Emin KAHYA, Berna HAKTANIRLAR ULUTAŞ, N. Fırat ÖZKAN

METAL ENDÜSTRİSİNDE ÇEVRESEL KOŞULLARIN ANALİZİ

Çevresel koşulları, her sektörde iş sağlığı ve verimlilik açısından yüksek derecede öneme sahiptir. Fakat metal sanayinde yapılan işlemler gereği, çevresel koşulların istenen düzeyde tutulması oldukça zordur. Sipariş yetiştirme vb. baskılar altında tehlikeli teçhizatlar ile çalışan işçilerin, uygun olmayan çevresel koşulların da etkisiyle verimlilik değişimlerinin değerlendirilmesi ve çevresel koşullar ile ilişkilendirilmesi atılması gereken önemli bir adımdır. Bu çalışmada, Eskişehir’deki metal sanayinin, en önemli çevre faktörleri olan gürültü, sıcaklık, nem ve aydınlatma yönüyle düzeylerinin tesbiti amaçlanmıştır. Verilerin alınmasını sağlayacak gözlem kayıt formu tasarlanmış ve Eskişehir’de metal endüstrisinde faaliyet gösteren ve hidrolik pres, ekzantrik pres, torna, giyotin makas gibi tezgahların yer aldığı 8 işletmede, toplam 92 adet ölçüm alınmıştır. Veri analizi sonucunda ele alınan işletmelerdeki sıcaklığın 16.22-29.74°C (ort. 23.99 °C), nemin %22.69-%54.92 (ort. 36.35), gürültünün 82.3-110.3 dB(A) (ort. 91.88 dB(A)) ve aydınlatma şiddetinin 33.2-902.7 lüks (ort. 289.34 Lüx) olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

sıcaklık, nem, gürültü, verimlilik, isg

ANALYSIS OF ENVIRONMENTAL CONDITIONS IN METAL INDUSTRY

Environmental conditions have an essential importance in terms of occupational health and productivity in each sector. However, it is very difficult to keep environmental conditions within the specified ideal limits due to the processes carried out in the metal industry. Evaluating the environmental conditions constantly, defining precautions, and linking the consequences are critical to improve productivity of workers who work under improper conditions under time pressure. In this study aims to investigate the levels of critical environmental conditions such as heat, humidity, noise, and illumination for the metal industry in Eskisehir. An observation form is designed to record the data and a total of 92 measurements are taken for eight facilities that use sheet-metal forming machines such as hydraulic press, eccentric press, lathe, and guillotine shear. The analyze results of the data state that the temperature is 16.22-29.74 ° C (avg. 23.99 ° C), 22.99% to 54.92% (avg. 36.35), and the noise level 82.3-110.3 dB (A) (avg. 91.88 dB (A)) and the illumination is 33.2-902.7 lux (avg. 289.34 lux) for the facilities in concern.

Keywords:

noise, humidit,

PDF

___

Babalık, F., 2016. Mühendisler için ergonomi –İşbilim, Beşinci Baskı, Dora Yayın Dağıtım Ltd.Şti., Bursa, 620s.
Camkurt, M. Z., 2007. İşyeri çalışma sistemi ve işyeri fiziksel faktörlerinin iş kazaları üzerindeki etkisi, Türk İş Hukuku ve İktisat Dergisi, 21(1).
Chen, M. L., Chen, C. J., Yeh, W. Y., Huang, J. W., Mao, I. F., 2003. Heat stress evaluation and worker fatigue in a steel plant. AIHA Journal, 64(3), 352-359.
Çalışanların Gürültü İle İlgili Risklerden Korunmalarına Dair Yönetmelik, 28 Temmuz 2013 tarih ve 28721 sayı Resmi Gazete. http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2013/07/20130728-11.htm
Dawal, S.Z.M., Taha, Z., 2006. The effect of job and environmental factors on job satisfaction in automotive industries. International Journal of Occupational Safety and Ergonomics, 12(1), 267-280.
Dianat, I., Vahedi, A., Dehnavi, S., 2016, Association between objective and subjective assessments of environmental ergonomic factors in manufacturing plants. International Journal of Industrial Ergonomics, 54, 26-31.
Gobba, F. M., Broglia, A., Sarti, R., Luberto, F., Cavalleri, A., 1988. Visual fatigue in video display terminal operators: objective measure and relation to environmental conditions. International Archives of Occupational and Environmental Health, 60(2), 81-87.
Güler, Ç. (Editör), 2004. Sağlık boyutuyla ergonomi, Palme Ltd.Şti., Ankara, 711 s.
Ilıcak, Ş., 1988. Çevre-işyeri koşulları ve ergonomik yaklaşımlar, 1.Ulusal Ergonomi Kongresi, MPM. Yayınları, Yayın No: 372, Ankara.
Juslen, H.T., Wouters, M.C.H.M, Tenner, A.D., 2007. Lighting level and productivity: A field study in the electronics industry. Ergonomics, 50 (4), 615-624
Kahya, E., 2007. The effects of job characteristics and working conditions on job performance. International Journal of Industrial Ergonomics, 37(6), 515-523.
Kahya, E. ve Özkar, D., 2014. İş Güvenliği, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Yayın No: 246, Eskişehir.
Noweir, M. H., Alidrisi, M. M., Al-Darrab, I. A., Zytoon, M. A., 2013. Occupational safety and health performance of the manufacturing sector in Jeddah Industrial Estate, Saudi Arabia: A 20-years follow-up study. Safety Science, 53, 11-24.
Sabancı, A., Sümer S.K., 2011. Ergonomi, Nobel Ltd. Şti., Ankara, 472 s.
Sabancı, A., Sümer S.K., Say, S.M., 2012. Endüstriyel Ergonomi, Birinci Basım, Nobel Ltd. Şti., Ankara, 261 s.
Sanders, M. S., and McCormick, E. J., 1993. Applied anthropometry, work-space design and seating. Human Factors in Engineering and Design, Seventh Ed. McGraw-Hill, Singapore.
Sönmez, A., Arslan, A. R., Ömer, A. S. A. L., Akdere, B., 2009. Ankara'da mobilya sektöründe faaliyet gösteren küçük ve orta büyüklükteki işletmelerde fiziksel çevre koşullarından ortam faktörlerinin değerlendirilmesi. Politeknik Dergisi, 12(2).
TS EN 12464-1: 2011 Standardı. Işık ve ışıklandırma - İş mahallerinin aydınlatılması. TSE. Kabul Tarihi 31 Ocak 2012.
Yumuşak, S., 2007. İşgörende iş stresini etkileyen faktörlerin incelenmesine yönelik bir araştırma. Yönetim Bilimleri Dergisi, 5(1), 101-111.