Yapı Makinaları Kullanımında Karşılaşılan İş Kazalarının Azaltılmasına Yönelik Değerlendirmeler ve Öneriler
Sektörde işçi sağlığı ve iş güvenliği yönünden yapılan araştırmalar ve istatistikler dikkatli bir biçimde incelenecek olursa yapı makinaları kaynaklı kazaların ne denli ciddi sonuçlara yol açtığı daha rahat gözlenebilecektir. Yapı makinaları kaynaklı iş kazaları, sonuçları itibari ile sektördeki diğer iş kazaları ile karşılaştırıldığında ölümle ya da sürekli iş görmemezlikle sonuçlanan kazalar bakımından üst sıralarda yer almaktadır. Yapı makinalarının verimlilikte sağladığı avantajların yanı sıra işçi sağlığı ve iş güvenliği bakımından getirdiği risklere bağlı dezavantajları da değerlendirilmelidir. İnşaat sahalarında kullanılan bu makinaların doğurduğu, en ufak bir dikkatsizlikte ciddi sonuçları olan bu iş kazalarından en az hasarla kurtulabilmek için bir takım tedbirler almak zaruri olmuştur. En önemli tedbirler arasında şantiye trafik ve iş güvenliği planının hazırlanması, bu konuda sorumlulukların dağıtılması ve ayrıca operatörlere ve işçilere yönelik eğitimler ile makinaların bakım ve onarımlarının zamanında yapılması gelmektedir. Bu çalışmada öncelikli olarak Türkiye’deki iş kazalarında mevcut olan istatiksel veri bilgilendirmeleri üzerinde durulmuştur. Seçilen saha çalışması sonuçlarını da kullanarak iş makinalarını kullanan operatörlerin eğitimlerinin ve makine hakkındaki bilgi sahibi olmalarının ne kadar önemli olduğuna dikkat çekilmeye çalışılmıştır. Son olarak da operatör eğitimi konusunda Türkiye’deki eksikliğe vurgu yapılmıştır.
Anahtar Kelimeler:
İş makinası kazası, inşaat sektörü
Construction Machinery Use Evaluations and Recommendations for Reducing Occupational Accidents
If the researches and statistics about occupational health and safety in the sector are examined carefully, it can be observed that the serious consequences of the accidents caused by the construction machinery cause more serious results. Occupational accidents caused by construction machines are at the top of the accidents due to deaths or permanent inefficiencies compared to other occupational accidents in the sector. The disadvantages of construction machines due to their advantages in terms of productivity as well as the risks of occupational health and safety should be evaluated. It has been necessary to take some measures in order to be able to get rid of these work accidents with the least damage caused by these machines used in construction sites, which have serious consequences in the slightest carelessness. The most important measures include the preparation of the construction site traffic and work safety plan, the distribution of responsibilities in this regard, as well as the training of operators and workers and the maintenance and repair of the machines on time. This study focused on existing statistical data to inform priority in work accidents in Turkey. By using the results of the selected field work, it has been tried to draw attention to the importance of the trainings of the operators using the machines and their knowledge about the machine. Finally, the emphasis on the lack of operator training has been done in Turkey.
Keywords:
Construction machinery accidents, construction sector,
___
- Müngen, M. U. 2011.“İnşaat Sektörümüzdeki Başlıca İş Kazaları”, Türkiye Mühendislik Haberleri,56/2011-5,sayı469, sf32-39
- Tan, O. 2007.“Şantiyelerde Oluşan Risklerin Değerlendirilmesi”, İSGİAD İŞGÜVENLİĞİ Dergisi, Ocak-Şubat-Mart, Yıl 3, Sayı 9, sf1-7
- Ercan, A. 2010.“Türkiye’de Yapı Sektöründe İşçi Sağlığı ve Güvenliğinin Değerlendirilmesi”, Politeknik Dergisi, Cilt 13, SAYI 1, sf49-53.
