ÖĞRETMEN ADAYLARINDA ÖĞRETMENLİK MESLEĞİNE YÖNELİK TUTUM, AKADEMİK MOTİVASYON VE AKADEMİK ÖZYETERLİK: BİR CHAID ANALİZİ

Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik olumlu tutumu genellikle öğretmenlik mesleğini tercih etmesine neden olabilir. Akademik güdülenmesi ve akademik özyeterlikleri yüksek olan öğretmen adaylarının mesleklerini icra ederken öğretme yeterliklerinin yüksek olması beklenmektedir. Bu çalışmada öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutum değişkenine odaklanılmakta ve öğretmen adaylarının akademik motivasyon ve akademik öz yeterlik algıları incelenmektedir. Araştırmanın verilerini eğitim fakültesinde öğrenim gören 534 lisans öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırma öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarını açıklayan değişkenlerin belirlenmesi amacıyla ilişkisel tarama modelinde desenlenmiştir. Araştırma kapsamında öğrencilerin öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarını, akademik güdülenme (bilgiyi kullanma, kendini aşma) ve akademik özyeterlik değişkenleri ile açıklamak amacıyla veri madenciliğinde kullanılan “Karar Ağaçları Yöntem”lerinden biri olan CHAID analizi kullanılmıştır Yapılan araştırma sonucunda öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarının yüksek olduğu belirlenmiştir. Öğretmen adaylarının akademik özyeterlik puanlarının da akademik güdülenmenin kendini aşma boyutuyla ilişkili olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarının mesleğe başlamadan önce yüksek tutulması için çalışmalar yapılması önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Öğretmenlik mesleğine yönelik tutum, Akademik güdülenme, Akademik özyeterlik, CHAID analizi

ATTITUDE TOWARDS TEACHING PROFESSION, ACADEMIC MOTIVATION AND ACADEMIC SELF-EFFICACY IN PRE-SERVICE TEACHERS: A CHAID ANALYSIS

