006/10316. In order to create a participatory society structure and to develop the culture of democracy; many participatory mechanisms have been implemented in practice based on the relevant laws. In this study; the function, types, tools and legal framework of Turkish Public Administration of participation will be emphasized as a principle of good governance.

PDF

___

AKBAŞ, İsmet (2015). Bölgesel Kalkınma’da Yönetişim Kavramı. Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6 (2), 333-354.
ARIBAŞ, Nazlı Nalcı (2015). Kamuda Stratejik Planlamanın “Katılımcılık” Boyutu. Akademik Yaklaşımlar Dergisi, 4 (1), 80-100.
AYDINLI, Halil İbrahim, Memiş, Levent (2015). 1990’lardan Günümüze Türkiye’de Yönetişim (Governance): Literatüre Dayalı Bir İnceleme. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 15 (29), 116-143.
BAĞCE, Emre (2014). Halkla İlişkiler ve Vatandaş Odaklı Katılımcı Yerel Yönetim. İnsan ve İnsan Bilim Kültür Sanat ve Düşünce Dergisi, 1 (1), 0-0.
DOĞAN, Kadir Caner (2016). Postmodern Kamu Yönetimi, Yerel Yönetimler ve Katılım: Yerel Yönetişim Odaklı Bir Yaklaşım. İstanbul Gelişim Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3 (2), 73-99.
KOÇAK, Süleyman Yaman, Ekşi, Ali (2014). Katılımcılık ve Demokrasi Perspektifinden Türkiye’de Yerel Yönetimler. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2010 (21), 295-307.
OECD (2005). “Evaluating Public Participation in Policy Making” https://read. oecd-ilibrary.org/governance/evaluating-public-participation-in-policy- making_ 9789264008960-en#page2 (Erişim Tarihi: 09.10.2018)
ŞAHİN, Savaş Zafer (2015). Kent Konseylerinin Katılımcılık Kapasitesinin Değerlendirilmesi: Ankara Örneğinden Bazı Çıkarımlar. Paradoks Ekonomi, Sosyoloji ve Politika Dergisi, 11 (Özel Sayı 2), 194-216.
TEPAV, (2008). “Yönetişim ve Katılım Etkili Katılım İçin Araçlar, Yöntemler, Mekanizmalar”. Stratejik Yerel Yönetişim Projesi, İçişleri Bakanlığı Mahalli İdareler Genel Müdürlüğü, Yönetişim ve Katılım Rehberi, Başak Matbaa, Ankara
4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu, (23.10.2003 tarih ve 25269 sayılı Resmi Gazete)
5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu, (24.12.2003 tarih ve 25326 sayılı Resmi Gazete)
5216 sayılı Büyükşehir Belediye Kanunu, (23.07.2004 tarih ve 25531 sayılı Resmi Gazete)
5393 sayılı Belediye Kanunu, (13.07.2005 tarih ve 25874 sayılı Resmi Gazete)
6328 sayılı Kamu Denetçiliği Kurumu Kanunu, (29.06.2012 tarih ve 28338 sayılı Resmi Gazete)