Dönüşümsel Öğrenme Modelinin 6. Sınıf Fen Bilimleri Dersinde Öğrencilerin Eleştirel Düşünme Eğilimlerine ve Bilişötesi Farkındalıklarına Etkisi

Bu araştırmanın temel amacı, dönüşümsel öğrenme modelinin 6. sınıf fen bilimleri dersinde öğrencilerin eleştirel düşünme eğilimlerine ve biliş ötesi farkındalıklarına etkisini belirlemektir. Araştırmanın çalışma grubunu, İstanbul ili Güngören ilçesindeki bir ortaokulun 6/F ve 6/H sınıflarında okuyan 60 öğrenci oluşturmaktadır. Baskın-az baskın karma yöntemin kullanıldığı araştırmanın veri toplama aracı, California Eleştirel Düşünme Eğilimi Ölçeği, Bilişötesi Farkındalık Ölçeği, yarı yapılandırılmış görüşme formu ve öğrenci günlükleridir. Araştırmada verilerin analizi için dağılımın normal olduğu maddelerde parametrik testler; yarı yapılandırılmış görüşme formunda elde edilen verilerin analizinde betimsel ve içerik analiz yöntemleri kullanılmış, doküman incelemesi yolu ile de alıntılar yapılmıştır. Araştırma sonucunda dönüşümsel öğrenme modeli etkinliklerinin öğrencilere, farklı kaynaklardan araştırma yapma alışkanlığı kazandırdığı görülmüştür.

Anahtar Kelimeler:

Eğitim, Dönüşümsel Öğrenme, Eleştirel Düşünme, Biliş, Biliş ötesi Farkındalık

The Effectiveness of the Transformational Learning Model on The Critical Thinking Tendency and on the Meta-Cognitive Awareness of the Students in the 6th Grade Science Course

The main purpose of this study is to determine the effect of the effectiveness of the transformational learning model on the critical thinking tendency and on the meta-cognitive awareness of the students in the 6th grade science course. The study group of this research was selected as a Secondary School, which is a public school in the district of Güngören in Istanbul. The California Critical Thinking Disposition Inventory (CCTDI), the Cognitive Awareness Scale, the semi-structured interview form and student diaries are the data collection tools of the research using the dominant-less dominant mixed method. In the study, parametric tests were used to analyze data for which the distribution was normal; descriptive and content analysis methods were used in the analysis of the data obtained in the semi-structured interview form, and citations were also made through the document review. As a result of research It has been seen that the activities of transformational learning model have given students the habit of conducting research from different sources.

Keywords:

Education, Transformational Learning, Critical Thinking, Cognitive, Metacognitive Awareness,

