Süreyyabey Barajı Dolusavak Kazı Şevlerinde Yaşanan Zemin Hareketlerinin Analizi

Çekerek Çayı üzerinde inşa edilen Süreyyabey Barajının dolusavak kazılarında heyelanlar oluşmuştur. Bu heyelanlar üzerine kazı şevlerinin stabilitesinin nasıl sağlanması gerektiği hususunda çalışmalar yapılmış ve alternatifler üretilmiştir. Alternatiflerden birincisi kazı şevlerinin yatırılarak ve dolusavak yan duvarlarının stabiliteye sağlayacağı katkılardan faydalanılarak şev stabilitesini artırmaktı. Diğer alternatif ise kazı şevlerinin hem ilk hale göre bir miktar daha yatırılmasını ve hem de öngerilmeli ankrajlarla desteklenmesini içermekteydi. İki alternatif arasında yapılan maliyet mukayeseleri ve öngerilmeli ankrajların zamana bağlı performanslarının değerlendirilmesi neticesinde kazı şev stabilitesinin kazıların yatırılarak ve dolusavak yan duvarları arka dolgularıyla desteklenerek sağlanması hususunda karar alınmıştır. Kazılar tamamlandıktan bir süre sonra dolusavak boşaltım kanalının derivasyon tüneli çıkışına yakın bölgesinde zemin hareketleri gözlenmiştir. Kazıların öngerilmeli ankrajla desteklenmesi gerektiğini savunanlar bu hareketlerin yeni bir heyelan olduğunu savunmuşlardır. Yapılan çalışmalar söz konusu hareketin bir heyelan olmadığını, derivasyon tüneli açımı sırasında yaşanan zemin boşalımları sonucu oluşan boşluğun çökmesi neticesinde meydana geldiğini ortaya koymuştur. Bu bildiride kazıdan sonra oluşan zemin hareketlerinin neden bir heyelan olmadığı alınan hassas topografik haritalardan çıkarılan enkesitler üzerinden gösterilecektir. Bunun yanında söz konusu zemin hareketlerinden sonra stabilitenin sağlanması için alınan tedbirler açıklanacaktır.

Analysis of Ground Movements in Süreyyabey Dam Spillway Excavation Slopes

Landslides occurred in the excavations of the Süreyyabey Dam, which was built on the Çekerek Stream. Studies were carried out on how to ensure the stability of the excavation slopes. It was decided to increase the stability of the excavations by flattening the slopes by performing extra excavations instead of supporting them with prestressed anchors. Sometime after the excavations were completed, ground movements were observed in the area of the spillway discharge channel close to the exit of the diversion tunnel. Those who defended that the excavations should be supported with prestressed anchors have argued that these movements were indicating a new landslide. Studies have shown that the said movement is not a landslide, but occurred as a result of the collapse of the cavity formed as a result of over-excavations experienced during the diversion tunnel opening. In this paper, why the ground movements after the excavation are not a landslide is shown through the cross-sections taken from the sensitive topographic maps. In addition, the measures taken to ensure stability after the mentioned ground movements are explained.

___

  • Ergun U. ve Doyuran V. Süreyyabey Barajı Dolusavak Şevleri Stabilitesi Hakkında Rapor. Proje No: 99.03.03.03.25. ODTÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü Geoteknik Anabilim Dalı, 2000.
  • Yılmaz D. Süreyyabey Barajı Dolusavak Şevleri Stabilitesi Hakkında Rapor, 2000.
  • Hoek E. and Brown E. T. Practical estimates of rock mass strength: Int J. Rock Mech. Min. Sci. .34: 1165-1186, 1998.
  • E. Hoek, P. Marinos and M. Benissi. Applicability of the Geological Strength Index (GSI) classification for very weak and sheared rock masses. The case of the Athens schist formations. Bull. Eng Geol Env (1998) 57: 151 ± 160. Springer-Verlag.
  • Hoek E., Kaiser P. K., Bawden W. F. Underground Excavation in Hard Rock. Balkema, 1995.
  • Cole K.W., and Stroud M. A. Rock Socketed Piles at Coventry Point, Marketway, Coventry. Proceedings of Piles in Weak Rock, 47–62. London: Institution of Civil Engineers, 1977.
  • DSİ. Süreyyabey Barajı kati ve Uygulama Projeleri, 1997.