Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi’nin İlkokul Matematik Dersi Öğretim Programlarına Yansımaları: Tarihsel Bir Analiz

Bu araştırmada, 1990’dan günümüze Türkiye’deki ilkokul matematik dersi öğretim programlarının Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi (BMÇHS) eğitimin amaçları açısından incelenmesi amaçlanmıştır. Nitel bir araştırma olan çalışmada doküman analizi yönteminden faydalanılmıştır. Araştırmada, 1990’dan 2018’e kadar ilkokul matematik dersi öğretim programlarına ilişkin yazılı dokümanlar içerik analizi yapılarak çözümlenmiştir. Araştırma sonuçları, BMÇHS’nin imzalandığı tarihten (1990’dan) 2018’e kadar tüm ilkokul matematik dersi öğretim programlarında BMÇHS eğitimin amaçları bağlamında değerlendirilebilecek çeşitli düzenlemelerin bulunduğunu ve bu düzenlemelerin tarihsel süreç içerinde farklılık gösterdiğini ortaya koymuştur. Ayrıca, BMÇHS eğitimin amaçları açısından en kapsamlı düzenlemelerin ise 2017 programında yapıldığı belirlenmiştir. Araştırma, BMÇHS eğitimin amaçlarının Türkiye’de ilkokul matematik dersi öğretim programlarına nasıl yansıdığını tarihsel bağlamda değerlendirme imkanı sağlaması açısından önem taşımaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Matematik eğitimi, matematik dersi öğretim programı, çocuk hakları, eğitimin amaçları, çocuk hakları eğitimi

Reflections of the United Nations Convention on the Rights of the Child to Mathematics Curricula Documents at Primary Level: A Historical Analysis

This study aims to perform a historical analysis of the mathematics curricula documents at primary level from the perspective of the United Nations Convention on the Rights of the Child (UNCRC) with regard to the educational aims. The study was designed as a qualitative research and document analysis method was employed. In this regard, official mathematics curricula documents at elementary level issued from 1990 (the time when the UNCRC signed) to 2018 were analyzed via content analysis technique. The results showed that there were various arrangements that could be evaluated in the context of UNCRC educational aims in all primary school mathematics curricula documents and these arrangements changed throughout the history. In addition, it was determined that the most comprehensive arrangements were introduced in the 2017 program. The findings provide an opportunity to evaluate the incorporation of UNCRC educational aims into the composition of curricula documents in a historical context

Keywords:

Mathematics education, mathematics curriculum, children's rights, educational aims, children's rights education,

