Görsel Gerçekçilik Rejiminin Sonu mu?Yeni Medya Döneminde Sinema

Bu makalede, yeni medya döneminde sinema ve gerçeklik ilişkisini yenidendüşünen yakın tarihli çalışmalar, konuya aynı ontolojik ilgiyle odaklanan erkendönem kuramsal yaklaşımların önemli bazı tespitleriyle tartışma içinde eleştirel birperspektifle değerlendirilmektedir. Sinemanın gerçeklikle ilişkisi ve gerçekliğe ne türbir müdahalede bulunduğu, sinema çalışmaları alanında hiç eskimeyen bir tartışmanınkonusudur. Söz konusu tartışma, bugün, yeni medya teknolojileri ve dijitalleşmeningetirdiği sanallık olgusu karşısında yeniden canlanmış bir tartışmadır. Sinemanın kendine özgü mahiyetini ve gerçeklikle ilişkisini ele alan çalışmalar, bunusıklıkla diğer sanat formları ve farklı medya ortamlarıyla kıyaslama temelinde yürütür.Aslında sinemanın fotoğrafla olduğu kadar, tiyatro, resim, edebiyat ve müzik gibisanat alanlarıyla da neredeyse ortak-yaşar bir ilişki içinden geliştiği düşünüldüğünde,bu kıyaslama olmaksızın, bir sinema ontolojisinden söz etmenin güç olacağı açıktır.Sinema ve yeni medya ilişkisini düşünmek bu genel eğilimdeki bir devamlılık olarakdeğerlendirilebilir. Sinema alanında bu ilişkiye eğilen bir çok çalışma, sinemada 3.0olarak adlandırılan yeni bir evrenin başladığını öne sürmektedir. Sinema bugün, dijital yeni medya ortamıyla etkileşimler neticesinde, gerçekliği, fiziksel/ görsel gerçekliğe sadakat olarak yorumlayan bir anlayışın epeyce uzağındadır. Teknolojikdeğişiklikler yanında türsel ve tematik çeşitliliğin dedönüştürdüğü yeni sinema ortamı,sinemayı yeniden düşünmeye yönelik girişimleri de kışkırtmaktadır. Bu tür girişimlerbakımından, bir sinema ontolojisi geliştirmeye dönük ilk çalışmaları yeniden gözdengeçirmek kadar, Rancière ve Deleuzeün çalışmaları gibi sinematik gerçekliğe ilişkinfarklı sorular ortaya atan çalışmaları anlamaya çalışmak da önemlidir. Rancière veDeleuzeün çalışmaları, sinemayı bizatihi imgenin niteliğinden yola çıkarak tanımlamaçabası içindeki bir ontolojik perspektifi temellendirmektedir. Yeni medya ortamınınve dijitalleşmenin sinema alanındaki muhtemel sonuçlarını anlamak bakımından daimge de temellendirilmeye çalışılan bir ontoloji çok elverişli bir kavrayış zeminidir. Bu çerçevede, makalede, dijitalleşme ve yeni medya döneminde yeni bir evreye girdiğidüşünülen sinemada, çalışmayı bekleyen konulara bir parça ışık tutmak kadar, sinemayıyeniden düşünme çabasına katkıda bulunmak da amaçlanmaktadır.

