Billûr Kalp Romanında Toplumsal Değişmeye ilişkin Unsurlar / The Elements about Social Evaluation in the Novel Billûr Kalp

Öz Hüseyin Rahmi Gürpınar’ın 1924 yılında yazdığı ve 1926 yılında yayımladığı Billûr Kalp romanı, I. Dünya Savaşı sonrasında toplumumuzda baş gösteren ve bazılarının kökenleri Tanzimat’a kadar uzanan birtakım meselelere eğilir. Bunlar; savaş sonrasında yaşanan yoksulluk, işsizlik, azınlıklar, zihniyet değişimi, alafrangalık, eğitim özellikle kadın kavramlarıyla ilgilidir. Billûr Kalp romanı, savaş sonrası yılların toplumsal bir panoramasını vermesi bakımından önemlidir.Billûr Kalp romanında, yazarın azınlıkları öteki olarak görme eğilimi ağır basarken, savaş sırasında bozulan ekonomik durum gözler önüne serilir ve ortaya çıkan sefih harp zenginleri tenkit edilir. Gündelik hayatta ve mekânda meydana gelen değişiklikler, çeşitli boyutlarıyla yer yer grotesk biçimde dikkatlere sunulur. Hüseyin Rahmi’nin Batı’ya bakışını aşk-nefret ilişkisi bağlamında ele aldığı, İstibdat dönemini sert bir şekilde eleştirdiği dikkati çeker. Kamusal alana çıkmak zorunda kalan Türk kadının acıklı serüveni, yazarın ahlâkçı tutumuyla birlikte okuyucuya yansıtılır. Dönemin eğitimi de diğer bütün kurumlar ve değerler gibi kokuşmuştur. Alafrangalar ise, çağdaşlaşmayı yanlış ve yüzeysel olarak algılayan tipler olarak tasvir edilir. 

___

Altıok. F. (1979). Türk Yazınında Kadın İmgesi. (Derleyen: Nermin Abadan Unat). Türk Toplumunda Kadın. Ankara: Türk Sosyal Bilimler Derneği Yayınları. s.317-329.

Berkes. N. (1945). Hüseyin Rahmi’nin Sosyal Görüşleri. AÜDTC Fakültesi Dergisi. C:3. Nr.3. 3-17.

--------------. (2006). Türkiye’de Çağdaşlaşma. İstanbul: YKY.

Duben A.- C. Behar. (1998). İstanbul Haneleri Evlilik, Aile ve Doğurganlık 1880-1940. İstanbul: İletişim Yayınları.

Gürbilek. N. (2010). Kötü Çocuk Türk. İstanbul: Metis Yayınları.

Gürpınar. H. R. (1967). Billûr Kalp. İstanbul: Atlas Kitabevi.

-------------------. Tarihsiz), Sanat ve Edebiyat (Derleyen: Abdullah Tanrınınkulu; Sadeleştiren: H. Adnan Önelçin). Ankara: Oğlak Yayınları.

-------------------. 1998). Cadı Çarpıyor/Şakavet-İ Edebiyye (Günümüz Türkçesi: Kemal Bek). İstanbul: Özgür Yayınları.

-------------------. (2002). Gazetecilikte Son Yazılarım 2 (Derleyen Ve Yeni Yazıya Çevirerek Yayıma Hazırlayan: Abdullah-Gülçin Tanrınınkulu). İstanbul: Özgür Yayınları.

Kandiyoti. D.(2011). Cariyeler, Bacılar, Yurttaşlar Kimlikler ve Toplumsal Dönüşümler. İstanbul: Metis Yayınları.

Kaplan, M. (1976). Türk Edebiyatı Üzerinde Araştırmalar 1. İstanbul: Dergâh Yayınları.

Karpat, K. (1962). Türk Edebiyatında Sosyal Konular. İstanbul: Varlık Yayınları.

Keyder. Ç. (1993). Türkiye’de Devlet ve Sınıflar. İstanbul: İletişim Yayınları.

Mardin. Ş.(2007). Türk Modernleşmesi/Makaleler 4 (Derleyenler: Mümtaz’er Türköne-Tuncay Önder). İstanbul: İletişim Yayınları.

Millas. H. (2005). Türk Ve Yunan Romanlarında “Öteki” ve Kimlik. İstanbul: İletişim Yayınları.

