2000 YILI VE ÖNCESİNDE YAYIMLANAN MUSTAFA KUTLU’NUN HİKÂYELERİNDE DEĞER AKTARIMI

Bu araştırmanın amacı Mustafa Kutlu’nun 2000 yılı ve öncesinde yer alan hikâyelerindeki değerleri belirlemek ve yer alan bu değerlerin Türkçe öğretiminde nasıl kullanılacağını tespit etmektir. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden “doküman taraması” yapılmıştır. Doküman taraması neticesinde fişlenen değerlerin analizinde “betimsel analiz” uygulanmıştır.                 1979-2000 yılları arasında yayımlanan 8 hikâye kitabı, 4 uzman görüşü doğrultusunda hazırlanan 40 değerden oluşan Türkçe Değerler Formu (TDF) kullanılarak incelenmiş, var olan değerler tespit edildikten sonra hikâyelerden alıntılanmıştır. Verilerin analizi sürecinde tarama yöntemiyle belirlenen değerler sınıflandırılmış, ayrı başlıklar altında ele alınmış ve tablolarda frekansları verilmiştir. Her değer için ayrı ayrı hazırlanan tablolarda, değerlerin işlendiği eserler, eserlerin sayfa numaraları, işlenme sıklıkları verilmiştir.                 Araştırma sonucunda Kutlu’nun hikâyelerinde 33 değerin (adil olma, aile birliğine önem verme, arkadaşlık, barış, bilimsellik, cesur olma, cömertlik, çalışkanlık, çevreye önem verme, dayanışma, dini değerler, duyarlılık, dürüstlük, edepli olma, estetik, fedakârlık, hoşgörü, iffetli olma, iletişim kurma, kanaatkârlık, merhamet, misafirperverlik, özgüven, özgürlük, problem çözme, sağlıklı olmaya önem verme, saygı, sebat etme, sevgi, sorumluluk, temizlik,  vatanseverlik, yardımseverlik) farklı sıklıklarla işlendiği belirlenmiştir.                 Mustafa Kutlu’nun incelenen eserlerinde 33 değerin 373 kez işlendiği tespit edilmiştir. Mustafa Kutlu’nun hikâyelerinde en çok “dini değer”in (%13,40) işlendiği belirlenmiştir. Bu değeri estetik (%8,34) ve sevgi değeri (%8,04) takip etmiştir. Alanda yapılan çalışmalar ve sonuçlar neticesinde Mustafa Kutlu’nun hikâyelerinin değer eğitiminde kullanılabilecek nitelikte olduğu sonucuna varılmıştır.

TRANSMISSION OF VALUE IN MUSTAFA KUTLU'S STORIES PUBLISHED IN 2000 AND BEFORE

The purpose of this research is to determine the values in Mustafa Kutlu's stories in the year 2000 and before and to determine how these values can be used in Turkish language teaching. In the research, document review, one of the qualitative research methods was used. "Descriptive analysis" was used in the analysis of the values that were indexed at the end of the document review.                    8 story books published between 1979-2000 were examined using Turkish Value Form (TDF) consisting of 40 values ​​prepared in the direction of 4 expert opinions and then taken from the stories after the existing values ​​were determined. In the analysis of the data, the values ​​determined by the scanning method were classified, handled under separate titles, and frequencies were given in the tables. In the tables prepared separately for each value, page numbers of the works on which the values ​​are processed, the titles of the works, the frequency of the processing are given.                    As a result of the research, it is suggested that 33 values ​​(fairness, respect for family, friendship, peace, scientificness, courage, generosity, diligence, giving importance to the environment, solidarity, religious values, sensitivity, honesty, decency, aesthetics, sacrifice, respect, persistence, love, responsibility, cleanliness, patriotism, benevolence) were determined to be processed in different frequencies.                     As a result of the obtained data, 373 messages related to values were detected in the stories of Mustafa Kutlu. The highest value among 373 values is "religious value" with a usage frequency of 50 (13,40%). "Aesthetic" followed religious value with 31 (8.31%) usage frequency; and aesthetic value was followed by "love value" with a usage frequency of 30 (8,04%). As a result of the studies and the results done on the field, it was determined that Mustafa Kutlu's stories can be used in value education.

___

Aktaş, E ve Çelikpazu Ekinci, E. (2011). MEB 6, 7 ve 8. sınıf Türkçe ders kitaplarında yer alan metinlerin değer iletimi açısından incelenmesi. Turkish Studies - 6/2, 413-424. Aydın, M. Z. , Akyol Güler, Ş. (2014). Okulda değerler eğitimi yöntemler etkinlikler kaynaklar. Ankara: Nobel Yayınları. Hökelekli, H. (2010). Modern eğitimde yeni bir paradigma: değerler eğitimi. Eğitime Bakış Eğitim-Öğretim ve Bilim Araştırma Dergisi, 6 (18), 4-9. Kaymakçı, S. (2014). Farklı yönleriyle değerler eğitimi. R.Turan ve K. Ulusoy (Ed.) Hayat Bilgisinde Değerler Eğitimi, 367-388. Ankara: Pegem Akademi. Kılıç, M. (2011). Değerler filozofisi ve hukuksal değerler. Eğitime Bakış Dergisi, 19, 50-55. Kırmızı, Susar F. (2014). 4. sınıf Türkçe ders kitabı metinlerinde yer alan değerler. Değerler Eğitimi Dergisi, 12, 217-259. Kutlu, M. (2007). Akasya ve mandolin. İstanbul: Dergâh Yayınları MEB. (2005). İlköğretim sosyal bilgiler dersi (6-7. sınıflar) öğretim programı ve kılavuzu. Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü. Özkan, R. (2010). Türk eğitim sisteminde himayeci değerler: ilköğretim ders kitapları örneği. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 7, 1124-1141. Türk Dil Kurumu, (2011). Türkçe sözlük. Ankara: Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Yaman, E. (2014). Değerler eğitimi eğitimde yeni ufuklar. Ankara, Akçağ Yayınları Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.