PDF

___

Akçaoğlu, M. Ö. (2016). Teacher candidates’ learning strategies and academic self-efficacy levels: Is there a relation betwe¬en the two? Cumhuriyet International Journal of Education, 5(3), 48-66.
Akpınar, E., Yıldız, E., & Ergin, Ö. (2006). Fen bilgisi öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, (19).
Aksoy, M. E. (2010). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumları (Gaziosmanpaşa Üniversitesi Örneği). Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 5(2), 197-212.
Arslan, A. (2019). The mediating role of prospective teachers’ teaching self-efficacy between self-efficacy sources and attitude towards teaching profession. International Journal of Educational Methodology, 5(1), 87-96.
Avşar, A. Ş. & Yalçın, S. (2015). Öğrencilerin okuma başarılarını açıklayan ailesel değişkenlerin CHAID analizi ile belirlenmesi. Eğitim ve Bilim, 40(179).
Ayık, A. & Ataş, Ö. (2014). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları ile öğretme motivasyonları arasındaki ilişki. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 4(1), 25-43.
Bandura, A. (1993). Perceived self-efficacy in cognitive development and functioning. Educational psychologist, 28(2), 117-148.
Baykara-Pehlivan, K. (2008). Sınıf öğretmeni adaylarının sosyo-kültürel özellikleri ve öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları üzerine bir çalışma. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(2).
Bhargava, A. & Pathy, M. K. (2014). Attitude of student teachers towards teaching profession. Turkish Online Journal of Distance Education, 15(3), 27-36.
Bozanoğlu, İ. (2004). Akademik güdülenme ölçeği: Geliştirmesi, geçerliği, güvenirliği. Ankara University Journal of Faculty of Educational Sciences, 37(2), 83-98.
Chakraborty, A., & Mondal, B. C. (2014). Attitude of prospective teachers towards teaching profession. American Journal of Social Sciences, 2(6), 120-125.
Chemers, M. M., Hu, L. T., & Garcia, B. F. (2001). Academic self-efficacy and first year college student performance and adjustment. Journal of Educational psychology, 93(1), 55.
Chen, X., Zhong, J., Luo, M., & Lu, M. (2020). Academic self-efficacy, social support, and professional identity among preservice special education teachers in China. Frontiers in psychology, 11, 374.
Çeliköz, N., & Çetin, F. (2004). Anadolu öğretmen lisesi öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarını etkileyen etmenler. Milli Eğitim Dergisi, (162), 160-167.
Deci, E. L., & Ryan, R. M. (1985). Intrinsic motivation and selfdetermination in human behavior. Plenum. Demirtaş, H., Cömert, M., & Özer, N. (2011). Öğretmen adaylarının özyeterlik inançları ve öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumları. Eğitim ve Bilim, 36(159).
Doğan, T. & Çoban, A. E. (2009). Eğitim fakültesi öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları ile kaygı düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 34(153), 157-168.
Feldman, D. B., & Kubota, M. (2015). Hope, self-efficacy, optimism, and academic achievement: Distinguishing constructs and levels of specificity in predicting college grade-point average. Learning and Individual Differences, 37, 210-216.
Gun, E. S. (2012). Attitudes of primary school teacher candidates towards the teaching profession. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 46, 2922-2926.
Karakose, T., Polat, H., Yirci, R., Tülübaş, T., Papadakis, S., Ozdemir, T. Y., & Demirkol, M. (2023). Assessment of the Relationships between Prospective Mathematics Teachers’ Classroom Management Anxiety, Academic Self-Efficacy Beliefs, Academic Amotivation and Attitudes toward the Teaching Profession Using Structural Equation Modelling. Mathematics, 11(2), 449.
Karataş, H., & Erden, M. (2012). Akademik motivasyon ölçeğinin dilsel eşdeğerlik, geçerlik ve güvenirlik çalişmasi. Education Sciences, 7(4), 983-1003.
Kayri, M. & Boysan, M. (2007). Araştırmalarda CHAID analizinin kullanımı ve baş etme stratejileri ile ilgili bir uygulama. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 40(2), 133-149.
Koca, F., & Dadandı, İ. (2019). Akademik öz-yeterlik ile akademik başarı arasındaki ilişkide sınav kaygısı ve akademik motivasyonun aracı rolü. Ilkogretim Online, 18(1).
Lent, R. W., Brown, S. D., & Gore Jr, P. A. (1997). Discriminant and predictive validity of academic self-concept, academic self-efficacy, and mathematics-specific self-efficacy. Journal of counseling psychology, 44(3), 307.
Nalçacı, A. & Sökmen, Y. (2016). Öğretmen adaylarının mesleği tercih nedenleri ve öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları arasındaki ilişki. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(3), 717-727.
Nong, Y. (2003). Handbook of Data Mining. Mahwah. Lawrence Erlbaum Associates
Özder, H., Konedralı, G., & Zeki, C. P. (2010). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Kuram ve uygulamada eğitim yönetimi, 2(2), 253-275.
Özgenel, M. & Deniz, A. (2020). Öğretmenlik mesleğine ilişkin tutum ile akademik güdülenme ve akademik öz yeterlik arasındaki ilişki: Öğretmen adayları üzerine bir inceleme. Üniversite Araştırmaları Dergisi, 3(3), 131-146.
Samar Ali., S., Kaur, R., Ersöz, F., Lotero, L., & Weber, G. W. (2019). Evaluation of the effectiveness of green practices in manufacturing sector using CHAID analysis. Journal of Remanufacturing, 9, 3-27.
Schunk, D. H. (1991). Self-efficacy and academic motivation. Educational psychologist, 26(3-4), 207- 231.
Seferoğlu, S. S. (2004). Öğretmen yeterlikleri ve mesleki gelişim. Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim, 58, 40-45.
Sharbain, I. H. A., & Tan, K. E. (2012). Pre-service teachers’ level of competence and their attitudes towards the teaching profession. Asian Journal of Social Sciences & Humanities, 1(3), 14-22.
Sharbain, I. H. A., & Tan, K. E. (2012). Pre-service teachers’ level of competence and their attitudes towards the teaching profession. Asian Journal of Social Sciences & Humanities, 1(3), 14-22.
Şahin, F. S. (2010). Teacher candidates’ attitudes towards teaching profession and life satisfaction levels. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 2(2), 5196-5201.
Temizkan, M. (2008). Türkçe öğretmeni adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları üzerine bir araştırma. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(3), 481-486.
Trivedi, R. P. (2012). A study of attitude of teachers towards teaching profession teaching at different level. International Multidisciplinary e-journal, 1(5), 24-30.
Üstüner, M. (2006). Öğretmenlik mesleğine yönelik tutum ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 45(45), 109-127.
Üstüner, M. (2017). Personality and Attitude towards Teaching Profession: Mediating Role of Self Efficacy. Journal of Education and Training Studies, 5(9), 70-82.
Wilkesmann, U., Fischer, H., & Virgillito, A. (2012). Academic motivation of students-the German case (pp. 1-20). zhb.
Yılmaz, M., Gürçay, D., & Ekici, G. (2007). Akademik özyeterlik ölçeğinin Türkçe’ye uyarlanması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33(33), 253-259.
Zembat, R., Akşın-Yavuz, E., Tunçeli, H. İ., & Yılmaz, H. (2018). Öğretmenlik mesleğine yönelik tutum ile akademik motivasyon ve başarı arasındaki ilişkinin incelenmesi. Journal of Theoretical Educational Science/Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 11(4).