Moran. B. (2012). Türk Romanına Eleştirel Bir Bakış 1. İstanbul: İletişim Yayınları.

Önertoy. O. (1984) Cumhuriyet Dönemi Türk Roman ve Öyküsü. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.

Serdar, A. (2007), Hüseyin Rahmi Gürpınar’ın Romanlarında Ahlâk Sorunsalı. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Bilkent Üniversitesi Ekonomi ve Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.

Sevengil. R. A. (1944). Hüseyin Rahmi Gürpınar. İstanbul: Hilmi Kitabevi.

Sevinçli. E. (1990). Hüseyin Rahmi Gürpınar. İstanbul: Arba Yayınları.

Toker. Ş. (1990). Hüseyin Rahmi Gürpınar’ın Romanlarında Alafranga Tipler. İzmir: Ege Üniversitesi Basımevi.

Toprak. Z. (1995). Türkiye’de Ekonomi ve Toplum Milli İktisat-Milli Burjuvazi. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.

-------------. (2013). Türkiye’de Popülizm 1908-1923, İstanbul: Doğan Kitap.

Unat. N. A. (1979). Toplumsal Değişme ve Türk Kadını. (Derleyen: Nermin Abadan Unat). Türk Toplumunda Kadın. Ankara: Türk Sosyal Bilimler Derneği Yayınları. s.15-43.

Watt. I. (2007). Romanın Yükselişi/Defoe, Richardson Ve Fielding Üzerine İncelemeler. İstanbul: Metis Yayınları.

Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi-Cover
  • ISSN: 1304-429X
  • Yayın Aralığı: Yılda 5 Sayı
  • Yayıncı: Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi
Sayıdaki Diğer Makaleler

Lise Öğrencilerine Yönelik Yazma Tutum Ölçeği: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması / The Writing Attitude Scale for High School Students: A Study of Validity and Reliability

Şenol AKAYDIN, Hasan KURNAZ

AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ VE KANADA'DA OKUL MÜDÜRLERİNİN GENEL PROFİLİ VE MESLEKİ GELİŞİM FAALİYETLERİNE KATILIM DÜZEYLERİ

Mehmet ŞÜKRÜ BELLİBAŞ, Emine GÜMÜŞ

KÜÇÜK YAPI DÜZEYİNDEKİ DEĞİŞİMLERİN ÖĞRENCİLERİN METNİ ANLAMALARINA İLİŞKİN GÖRÜŞLERİ ÜZERİNE ETKİSİ

Fadime YİĞİT, Hakan İSKENDER

TÜRKÇE ÖĞRETMENİ ADAYLARININ BİLGİSAYAR KULLANIMINA İLİŞKİN TUTUM VE GÖRÜŞLERİ

Faruk POLATCAN

Yaratıcı Drama Yönteminin Akademik Başarıya Etkisi: Bir Meta-Analiz Çalışması / The Effect of Creative Drama on Students' Academic Achievement: A Meta-Analysis Study

Özgür ULUBEY, Çetin TORAMAN

YETERSİZLİĞİ OLAN VE NORMAL GELİŞİM GÖSTEREN ÇOCUĞA SAHİP AİLELERİN TRAVMA SONRASI STRES BELİRTİ VE SOSYAL DESTEK DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ

Seray GÜL OLÇAY, Yeşim ÜNAL, Burcu OLGUNSOYLU

KUR'ÂN-I KERÎM'E GÖRE ASHÂBÜ'L-KARYE VE HABÎB EN-NECCÂR

Necmettin ÇALIŞKAN

Yüksek ve Orta Gelirli Ülkelerde Teknolojik Gelişmenin Enerji Yoğunluğu Üzerindeki Etkisi / The Effects of Technological Growth on Energy Intensity in High and Middle Income Countries

Affan ÇERMİKLİ, İbrahim TOKATLIOĞLU

Kur’ân-I Kerîm’e Göre Ashâbü’l-Karye ve Habîb En-Neccâr / Ashaabe Karia and Habib Al-Najjâr in Accordance with the Qur’an

Necmettin ÇALIŞKAN

Öğretmen Adaylarının Etkileşimli Tahta Kullanımına Yönelik Görüşleri / Candidate Teachers Views Towards the Use of Interactive Board

Ebru KORKMAZ, Celalettin KORKMAZ