II. DÜNYA SAVAŞI’NDA ALMANYA’NIN TÜRKİYE’Yİ İŞGAL PLANLARI

ÖZ Bu araştırmanın konusu, II. Dünya Savaşı sırasında Almanya’nın Türkiye’yi işgal planlarını tespit ederek Balkanlar, Rusya, Kafkasya ve Doğu Akdeniz üzerine gerçekleştirdiği saldırıları Türkiye özelinde açıklamaktır. Araştırmada öncelikli olarak; Oberkommando der Wehrmacht (OKW)* Arşivi, Oberkommando des Heeres (OKH)* Arşivi, Alman Dışişleri Bakanlığı Dökümanları ve İngiliz Ulusal Arşivi Savaş Kabinesi Tutanakları’ndan faydalanılmıştır. Bunların dışında; dönemin Mihver ve Müttefik Devletler komuta kademesinde bulunan devlet adamlarının, askerlerin, diplomatların ve büyükelçilerin hatıratları, diğer ana kaynaklar, çağdaş yazarların eserleri ve süreli yayınlar referans alınarak Almanya’nın Türkiye’yi işgal planları tespit edilmiştir. Çalışmamızın bu yönüyle Türkiye Cumhuriyeti Tarihi ve Uluslararası İlişkiler alanlarına katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Bu kaynakların büyük bölümü üniversitelerarası işbirliği marifetiyle uluslararası kütüphanelerden temin edilmiştir. Çalışma, kaynaklar Türkçeye çevrilip tasnif edildikten sonra, vaka ve karşılaştırmalı belge analizi yöntemiyle kronolojik olarak hazırlanmıştır. Çalışmamızın bulgularına göre Türkiye, topraklarının ve bağımsızlığının hedef alındığı bu dönemde, bir yandan Müttefik ve Mihver Devletlerle dostluk ve saldırmazlık anlaşmaları imzalarken, diğer yandan izlediği “aktif tarafsızlık” ilkesiyle, savaşın yıkıcı etkilerinden uzak durmaya çalışmıştır. ABSTRACT The subject of this research is to determine Germany's invasion plans for Turkey during World War II and to explain the attacks they carried out on the Balkans, Russia, the Caucasus and the Eastern Mediterranean in terms of Turkey. First of all, in the research; The Oberkommando der Wehrmacht (OKW) Archive, the Oberkommando des Heeres (OKH) Archive, the German Foreign Office Documents, and the Minutes of the War Cabinet of the British National Archives were used. Apart from this; Reference was made to the memoirs of Axis and Allied statesmen, soldiers, diplomats, and ambassadors of the period, the works of contemporary writers, and periodicals. In this respect, it is thought that our study will contribute to the fields of Turkish Republic History and International Relations. The resources were obtained from international libraries and translated into Turkish; The study was prepared chronologically by case and comparative document analysis method. According to the findings of our study, during this period, while signing friendship and non-aggression agreements with the Allies and Axis Powers, on the other hand, Turkey tried to stay away from the destructive effects of the war with the principle of "active neutrality" it followed.

Anahtar Kelimeler:

Almanya, Mihver, Türkiye, İşgal, II. Dünya Savaşı

GERMANY'S PLANS TO INVADE TURKEY IN WORLD WAR II

PDF

___

Documents On German Foreign Policy 1918-1945, Series D (1937-1945), Volume XI, The War Years September 1, 1940-January 31, 1941 , (No.634) Her Majesty's Stationery Office, London 1961.
Documents On German Foreign Policy 1918-1945, Series D (1937-1945), Volume XII, The War Years February 1-June 22, 1941, (No.39) United States Government Printıng Office, Washington: 1962.
German Foreign Office Documents German Policy İn Turkey (1941-1943), Foreign Languages Publishing House, Moscow 1948.
Jacobsen, Hans-Adolf, Kriegstagebuch, des Oberkommandos der Wehrmacht (Wehrmachtführungsstab) Band I, 1. August 1940 - 31. Dezember 1941, Frankfurt 1965.
The National Archives, War Cabinet . Military Strategy To Be Adopted In The Near East Including The Balkans, Copy No.24, The Document İs The Property Of His Britannic Majesty’s Government, Richmond 1939.
The Private War Journal Of Generaloberst Franz Halder. (1940). Volume IV, Chief of the General Staff of the Supreme Command of the German Army (OKH), 10 May 1940 to 30 October 1940.
War Diary German Naval Staff Operations Division, Part A, Volume 11, July, 1940.
Woodward, Sır Llewellyn, British Foreign Policy In The Second World War, Volume I, Her Majesty's Stationery Office, London: 1970.
TBMM Zabıt Ceridesi, Devre:6, Cild:13, İçtima:1, 12 Temmuz 1940.
Cumhuriyet Gazetesi. 1 Mart 1941.
Gazette De Lausanne, Et Journal Suisse. 25 Temmuz 1945.
Ulus Gazetesi. 1 Mart 1941.
Vatan, Siyasi Sabah Gazetesi. 27 Temmuz 1941.
Azakoğlu, N. (2015). Franz Von Papen'in anılarından. Tarihçi Kitabevi.
Churchill, W. S. (1961). The grand Alliance, the Second World War, volume three. The Reprint Society LTD.
Eden, A. (1965). The memoirs, the reckoning. Cassell & Company Ltd.
Gafencu, G. (1948). Last days of Europe. New Haven Yale University Press.
Ciano, Count G. (2001). The Ciano diaries 1939-1943. Simon Publications.
Goebbels, J. (1999). Tagebücher 1924 -1945, (Herausgegeben Von Ralf Georg Reuth), Band 1, Einführung 1924-1929. Clausen & Bosse, Leck Printed in Germany.
Hitler, Adolf. (1951). Mein kampf. By Hougbton Mifflin Company.
Papen, Franz Von. (1952). Memoirs, second impression, (Translated Brian Connell). Tonbridge Printers Limited.
Yalman, A. E. (1970). Yakın tarihte gördüklerim ve geçirdiklerim, cilt: 3 (1922-1944), Yenilik Basımevi 1970.
Armaoğlu, F. (2018). Türk dış politikası tarihi. Kronik Yayınları.
Artuç, İ. (1984). Hitler ve İkinci Dünya Harbinin kaderi. Kastaş Yayınevi.
Aydemir, Ş. S. (2011). 2. Adam, 2. cilt. 1938-1950. Remzi Kitabevi.
Dallin, A. (1981). German rule in Russia 1941-1945, second edition, A Study Of Occupation Policies.
Deringil, S. (1994) Denge oyunu, İkinci Dünya Savaşı'nda Türkiye'nin dış politikası, Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
Erkilet, H. E. (1945). 2. Cihan Harbi ve Türkiye, harbin Avrupa’da doğurduğu pürüzlü meseleler. İnkılap Kitabevi.
Galssneck, J. (1968). Türkiye'de faşist Alman propagandası, birinci baskı, (Arif Gelen, Çev.) Onur Yayınları.
Glasneck, J., & Kircheisen, I. (1968). Türkei und Afganistan brennpunkte der ortentpolitik ım zweiten weltkrieg, Veb Deutscher Verlag Der Wissenschaften.
Goloğlu, M. (2012). 1939-1945 Milli Şef dönemi, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
Gül, E. S. (2006). II. Dünya Savaşı'ndaki gizli belgeler ve yazışmalar, Hitler'in Türk dostları, Düş Yayınları.
Hergüner, M. (2011). İkinci Dünya Savaşı'nda Türk denizciliği, Kastaş Yayınevi.
Hinsley, F. H. (1951). Hitler’s strategy, Cambridge The University Press.
Irving, D. (1991). Hitler’s war and the war path, Focal Point Publications.
Jacobsen, H. A. (1989). 1939-1945 Kronoloji ve belgelerle İkinci Dünya Savaşı, (İbrahim Ulus, Çev.) Gnkur. Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı Yayınları.
Kilic, A. (1959). Turkey and the World, (İntroduction William O. Douglas) Public Affairs Press.
Krecker, L. (1964). Deutschland und die Türkei im zweiten weltkrieg, Universitât Frankfurt am Main.
Lange, Karl. (1965). 'Der terminus "Lebensraum" in Hitler’s "Mein Kampf", Vierteljahrshefte für Zeitgeschichte 13.
Lenczowski, G. (1956). The Middle East in World affairs, second edition, Cornell University Press.
Thursfield, H. G. (1948). Fuehrer conferences on naval affairs, 1939-1945, The Macmillan Company.
Türkiye dış politikasında 50 yıl İkinci Dünya Savaşı yılları (1939-1946). (1973). Dış İşleri Bakanlığı Araştırma ve Siyaset Genel Müdürlüğü.
Uçarol, R. (1985). Siyasi Tarih, Harp Akademileri Basımevi.
Artar, Tuğçe. Baysoy, Emre. (2020) Bismarck Döneminden 2. Dünya Savaşı’na Alman Jeopolitik Düşüncesi: Haushofer ve Hitler Karşılaştırması, Kara Harp Okulu Bilim Dergisi, Cilt 30, Sayı 1, 1-24. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1173583
Bali, R. N. (2015). Nazi Almanya’sının Türkiye’de yandaş hükümet kurma planı: Orient Stern (Şark Yıldızı) harekâtı, Toplumsal Tarih 262, Ekim 2015, 50-56. http://www.rifatbali.com/images/stories/nazi_almanyasi_plani.pdf
Benson, O. (1942). Hitler losing the initiative, Current History, Vol. 2, No. 9, May, 1942, Published By: University of California Press, s.166, 165-169. https://www.jstor.org/stable/45309563
Cramer, A. G. (1947). Turkey in search of a protectors 1918-1947, Current History, Vol. 13, No. 75 (November, 1947), 280-287. https://www.jstor.org/stable/45309310
Smith, Woodruff D. (1980). Friedrich Ratzel and the Origins of Lebensraum, German Studies Review, Vol. 3, No. 1 (Feb., 1980), 51-68. http://www.jstor.org/stable/1429483