Bilyalı dövülmüş AA2024 alüminyum alaşımının aşınma özellikleri

Bu çalışmada, doğal yaşlandırılmış AA2024 alüminyum alaşımına bilyeli dövme işlemi uygulanarak aşınma özelliklerinin nasıl değiştiği araştırılmıştır. Alüminyum numuneler S230 ve S170 çelik bilyeleri ile S13 cam bilye kullanılarak 16A-28A Almen şiddetlerinde bilyeli dövülmüştür. Dövülmemiş ve bilyeli dövülmüş numunelerin yüzey pürüzlülükleri ölçülmüştür. Bilyeli dövme sonrası yüzey pürüzlülüğünde önemli artışlar olmuştur. Bununla birlikte dövülen numunelerin yüzey sertlik değerleri de yükselmiştir. Dövülmemiş ve bilyeli dövülmüş numunelere kuru adhesiv aşınma deneyleri uygulanmıştır. Aşındırıcı olarak yüzey sertliği RC55 ve yüzey pürüzlülük değeri Ra=0.5 $\mu m$ olan çelik takoz kullanılmıştır. Aşınma deneylerinde v=0.185m/s ve baskı kuvveti F=8N-10N alınmıştır. Deney sonuçlarından yol- aşınma miktarı eğrileri çizilerek; yüzey kalitesi,yüzey sertliği ve baskı kuvveti büyüklüklerinin AA2024 alaşımında aşınma özelliklerine etkisi incelenmiştir. Bilyeli dövme sonrası AA2024 alaşımının yüzey sertliği ve pürüzlülüğünü artırmıştır. Çelik bilye ile dövme sonrası cam bilye ile dövme yapıldığında aşınma değerleri azalmaktadır.

The changes in wear properties of natural aged AA2024 aluminum alloy after shot peening were investigated. Aluminum specimens were shot peened using S230, S170 steel shots and S13 glass beads to 16A-28A Almen peening intensities. Surface roughness of unpeened and shot peened specimens were measured. It was seen that, important increase in surface roughness were determined after shot peening. İn addition that surface hardness of peened specimens was also increased. Adhesive wear tests were applied to unpeened and shot peened specimens. A hardened steel block with RC55 surface hardness and Ra=0.5 $\mu m$ surface roughness was used as the abrasive material. V=0,185 m/s sliding speed and F=8N-10N loads were applied during wear tests. To study the effect of surface roughness, surface hardness and load on the wear properties of AA2024 alloy, using test results distance-weight loss curves were plotted and results were compared to each other. After shot peening surface hardness and surface roughness increase, for AA2024 Aluminum alloy shot peening with glas beads after steel shot peening with steel shots, surface roughness decrease.