Eş Seçme Stratejileri Envanteri Geliştirilmesi / The Development of Choosing Partner Strategies Inventory

Öz Bu çalışmanın amacı, üniversite öğrencilerinin eş seçme stratejilerinin belirlenmesinde kullanılmak üzere bir ölçme aracı geliştirmektir. Elde edilen bulgular doğrultusunda ölçme aracının yedi alt boyutlu (Aile Kurumu ve Güven, Sosyo-Ekonomik Durum, Dini ve Siyasi Benzerlik, Fiziksel Özellik, Bekaret, Çocuk Bakımı, Aşk) bir yapıda olduğu belirlenmiştir. Ölçme aracı, İnönü Üniversitesi’nde eğitim gören 302 (188 kız, 114 erkek) öğrenciye uygulanmış ve istatistiksel analizler gerçekleştirilmiştir. Verilerin faktör analizine uygunluğunu kontrol etmek için Kaiser-Meyer-Olkin (KMO) ve Bartlett testi yapılmıştır. KMO değeri “0. 787” ve Bartlett’s Test of Sphericity değeri 3238.326 olarak bulunmuştur (p<0.00). Üniversite öğrencilerinin eş seçme stratejileri envanterinin geçerlik çalışmaları içerisinde doğrulayıcı faktör analizi sonucu uyum indeksleri GFI=0,90, CFI=0,95, SRMR=0,06, RMSEA=0,041 olarak hesaplanmıştır. Güvenirliğe ilişkin bulgulara göre ölçme aracının alt boyutlarına ilişkin iç tutarlılık katsayıları, .58 ile .84 arasında değişmektedir. Bu sonuçlar envanterin, üniversite öğrencilerinin eş seçme stratejilerini ölçebilecek, geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğunu göstermiştir.Anahtar Kelimeler: Eş Seçme Stratejileri, Evlilik, Üniversite Öğrencileri.The purpose of this study was to develop a measurement tool to use in the determining choosing partner strategies of university students. According to the findings,it was determined the measurement tool was a seven subscale structure (Family and Reliance,Socio-Economic Status, Religious and Political Similarity, Physical Feature, Virginity, Child Care, Love). The measurement tool was applied to 302 students (188 girls, 114 boys) and statistical analyses were done. Kaiser-Meyer-Olkin and Bartlett tests were done to determine the suitability of data for factor analysis. In the frame of validity works of choosing partner strategies inventory of university students,as a result of confirmatory factor analysis fit indexes were calculated as GFI=0,90, CFI=0,95, SRMR=0,06 RMSEA=0,041. Cronbach’s Coefficient Alpha of subscales differ from .58 to .84 and two weeks test-retest correlations differ from .65 to .92. The findings of the study showed that the inventory is a valid and reliable measurement tool which can measure the choosing partner strategies of university students.Key Words: Choosing Partner Strategies, Marriage, University Students.

Anahtar Kelimeler:

Evlilik, Üniversite Öğrencileri, Eş Seçme Stratejileri

PDF

___

Atkinson, R. C., Smith, E. E., Bem, D. J., Hoeksema, S. N., Atkinson, R. L. (2002). Psikolojiye giriş. (Çev.Y. Alagon). Ankara: Arkadaş Yayınları.

Bee, H., Boyd, D. (2009). Çocuk gelişim psikolojisi. (Çev. O. Gündüz). İstanbul: Kaknüs Yayınları.

Bacanlı, H. (2001). Eş seçimi tercihleri. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 2 (15), 7-16.

Bulut, I. (1993). Ruh sağlığının aile işlevlerine etkisi. T.C. Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu Yayını, Ankara.

Burger, J. M. (2006). Kişilik. (Çev. İ. D. Erguvan Sarıoğlu). İstanbul: Kaknüs Yayınları.

Büyüköztürk, Ş. (2010). Veri analizi el kitabı. Ankara: PegemA Yayıncılık.

Byrne, B. M. (1994). Structural equation modeling with EQS and EQS/Windows. Thousand Oaks, CA: Sage Publications.

Creamer, M. ve Campbell, I. M. (1988). The role of interpersonal perception in dyadic adjustment. Journal of clinical psychology, 44(3), 424-430.

Durmazkul, A. (1991). Cinsiyete göre üniversite öğrencilerinin eş seçimi tercihleri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Hacettepe Üniversitesi, Ankara.

Erbek, E., Beştepe, E., Akar, H., Eradamlar, N. ve Alpkan, R. L. (2005). Marital adjustment. Düşünen Adam: The Journal of Psychiatry and Neurological Sciences, 18 (1), 39-47.

Erkuş, A. (2012). Psikolojide ölçme ve ölçek geliştirme-1. İstanbul: Pegem Akademi.

Farajzadeh, N. (2011). Türk ve İranlı üniversite öğrencilerinin eş seçimi ile ilgili görüşleri. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Gazi Üniversitesi, Ankara.

Field, A. (2009). Discovering statistics Using SPSS (3rd Edition). London: Sage.

Güngör, H. C., Yılmaz, M. ve Balcı S. Ç. (2011). Romantizm ve eş seçimi tutum ölçeğinin uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4 (36), 180-188.

Kalaycı, Ş. (ed.) (2009). SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri. Ankara: Asil Yayın Dağıtım.

Kaya, M. (2002). Cinsiyetleri farklı üniversite öğrencilerinin eş seçimi tercihlerine göre denetim odakları. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.

Keklik, İ. (2011). Mate selection preferences of Turkish university students. Eğitim Araştırmaları-Eurasian Journal of Educational Research, 44, 129-148.

Kline, R. B. (2011). Principles and practice of structural equation modeling. Guilford press.

Möller, A. T. ve Van Zyl, P. (1991). Relationship beliefs, interpersonal perception and marital adjustment. Journal of Clinical Psychology, 47(1), 28-33.

Nazlı, S. (2007). Aile danışmanlığı. Ankara: Anı Yayıncılık.

Ondaş, B. (2007). Üniversite öğrencilerinin evlilik ve eş seçimiyle ilgili görüşlerinin incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Gazi Üniversitesi, Ankara.

Senemoğlu, N. (1998). Gelişim öğrenme ve öğretim: Kuramdan uygulamaya. Ankara: Özen Matbaası.

Shipman, A. S. C. (2011). Mate selection in modern India. ProQuest: Dissertations and Theses.

Sipahi, B. Yurtkoru, E. S., ve Çinko, M. (2010). Sosyal bilimlerde SPSS’le veri analizi. İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım.

Sümer, N. (2000). Yapısal eşitlik modelleri: Temel kavramlar ve örnek uygulamalar. Türk Psikoloji Yazıları, 3(6), 49-74.

Şentürk, Ü. (2012). Sosyolojik açıdan parçalanmış aile ve çocuk ilişkisi. İstanbul: Kum Saati Yayınları

Şimşek Ö. F. (2007). Yapısal eşitlik modellemesine giriş‐Temel ilkeler ve LISREL uygulamaları. Ankara: Ekinoks

.

Tavşancıl, E. (2005). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi. Ankara: Nobel yayıncılık.

Tolmacz, R., Goldzweig, G. ve Guttman, R. (2004). Attachment styles and ideal image of the mate. European Psychologist. 9(2), 87- 95.

Türkarslan, N. ve Yurtkuran, S. (2007). Üniversite son sınıf öğrencilerinin evliliğin kuruluşuna ilişkin görüş ve düşünceleri. T.C.Başbakanlık Aile ve Sosyal Araştırmalar Genel Müdürlüğü Yay., Bilim Serisi, Genel Yayın No: 132. Afşaroğlu Matbaası Ankara.

Tüzmen ve Özdağoğlu (2007). Doktora öğrencilerinin eş seçiminde önem verdikleri kriterlerin analitik hiyerarşi süreci yöntemi ile belirlenmesi. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 21(1), 215-232.

Tabachnick ve L. S. Fidell (2001). Using multivariate statistics (4th ed; 653- 771). Needham Heights, MA: Allyn & Bacon.

Türkiye İstatistik Kurumu (2013). Evlenme ve boşanma istatistikleri, Sayı: 13469. http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=13469 (Erişim Tarihi: 2014, 18 Ocak).

Uraz, G. (1979). Müstakbel eşten beklentiler üzerine bir inceleme. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.

White, S. G., ve Hatcher, C. (1984). Couple complementarity and similarity: A review of the literature. American Journal of Family Therapy, 12(1), 15-25.

Yıldırım, İ. (2007). Üniversite öğrencilerinin eş seçme kriterleri. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi 3 (27), 15-30.

Yurtkuran-Demirkan, S., Ersoz, A. G., Şen, R .B., Ertekin, E., Sezgin, O., Turgut, A. M., Şehitoğlu, N. (2009). Boşanma nedenleri araştırması. T. C. Başbakanlık Aile ve Sosyal Araştırmalar Genel Müdürlüğü. Ankara.