PDF

___

Akbıyık, C. (2002). Eleştirel Düşünme Eğilimleri ve Akademik Başarı. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Akbıyık, C. ve Seferoğlu, S.S. (2006). Eleştirel Düşünme Eğilimleri ve Akademik Başarı. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(32), 90-99.
Akpınar, B. (2010). Transformatif Öğrenme Kuramı: Dönüşerek ve Değişerek Öğrenme. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(2), 185–198.
Aybek, B. (2007). Eleştirel Düşünmenin Öğretiminde Öğretmenin Rolü. Üniversite ve Toplum Bilim, Eğitim ve Düşünce Dergisi, 7(2), 1-8 (Erişim tarihi: 15.01.2017).
Bayrak, B. &Erden, M. (2007). Fen Bilgisi Öğretim Programının Değerlendirilmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 15(1), 137-154.
Berkant, H. G. ve Kankılıç, D. (2014). Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programına Yönelik Öğretmen Görüşlerinin İncelenmesi. 11.Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi Bildiri Özet Kitapçığı, Adana.
Can, Ş. ve Kaymakçı, G. (2015). Öğretmen Adaylarının Eleştirel Düşünme Eğilimleri. NWSA-Education Sciences,10 (2), 66-83.
Cranton, P. (2002). Teaching for transformation. In J. Ross-Gordon (Ed.), Contemporary viewpoints on teaching adults effectively. New Directions for Adultand Continuing Education, no. 93. San Francisco: Jossey-Bass
Cuevas, H.M (2004). Transforming learning into a constructive cognitive and metacognitive activity: use of a guided learner-generated instructional strategy within computer-based training. Uppublished doctor thesis, University of Central Florida Orlando, Florida.
Çimen, O. (2013). Dönüşümsel Öğrenme Kuramına Dayalı Çevre Eğitiminin Biyoloji Öğretmen Adaylarının Çevre Sorunlarına Yönelik Algılarına Etkisi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Ankara, Gazi Üniversitesi.
Çıray, F., Küçükyılmaz, E..& Güven, M. (2015). Ortaokullar İçin Güncellenen Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programına Yönelik Öğretmen Görüşleri. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(2015) 31-56.
Hatherley, R. J. (2011). Mezirow’s transformative learning theory. Athabasca University, Canada, February.
Kahan, L. Tracey ve Sullivan, T. K. (2012). Assessing metacognitive skills in waking and sleep: a psychometric analysis of the metacognitive, affective, cognitive experience (MACE) questionnaire. Consciousness and Cognition 21, 340– 352.
Kalaycı, N. (2001). Sosyal Bilgilerde Problem Çözme ve Uygulamalar. Ankara: Gazi Kitabevi.
Karadeniz -Bayrak, B. (2014). Öğretmen adaylarının bilgi okuryazarlık düzeyleri ve eleştirel düşünme eğilimleri üzerine bir araştırma. The Journal of Academic Social Science Studies, 25(1), 439-456.
Korkmaz, Ö. (2009). Öğretmenlerin Eleştirel Düşünme Eğilim ve Düzeyleri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir eğitim Fakültesi Dergisi, 10(1), 1-13.
Kökdemir, D. (2003). Belirsizlik Durumlarında Karar Verme ve Problem Çözme (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
MEB. (2017). Fen Bilimleri Dersi (3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar) Öğretim Programı. Ankara 1-12
Mezirow, J. (1978). Perspective transformation. Adult education, 28(2), 100-110.
Mezirow, J. (1996). Contemporary Paradigms Of Learning. Adult Education Quarterly. 46 (3), 158-172.
Mezirow, J. (1997). Transformative learning: theorytopractice. İn transformatıve learnıng in actıon: insights from practice. New directions for adult and continuing education edited by P. Cranton, San Francisco, CA: Jossey-Bass, Summer.
Mezirow, J. (2000). Learning tothinklike an adult: transformation theory: core concepts. In J. Mezirow and Associates (eds.) Learning as transformation: Critical perspectives on a theory in progress. San Francisco: Jossey-Bass.
Nohl, A. M. (2015). Typical phases of transformative learning: A practice-based model. Adult Education Quarterly, 65(1), 35-49.
Özcan, H. ve Küçükoğlu, M. (2014). 2004 ve 2013 Fen Öğretim Programlarının Kazanımlar Açısından Karşılaştırılmasına Yönelik Öğretmen Görüşleri. 11. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi Bildiri Özet Kitapçığı, Adana.
Özcan, H. &Düzgünoğlu, H. (2017). Fen Bilimleri Dersi 2017 Taslak Öğretim Programına İlişkin Öğretmen Görüşleri. International Journal of Active Learning (IJAL), 2(2),2017, 28-47
Şen, E. & Şahin, H. (2017). Dönüşümsel Öğrenme Kuramı: Baskın Paradigmayı Yıkmak. Tıp Eğitimi Dünyası, 16(49), 39-48.
Tavşancıl, E. (2002). Tutumların Ölçülmesi Ve Spss ile Veri Analizi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Taylor, Edward W. (1998). The Theory and Practice of Transformative Learning: A Critical Review (Online). http://ericacve.org/mp_taylor_01.asp (Erişim tarihi: 12 Aralık 2008)
Tomes, J.L. Wasylkiw, L. ve Mockler, B. (2011). Studying for success: diaries of students‟ study behaviours. Educational Research and Evaluation, 17(1), 1- 12.
Wilson, B. G., & Parrish, P. E. (2011). Transformative learning experience: Aim higher, gain more. Educational Technology, 51(2), 10.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2006). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (5.Baskı). Ankara: Seçkin Yayınları.
Yurdakul, B. (2004). Yapılandırmacı öğrenme yaklaşımının öğrenenlerin problem çözme becerilerine, biliş ötesi farkındalık ve derse yönelik tutum düzeylerine etkisi ile öğrenme sürecine katkıları, (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara