Öğrencilerde ekran okuma ve ekranik düşünme

Günümüzde bilgi teknolojilerinin hızla gelişmesi eğitim alanında önemli değişikliklere neden olmaktadır. Eğitim sürecinde ders kitaplarının yanında bilgisayar, internet, CD, video gibi araçlarla bilgi aktarılmakta, öğrenciler ekran okuma yoluyla yeni bilgilere ulaşmaktadır. Böylece öğrencilerde "ekran okuma" denilen yeni bir okuma türü ortaya çıkmakta ve giderek yayılmaktadır. Ekran okuma görme, anlama ve zihinde yapılandırma yönüyle kâğıt okumaya göre önemli farklılıklar taşımaktadır. Ekran okumada göz hareketleri yatay ve dikey hareket etmekte, okuma hızı % 25 oranında daha yavaş olmaktadır. Öğrencilerin anlamasını olumsuz etkileyen ekran okuma çalışma gücünün de % 30 oranında kaybolmasına neden olmaktadır. Kâğıt okumada oluşturulan uzamsal yapı, yer ve mekân algısı ekran okumada yok olmakta, yerini zihinsel düzensizlik ve karmaşıklığa bırakmaktadır.Bazı olumsuzluklara rağmen ekran okuma zihinsel yapımızı ve becerilerimizi olumlu yönde etkilemektedir. Ekran okuma beynimizin çeşitli bölgelerini harekete geçirmekte, dikkat etme, karar alma, karmaşık düşünceleri kontrol etme gibi becerileri üst düzeyde geliştirmektedir. Bunun yanında "ekranik düşünme" denilen yeni düşünme biçiminin gelişmesine neden olmaktadır. Bu düşünme biçimi çok değişken, çok hareketli, çok çizgisel ve geçicidir. Araştırmalar erken yaşlarda ekran okumanın öğrencilerin anlamasını, okuma sürecini ve becerilerini olumsuz yönde etkilediğini göstermektedir. Öğrencilerde okuma, anlama, hatırlama ve bilgileri zihinde düzenleme süreçlerini geliştirmek için önce basılı ürünlerden okumaya ağırlık verilmelidir. Kâğıt okuma becerileri yeterince geliştikten sonra aşamalı olarak ekran okumaya geçilmelidir. Bu süreci etkili ve verimli sürdürmek için ekran metinlerini düzenlemeye, okuma ortamını hazırlamaya dikkat edilmelidir. Öğrencilere ekran okuma teknikleri ile becerileri öğretilerek geleceğin ekran okuyucuları yetiştirilmelidir.

Thinking based on screen on screen reading of students

Nowadays, improvements of technology based on information cause important change in education area. In the continuum of education beside of lecture books, computer, internet, CD, video etc. are used to transfer of information to the students so they reach new information by screen reading. Thus a new reading type takes shaped and getting spread between students called "screen reading". Screen reading shows some difference according to reading paper by seeing, understanding and constructivism in the mind. Movements of eye in the screen reading horizontal and vertical so speed of reading is slower ratio of 25%. Screen reading effects badly the understanding of students also causes loss of efficiency of study ratio in 30%. Perception of place and created some other structures formed in reading paper are lost in the screen reading so this condition causes mental disorderedly and confusion.Although some negativities, screen reading affects positively our mental structure and some other abilities. Screen reading activates some parts of our brains and improves some abilities like heeding, making decision and controlling of confused thoughts. In addition, a new type of thinking form called "thinking based on screen" is progressed. This new type of thinking is very changeable, full of action, very linear, and temporary. The researches show that screen reading in very early ages affects negatively continuum of reading and abilities of reading. Principally, the print forms must be used to provide the improvements of continuum of reading, understanding, remembering, ordering of information in mental of the students. The screen reading must be apply step by step after the abilities reading paper is improved. This stage is important thus to develop the efficiency of this continuum reading environment and screen text must be prepared carefully. By teaching techniques and abilities of screen reading to the students, the future screen readers should be brought up.

PDF

___

Arno. (2002). Presenter des textes longs sur le web. La lecture facile â l'ecran, Uzine net
Baccino, T. (1996). Lecture sur ecran: aspects psychologiques. Document de synthese de l'habilitation â diriger les recherches, laboratoire de psychologie experimental de l'Universite de Nice.
Baccino, T. (2009)Aspects negatifs et bienfaits de la lecture sur ecran, ActuaLitte.
Bastien, C. (2001). Quelques recommandations pour la redaction de contenus Web Lergonome.org.
Colombain, J. (2009). La lecture sur ecran sollicite davantage le cerveau, France Info.
De Kerkhove, D. (1999). Penser â l'ecran, CERNET, cernet. unige. ch/biblio/kerkho 99. html
Giasson, J. (1996). La comprehension en lecture. Boucherville: Gaetan Morin.
Giasson, J. (1997). La lecture. De la theorie a la pratique. Bruxelles: De Boeck.
Giezendanner , F. D. (2008) . Les minuscules augmentent l'identite visuelle des mots http: //icp. ge. ch/sem/cms-spip/spip. php?
Gregoire, P. (2010) Comprendre la lisibilite du texte : sur ecran VS sur papier, Web Desing, http: //webdesing. populoo. com/2010/04/02
Güneş, F. (2007). Türkçe Öğretimi ve Zihinsel Yapılandırma, Ankara: Nobel Yayınları.
Güneş, F. (2009). Hızlı Okuma ve Anlamı Yapılandırma, Ankara: Nobel Yayınları
Güneş, F. (2009). Ekran Okumada Verimlilik, Kalkınmada Anahtar Verimlilik Gazetesi, Milli Prodüktivite Merkezi Aylık Yayın Organı, Sayı: 248, Ağustos, Ankara, s: 26-28.
Quere, Y., Leguay, I., Robert, N. , Mesnager, J. & Jarry, J-P. (1997) Lecture, informatique et nouveaux medias, l'Observatoire National de la Lecture, Ministere de l'Education Nationale, France.
Lachapelle, Claudine. (2001). Les strategies de comprehension en lecture, Ministere de l'Education de la Saskatchewan.
MEB. TTKB (2005). İlköğretim Türkçe Dersi Öğretim Programı ve Kılavuzu, Ankara: MEB Basımevi.
Morkes, J. & Nielsen, J. (1998). Applying Writing Guidelines to Web Pages, Useit.com.
Testart-Vaillant, P. & Bettayeb, K. (2009). La lecture change, nos cerveaux aussi: e-book, Internet, smartphone, Science et Vie, n°1104, September 2009, 42-57.