Is it the End of the Regime of Visual Realism? Cinema in the New Media Era

This article critically evaluatesrecent studies rethinkingthe relationship betweencinema and reality in thenew media erawithin a discussion with some importantassessments of early theories which focused on this issue with the same ontologicalconcern. The relationship between cinema and reality and the kind of cinema sintervention in reality has been the subject of an ageless debate in the field ofcinema studies. Today, it seems that the mentioned debate revived in the face of thephenomenon of virtuality which is brought about by the new media technologies anddigitalization. Studies that address the unique features of cinema within an ontological approachare often carried out by comparing cinema with other art forms and different mediaenvironments. In fact, it would be difficult to reflect on the ontology of cinema withoutmaking this comparison in a certain degree since the cinema has emerged throughnearly a symbiotic relationship with the theater, painting, literature, music as well asphotography. Rethinking on the relationship between cinema and new media can beconsidered as acontinuity in this general tendency. A great deal of studies addressingthis issue claim that a new era called cinema 3.0 has already started in the field ofcinema. Cinema studies today, as a result of interaction with the digital new media, are quitefar from the understandings that define the reality with the degree of its loyalty tothe physical/visual reality. The new cinema environment transformed by varied newgenres and themes besides technological changes provokes rethinking the ontologyof cinema. For these attempts, it is important to revisitnot only some importantearly works that established the ground for cinema ontology but also to rethink thestudies raisingdistinctive questions about cinematic reality, such as the works ofRancière and Deleuze.They bothtried to establish an understanding of cinema whichis predominantly based on the characteristics of the cinematic image itself. Such anontological approach that focuses on the image itself provides a verycomprehensiveground for understanding the possible influences of new media technologies anddigitalization on cinema. Within this context, the aim of this article isto contribute to the endeavorsof rethinkingcinema as well as to shed a little light on the issues that expected to be studied incinema which is thought to have entered a new phase in the new media era.

___

  • Kaynaklar Abisel N (2007). Sessiz Sinema. Ankara: De Ki Basım Yayım. Ltd. Şti. Andrew D (2013). Sinema Araştırmalarının Özü ve Gelişimi. Aydınlı S ve Okay D (Çev), Sine Cine.4(1), 141-173. Arnheim R (2002). Sanat Olarak Sinema. Çev. Ünal R. Ankara: Öteki Yayınevi. Baker U (2010). Kanaatlerden İmajlara: Duygular Sosyolojisine Doğru. İstanbul: Birikim Yayınları. Bazin A (1985). Fotoğraf Görüntüsünün VarlıkBilimi. İçinde: Büker S ve Onaran O (der), Sinema Kuramları, Ankara: Dost Kitabevi Yayınları. Benjamin W (2004). Pasajlar. Cemal A (Çev), İstanbul: YKY. Berger J (1995). Görme Biçimleri. (Altıncı basım). Salman Y (Çev),İstanbul: Metis Yayınları. Bonitzer P (2006). Kör Alan ve Dekadrajlar. Yaşar İ (Çev), Istanbul: Metis Yayınları. Cadava E (2008). Işık Sözcükleri: Tarihin Fotografisi Üzerine Tezler. İstanbul: Metis Yayınları. Daly K (2010). “Cinema 3.0: The Interactive İmage”. Cinema Journal, 50(1), 81-99. http://www.jstor.org/stable/40962838 (erişim: 10 Eylül 2014). Deleuze G (2014). Sinema I: Hareket İmge. Özdemir S (Çev), İstanbul: Norgunk Yayıncılık. Eisenstein S M (1993). Sinema Sanatı. Şarman N (Çev), İstanbul: Payel Yayınevi. Gianetti L (1999). Understanding Movies. New Jersey: Prentice Hall. Luckman S (2012). Mobile Screens and Future Story-worlds: Film in the Age of Mobile Platforms and Cross-media Storytelling. The International Journal of Interdisciplinary Social Sciences, 6(8), 93-111. Manovich L (1999) What is Digital Cinema. İçinde: Lunenfeld P, The Digital Dialectic: new essays on new media,Cambridge:MIT Press, 172-193. http://site.ebrary.com/ id/10225301?ppg=196 (erişim: 22 Aralık 2014). Rancière J (2008). Görüntülerin Yazgısı. Kılıç A U (Çev), İstanbul: Versus Kitap. Rene C (1972). Cinema: Yesterday and Today. ed. R. C. Dale. trans. by Stanley Appalbaum. New York: Dover. Russel C (2004). New Media and Film History: Walter Benjamin and the Awakening of Cinema. Cinema Journal, 43(3), Spring 2004, 81-85. Tryon C (2009). Reinventing Cinema: Movies in the Age of Media Convergence. New Brunswick, New Jersey, and London: Rutgers University Press. Yetişkin E B (2011). Sinematografik Düşünebilmek: Deleuze’ün Sinema Yaklaşımına Giriş. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi. Sayı 40. 123-141. Wang S (2012). Web 1.0, Web 2.0, Web 3.0: What does it all mean and where is it all going? https://bridgesandtangents.wordpress.com/tag/web/(erişim: 14 Kasım 2014).