PDF

___

Aguilar, M. S. & Zavaleta, J. G. M. (2012). On the links between mathematics education and democracy: a literatüre review. Pythagoras, 33(2), 1-15.
Akyüz, E. (2016). Çocuk hukuku: Çocukların hakları ve korunması. Ankara, PegemAkademi.
Australian Human Rights Commission (2014). Human rights examples for the Australian Curriculum (English, history, geography, science and maths – Foundation to year 10). Retrieved from https://www.humanrights.gov.au/sites/default/files/document/publication/RightsED-eng-maths-science-hist-geo.pdf
Çetin, Ö. F. (2015). Mathematics education and democracy education. Educational Research and Reviews, 10(5), 566-576.
Dockett, S., & Goff, W. (2013). Noticing young children’s mathematical strengths and agency. In V. Steinle, L. Ball & C. Bardini (Eds.), Mathematics education: Yesterday, today and tomorrow (Proceedings of the 36th annual conference of the Mathematics Education Research Group of Australasia, pp. 771–774). Melbourne, MERGA
Duru, A. & Savaş, E. (2005). Matematik öğretiminde cinsiyet farklılığı. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi. 7(1), 35-46
Flowers, N., Santos, M. E. B., Claeys, J., Fazah, R., Schneider, A. & Szelényi, Z. (2009). Campasito: manual on human rights education for children. Retrieved from http://www.eycb.coe.int/compasito/pdf/Compasito%20EN.pdf
Gollob, R., Krapf, P. & Weidinger, W. (2010). Growing up in democracy - Lesson plans for primary level on democratic citizenship and human rights (EDC/HRE). Belgium, Council of Europe Publishing.
Hodgkin, R. & Newell, P. (1998). Implementation handbook for the conventation on the Rights of the child. New York, UNICEF
Holland, S. (2018). Human rights education in the new curriculum: position paper of the children’s commissioner for wales. Retrieved from https://www.childcomwales.org.uk/wp-content/uploads/2018/02/CCFW-Children-Rights-and-Curriculum-Reform-Position-Paper-2018_English.pdf
Horgan, D., Forde, C., Martin, S. & Parkes, A. (2017). Children’s participation: Moving from the performative to the social. Children’s Geographies, 15(3), 274–288. doi:10.1080/14733285.2016.1219022
Izard, B. (2018). Teaching human rights through mathematics. Mathematics Teacher. 112(2), 114–119.
Kalender, B. (2018). Hayat bilgisi dersi öğretim programlarının çocuk hakları sözleşmesinin eğitim hedefleri maddesi açısından incelenmesi: tarihsel bir analiz. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Gaziantep Üniversitesi, Gaziantep.
Kalinec-Craig, C. A. (2017). The Rights of the Learner: A framework for promoting equity through formative assessment in mathematics education. Democracy & Education, 25(2), Article 5.
Kasap, H., Savaş, R. & Duru, A. (2013). Matematik öğretmenlerinin matematik ve demokrasi arasındaki ilişkiye ait görüşlerinin incelenmesi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(1), 284-295.
Kılıç, A. & Öztürk, A. (2018). An analysis of children’s right to participation at primary schools in Turkey: a case study. Qualitative Research in Education, 7(3), 265-303
Lundy, L., Orr, K. & Shier, H. (2017) Children’s education rights: Global perspectives. In M. Ruck, M. Peterson-Badali, and M. Freeman (Eds.), Handbook of children’s rights: global and multidisciplinary perspectives (pp.364-380). Abingdon, Routledge. Retrieved from http://www.harryshier.net/docs/Lundy_Orr_Shier-Childrens_Education_Rights.pdf
Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı (MEB-TTKB). (1990). İlköğretim matematik dersi programı. Ankara, MEB Yayınları
Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı (MEB-TTKB). (1998). İlköğretim okulu matematik dersi öğretim programı. Ankara, MEB yayınları
Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı (MEB-TTKB). (2005). İlköğretim matematik programı. Ankara, MEB yayınları
Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı (MEB-TTKB). (2015). İlkokul matematik (1, 2, 3, ve 4. sınıflar) dersi öğretim programı. Ankara, MEB Yayınları
Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı (MEB-TTKB). (2017). Matematik dersi öğretim programı (İlkokul ve ortaokul 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar). Ankara, MEB yayınları
Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı (MEB-TTKB). (2018). Matematik dersi öğretim programı (İlkokul ve ortaokul 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, ve 8. sınıflar). Ankara, MEB Yayınları
Mukhopadhyay, S. (2009). Participatory and dialogue democracy in U.S. mathematics classrooms. Democracy & Education, 18(3), 44-50.
Özmantar, M. F. & Öztürk, A. (2015). İlkokul matematik programlarının öğretim ilkeleri açısından incelenmesi. İçinde M.F. Özmantar, A. Öztürk, ve E. Bay (Eds.) Reform ve değişim bağlamında ilkokul matematik öğretim programları (s.124-146). Ankara, PegemAkademi
Öztürk, A. & Özmantar, M. F. (2015). İlkokul matematik programlarında öğretim strateji, yöntem ve teknikleri. İçinde M. F. Özmantar, A. Öztürk, ve E.Bay (Eds.). Reform ve değişim bağlamında ilkokul matematik öğretim programları (147-166). Ankara, PegemAkademi
Öztürk, A. (2017). Children's Participation rights in the life scıences curricula in Turkey: A historical analysis. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 27, 864-890
Öztürk, A. & Eren, M. (2018). Examination of the social studies course curriculum within the context of the educational goals in the Un Convention On The Rights of The Child. 6th International Congress on Curriculum and Instruction, Kars.
Patton, M. Q. (2002). Qualitative research & evaluation methods. Thousand Oaks, CA, Sage.
Pitiyanuwat, S., & Campbell, J. R. (1994). Socioeconomic status has major effects on math achievement, educational aspirations and future job expectations of elementary school children in Thailand. International Journal of Educational Research, 21(7), 713-7
Strauss, A. & Corbin, J. (1990). Basic of qualitative research: Grounded theory procedures and techniques. Newbury Park and London, Sage.
Şengül, S. & Cantimer Gerez, G. (2016). Öğrencilerin matematik dersindeki akademik başarı ve başarısızlık nedenlerine yönelik görüşleri. The Journal of Academic Social Science Studies, 51, 383-400.
Tomaševski, K. (2003). Education denied: Costs and remedies. New York, Zed Books.
Van de Walle, J. A., Karp, K. S. & Bay-Williams, J. M. (2013). Elementary and middle school mathematics: Teaching developmentally. Upper Saddle River, NJ, Pearson.
Walls, F. (2005). Using rights-based frameworks for rethinking teacher-directed pedagogies of mathematics. Paper presented at the Mathematics Education and Society Proceedings of the 4th International Mathematics Education and Society Conference. Retrieved from https://www.mescommunity.info/MES4.pdf
Wang, L., Li, X. & Li, N., (2014). Socio-economic status and mathematics achievement in China: a review. ZDM, 46(7), 1051-1060.
Wright, P. (1998). Maths and human rights education. Mathematics Teaching, 163, 58-59.