DÜŞÜK DAYANIMLI BETONARME BİR YAPIDA OLUŞAN KOLON HASARI VE BU HASARIN YAPISAL DAVRANIŞA ETKİSİ

Ülkemizde son yıllarda olası deprem risklerini minimize etmek amacıyla yeni bir kentleşme süreci başlatılmıştır. Kentlerimizdeki sağlıksız yapılaşmanın ve kontrolsüz kentleşmenin önüne geçmek amacıyla; depreme dayanıklı, daha sağlıklı yapılar üretmek için başlatılan bu süreç, bazı riskleri de beraberinde getirmiştir. Bu risklerden en önemlisi, yıkım çalışmaları esnasında komşu binaların zarar görmesi olarak ortaya çıkmıştır. Bu konuda belediyelere ve mahkemelere intikal eden birçok vaka bulunmaktadır. Söz konusu durumlara, fen ve sanat kurallarına aykırı olarak gerçekleştirilen yıkım uygulamaları sebep olmaktadır. Bu çalışmada İstanbul’da bulunan düşük-dayanımlı betonarme bir binada, yan parseldeki yıkım uygulamasından dolayı oluşan hasarlar incelenmiştir. Oluşan hasarların, yapının sismik performans seviyesine olan etkisi üç farklı analiz modeli oluşturularak belirlenmiştir. Öncelikle yapının hasarsız ve hasar aldığı durumundaki performans seviyesi nonlineer analiz yöntemi kullanılarak tespit edilmiştir. Ayrıca hasar alan bölgeyi güçlendirmek amacı ile yapının hasarlı durumu esas alınarak, söz konusu bölgeye yeni bir taşıyıcı eleman teşkil edilmiştir. Üç farklı durumda, hasarlı bölgenin lokal davranışı ve yapının genel performans seviyesi incelenerek deprem etkileri karşısında bu tip hasarın oluştuğu durumların ne gibi sonuçları olacağı irdelenmiştir. Yapılan çalışma neticesinde, benzer yapısal hasarların oluştuğu binalarda, gerekli sismik performans seviyesinin sağlanması için belirlenecek güçlendirme yaklaşımının, lokal veya tüm yapı için mi olması gerekliliği ortaya konmuştur

THE EFFECTS OF A COLUMN DAMAGE TO STRUCTURAL BEHAVIOR OF A LOW-STRENGTH CONCRETE BUILDING

In recent years, a new urban transformation process has been started to minimize theseismic hazard risk in Turkey. The main aim of this process is to avoid uncontrolledurbanization and faulty structuring by replacing old buildings with new seismicresistantstructures. Unfortunately, it brings new risks. The most important risk isformed with the damages which may occur on the adjacent buildings during thedemolition. There are several cases and lawsuits reached to local authorities and courtsabout this issue. The main cause of these damages is the violation of the rules inregulations and ignorance of engineering principles related to demolition applications.In this study, a low-strength building in Istanbul is investigated which has beendamaged by the demolition of an adjacent building. The effects of these damages to theseismic performance level of the building are analyzed with three different numericalmodels. Primarily, both seismic performance levels of undamaged and damaged statesare evaluated using nonlinear analysis method. Furthermore, a new structural memberis added to the analysis model using the damaged state’s results to strengthen thedamaged zone. The local structural behavior of the damaged zone and overall seismicperformance of the building are investigated by three different cases aforementionedabove to assess the results of this kind of damages. As a result of this study, thenecessary strengthening approach is revealed by means of strengthening the localdamaged zone or whole structure to provide necessary seismic performance level ofthe low-strength buildings having this type of damages.

___

  • Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun, 2012. Resmi Gazete.
  • Aydınoğlu, N., 2003. Yapıların Deprem Performansının Değerlendirilmesi için Artımsal Spektrum Analizi Yöntemi. Beşinci Ulusal Deprem Mühendisliği Konferansı, İstanbul.
  • Çoşgun, T, 2017. Yıkım çalışması nedeniyle örnek bir yapıda oluşan yapısal hasarlar ve bu hasarların performans seviyesine etkisi. Sakarya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 21 (5), 831~841.
  • Çoşgun, T., Öztoprak, S., Öser, C., 2014. Uzman Görüşü Raporu, No: 2013/327, İstanbul.
  • CSI, 2016. ETABS Integrated Building Design Software. Computers and Structures Inc., Berkeley, USA.
  • CSI, 2017. Fiber hinge properties. CSI Knowledge Base. https://wiki.csiamerica.com/display/kb/Caltrans +vs.+fiber+hinge.
  • Dinçer, F., Mert, N. 2014. Betonarme Okul Binasının TDY 2007’ye göre Nonlineer Statik Analizi. Sakarya Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 18 (1), 1-9.
  • DİPU İnşaat Ltd. Şti., 2013. Nurettin Kaplan Deprem Risk Raporu.
  • Kazaz, İ., Gülkan, P., Yakut, A., 2012. Performance limits for structural walls: An alaytical perspective. Engineering Structures, 43, 105-119.
  • Korkmaz, K. A., Düzgün, M., 2006. Statik Artımsal İtme Analizinde Kullanılan Yük Dağılımlarının Değerlendirilmesi. İMO Teknik Dergi, 3873-3878.
  • Kütüğ, Z., Erdölen, A., Atacan, A., T., 2013. İstanbul İli, Güngören İlçesi, Merkez Mahallesi, Öz Sokak, No:8 (Pafta:5, Parsel:4403) Adresinde bulunan Binanın Taşıyıcı Sistemi Hakkında Teknik Rapor.
  • TSC, 2007. Turkish Seismic Design Code for Buildings, Specification for Structures to be Built in Disaster Areas. Ministry of Public Works and Resettlement, Ankara, Turkey.
  • Uçar, T., Düzgün, M., 2013. Betonarme Binalar için Artımsal İtme Analizi Esaslı Analitik Hasar Görebilirlik Eğrilerinin Oluşturulması. İMO Teknik Dergi, 6421-6446.