İvesi koyunlarında besi performansı ve EAAP metoduna göre karkaslarının değerlendirilmesi
Amaç: Bu çalışmada, İvesi toklularında besi performansı ve EAAP yöntemine göre karkas özelliklerinin tespiti amaçlanmıştır. Yöntem ve Bulgular: Çalışmada, toklular bireysel bölmelerde 91 günlük yoğun besiye alınmıştır. Çalışma sonunda elde edilen karkaslar EAAP metoduna göre parçalanmış ve her bir parça için ayrım yapılmıştır. Çalışmada besi başı ve sonu canlı ağırlıkları sırası ile 34.7 ± 1.73 kg, 59.8 ± 1.84 kg, beside ortalama günlük canlı ağırlık artışı, ortalama günlük yem tüketimi ve yemden yararlanma oranları sırasıyla 275.8 ± 14.60 g, 2067.1 ± 51.54 g, 6.4 ± 0.48 olarak hesaplanmıştır. Genel Yorum: İvesi toklularda uzun süre yapılan besilerde, karkas kalitesi düşmekte ve yemden yararlanma oranı yükselmektedir. Bu durum üretim ekonomikliğini düşürmektedir. Çalışmanın Önemi ve Etkisi: Ülkemizin kırmızı et ihracatında diğer ülkeler arasında yerini alabilmesi ve koyunlarda standart karkas parçalama için EAAP uygulanabilecek bir yöntemdir.
Fattening performance of Awassi sheep and evaluation of carcasses according to EAAP method
Aims: The aim of this study was to determine fattening performance and carcass characteristics of yearling Awassi sheep according to EAAP method. Methods and Results: In the study, the Awassi yearlings were fed for 91 days with intensive fattening in individual pens. The carcasses obtained from at the end of the study were cut according to EAAP method and dissection was performed for each part. At the end of the study, intial and final live weight, the average daily live weight gain, average daily feed consumption and feed utilization rates were calculated as 34.7 ± 1.73 kg, 59.8 ± 1.84 kg, and 275.8 ± 14.60 g, 2067.1 ± 51.54 g, 6.4 ± 0.48 respectively. Conclusions: For long-term, fattening performance of Awassi yearling carcass quality decreases and feed utilization rate increases. This situation reduces production economics. Significance and Impact of the Study: In order to our country to take its place among other countries in red meat export and applicable for standard carcass dissection, EAAP is suitable method.
___
- Akmaz A, Tekin ME, Kadak R, Gürkan M (2000) Alman Siyah Baş x İvesi ve Hampshire Down x İvesi (F1 ve G1) Melezi Erkek kuzuların besi performansı ve Karkas Özellikleri. Turk. J. Vet. Anim. Sci. 24: 17-24.
- Aydın K, Keskin M (2018) Muğla ilinde küçükbaş hayvan yetiştiriciliğinin yapısal özellikleri. Mediterr. Agric. Sci. 31: 317-323.
- Biçer O (1988) İvesi koyunlarının besi gücü ve karkas özellikleri üzerinde bir araştırma. Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, 115 s. Adana.
- Cengiz F (1994) Akkaraman, Ile de France x Akkaraman (G1) Melezi ve Anadolu Merinosu kuzularında besi gücü ve karkas özellikleri. Ankara Üniv. Zir. Fak. Yayınları no: 1355, Bilimsel Araştırmalar ve İncelemeler 745, Ankara.
- Dağ B, Ertuğrul M (1993) Karayaka ve Border Leicester x Karayaka melezi (F1) erkek kuzularda besi gücü ve karkas özellikleri üzerinde araştırmalar. Lalahan Hay. Araşt. Enst. Derg. 33: 42-97.
- Esenbuğa N, Macit M, Karaoğlu M, Aksakal V (2009) Effect of breed on fattening performance, slaughter and meat quality characteristics of Awassi and Morkaraman lambs. Livestock Science 123: 255–260.
- Fisher AV, Boer H (1994) The EAAP standart method of sheep carcass assesment. Carcass measurements and dissection procedures report of the EAAP working group on carcass evaluation, in cooperation with the cıheam Instituto Agronomico Mediterraneo of Zaragoza and the Cec Directorate General for Agriculture in Brussels. Livest. Prod. Sci. 38: 149-159.
- Güney O, Biçer O (1986) The fattening performance and carcass characteristics of Awassi x Awassi, Ile de France x Awassi (F1) and Chios x Awassi first back cross ram lambs. World Rev. Anim.Prod. 22: 63-67.
- Hassan SA, Al-Balati HY, Almosawy JE (2013) Effect of substitution barley by whole dates on performance and digestion of Awassi Lambs. KSÜ Doğa Bil. Derg. 16: 12-15.
- Kaya Ş, Keskin M, Gül S (2006) Effects of Yucca schidigera Extract (Dk 35 powder) on Awassi Lambs performance. J. Anim. Vet. Adv. 5: 57-59.
- Kaya Ş (2011) The effects of outdoor housing and cafeteria feeding on growth performance and feeding behaviour of Awassi lambs kept in hot climate condition. J. Anim. Adv. 10: 2550-2556.
- Kor A, Cedden F, Ertuğrul M, Başpınar E (1998) Sütten kesimde besiye alınan Akkaraman, İvesi x Akkaraman (F1), Sakız x Akkaraman (F1) erkek kuzularının kesim ve karkas özellikleri. Tar. Bil. Der. 4: 30-38.
- Kul S, Akcan A (2002) İvesi ve Ost-Friz x İvesi Melez (F1) kuzularda besi performansı, kesim ve karkas özellikleri. Uludag Univ. J. Fac. Vet. Med. 21: 1-7.
- Shaker MM, Abdullah AY, Kridli RT, Blaha J, Sada I, Sovjak R (2002) Fattening performance and carcass value of Awassi lambs, F1 crossbreds of Romanov x Awassi and Charollais x Awassi in Jordan. Czech J. Anim. Sci. 47: 429–438.
- SPSS. IBM Corp. Released 2012. IBM SPSS Statistics for Windows, Version 21.0. Armonk, NY, USA: IBM Corp.
- Şireli HD, Tekel N (2013) İvesi erkek kuzularının besi performansı ve karkas özelliklerine süt emme döneminde farklı büyütme sistemlerinin etkisi. Tar. Bil. Der. 19: 63-70.
- Tekel N, Şireli HD, Vural ME (2007) Besi süresinin İvesi erkek kuzuların besi performansı ve karkas özelliklerine etkisi. Tar. Bil. Der. 13: 372-378.
- Tüney Bebek D, Keskin M (2018) Mersin İlinde Koyun Yetiştiriciliğinin Mevcut Durumu Bazı Verim ve Yapısal Özellikleri. MKU Ziraat Fakültesi Dergisi 23: 315-323.
- Üstüner H, Dikmen S, Türkmen İ (2012) Effect of processing on the fattening performance and carcass traits of Awassi ram lambs. Asian J. Anim. Vet. Adv. 7: 1331-1339.