- Gürcanlı, G. E. 2008.“Dünyada ve Türkiye’de İş Güvenliğinde Gelinen Durum ve İnşaat Sektörü”, TMMOB Ölçü Dergisi, Şubat 2008 sayısı, Sf. 90- 98
- Yalçın E., Taçgın E. 2016.“İnşaat Sektörü ve Kazı Uygulamalarında İş Güvenliği Önlemleri”, İnşaat Mühendisleri Odası (İMO) Bursa Bülteni, Sayı:65, Sayfa:9-11.
- Uzun, İ. M. 2012. “İnşaatlarda Yapı Makinaları Kullanımında İş Güvenliği Risk Değerlendirmesi”, Yüksek Lisans, İTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul
- Yılmaz F., Tan O. 2015. “Bir İnşaat Şantiyesinde İş Kazalarının Neden Olduğu İş Günü Kayıplarının İşverene Maliyetinin Belirlenmesi”, International Journal of Economic and Administrative Studies, Year:7 Number 14, Winter 2015 ISSN 1307-9832, sf144-156
- Ulusal Meslek Standartı İş Makinası Bakım ve Onarımcısı Seviye 4.(2011). Mesleki Yeterlilik Kurumu, REFERANS KODU / 09UMS0010-4, RESMÎ GAZETE TARİH-SAYI / 26.05.2015 - 29367
- Altınöz H., Uzun. M., Bahadır Y., Sarmusak F., Karagöz Y. 2011. “Yapı Makinaları Kullanımında Sıklıkla Karşılaşılan İş Kazaları ve Alınması Gereken Önlemler”, 3. İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Sempozyum, Çanakkale
- Gürcanlı E. 2013. “Türk Tabipleri Birliği Mesleki Sağlık ve Güvenlik Derneği”, Sayfa: 20-29, Sayı:48
- Safe use of vehicles on construction sites: A guide for clients, designers, contractors, managers and workers involved with construction transport HSG144 HSE Books 1998 ISBN 0 7176 1610 X
- Health and safety in excavations: Be safe and shore HSG185 HSE Books 1999 ISBN 0 7176 1563 4
- 2018/12 “İşçi-Sağlığı-ve-İş-Güvenliği-Raporu”, SHD İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Raporu, 13/12/2018, http://sosyalhaklardernegi.org/wp-content/uploads/2018/12/SHD-İşçi-Sağlığı-ve-İş-Güvenliği-Raporu_13.12.2018-2.pdf
- http://www.tuik.gov.tr
- http://www.sgk.gov.tr
- http://www.csgb.gov.tr
- HSE. 2018b. “Health and safety at work. Summary statistics for Great Britain 2018”, http://www.hse.gov.uk/statistics/cost.htm
- Çelik, A. 2015. “İşçi Ölümleri Bilinenin İki Katı. Birgün”, 19.03.2015. https://www.birgun.net/haber-detay/isci-olumleri-bilinenin-iki-kati-80120.html, Erişim Tarihi: 22.11.2018) - ÇSGB. 2009. Ulusal İş Sağlığı ve Güvenliği Politika Belgesi II 2009-2013.
- ÇSGB. 2012. 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu, Ankara. http://app.csgb.gov.tr/isggm/guvenliiskele/IsSagligiveGuvenligiKanunu.pdf
- Güven, R. 2012. “Dünyada ve Ülkemizde Meslek Hastalıkları”, web: www.hisam.hacettepe.edu.tr/calistaysunum/HavvaRanaGuven.pdf
- HSE, 2018. “Healt and safety at work”, ISBN 978-1-5286-1227-2, http://www.hse.gov.uk/statistics/overall/hssh1718.pdf
- ILO. 2013. The Prevention of Occupational Diseases, ISBN 978-92-2-127447-6, 28/04/2013, https://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/---ed_protect/---protrav/---safework/documents/publication/wcms_208226.pdf
- ILO. 2018. Improving Safety and Health of Young Workers, ISBN: 978-92-2-131651-0, https://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/---ed_protect/---protrav/---safework/documents/publication/wcms_625223.pdf
- ISSN: 1300-3402
- Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
- Başlangıç: 1957
- Yayıncı: TMMOB MAKİNA MÜHENDİSLERİ ODASI