Omer CAYİRLİ, Koray KAYALIDERE, Hüseyin AKTAŞ

Toplam Getiri Yerine Fiyat Getirisi Kullanılmasının Varlık Fiyatlama Modelleri ve Portföy Seçimi Üzerine Yapılan Çalışma Sonuçlarına Etkisi

Bu çalışmada, varlık fiyatlama modelleri ve portföy seçimi gibi konularda çalışırken, finans teorisinin varsayımlarına aykırı olarak, toplam getiriler yerine fiyat getirilerinin kullanılmasının analiz bulgularına etkisi incelenmektedir. Çalışmanın veri setini Borsa İstanbul’da yer alan ulusal 100 endeksi ve altı alt endekse ilişkin 2006:1-2020:12 dönemi günlük veriler oluşturmaktadır. Elde edilen sonuçlar, fiyat getirisi kullanılmasının portföy seçiminde temettüverimi düşük varlıklar lehine, yüksek olanlar aleyhine yanlılığa neden olduğunu ortaya koymaktadır. Toplam getiri içerisinde fiyat getirisinin payının, tahmin edilen betalar üzerinde de etkili olduğu görülmüştür. Ayrıca, fiyat getirisi kullanılarak oluşturulan varlık fiyatlama modellerinde, modellerin geçerliliğine yönelik testlerin hatalı çıkarımlara yol açabileceği gösterilmiştir. En az bunlar kadar önemli bir sonuç ise, zaman içerisinde sektör betalarının belirgin derecede değişiklik göstermesidir. Yapılacak çalışmalarda bu olgunun dikkate alınması önerilmektedir. Çalışmamızın sonuçları finansal ekonomi alanındaki çalışmalar için olduğu kadar, özellikle muhasebe bilgilerinin önemini hisse getirilerini ve/veya sermaye maliyetini kullanarak inceleyen muhasebe alanındaki çalışmalar için de önem arz etmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Toplam Getiri, Varlık Fiyatlama Modelleri, Varlık Tahsisi, Portföy Seçimi, BIST

Impact of Using Price Return Instead of Total Return on the Results of the Studies on Asset Pricing Models and Portfolio Selection

In this study, the effect of using price returns instead of total returns, contrary to the assumptions of finance theory, on the findings of the carried analysis while studying topics such as asset pricing models and portfolio selection is examined. The data set of the study consists of daily data over the 2006:1-2020:12 period for the national 100 index and six sub-indices in Borsa Istanbul. The results reveal that the use of price returns causes a bias in portfolio selection in favour of assets with low dividend yields and against those with high dividend yields. It has been observed that the share of the price return in the total return is also effective on the estimated betas. In addition, in terms of asset pricing models, it is demonstrated that the use of price returns may lead to erroneous inferences in the tests for the validity of these models. An equally important result is that the sector betas change considerably over time. It is suggested that this phenomenon should be taken into account in future studies. As well as the studies in the field of financial economics, the results of our study are also important for the studies that examine the relevance of accounting information using stock returns and/or cost of capital.

Keywords:

Total Return, Asset Pricing Models, Asset Allocation, Portfolio Choice, BIST.,

PDF

___

Adıgüzel Mercangöz, Burcu (2019), “Parçacık Sürü Optimizasyonu ile Portföy Optimizasyonu: Borsa İstanbul Ulaştırma Sektörü Hisseleri Üzerine Bir Uygulama”, Yaşar Üniversitesi E-Dergisi , Journal of Yasar / Special Issue on Applied Economics and Finance, 126-136.
Atıcı, Sinem, Demir, Nihan, Ural, Mert (2019), “Arbitraj Fiyatlama Modeli ile Türkiye’de Pay Getirilerini Etkileyen Makroekonomik Göstergelerin Analizi”, Ekonomi Politika ve Finans Araştırmaları Dergisi, 4(1), ss. 106-120. https://doi.org10.30784/epfad.532708
Bayramoğlu, Mehmet Fatih, Yayalar, Nagihan (2017), “Portföy Seçiminde Toplam Riski Temel Alan Portföy Performans Ölçütlerinin Değerlendirilmesi” Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(1), 1-28.
Bengitöz, Pelin, Umutlun, Mehmet (2014), “Alternatif Sistematik Risk Ölçütleri ile Sermaye Varlıkları Fiyatlama Modelinin Borsa İstanbul’da Test Edilmesi”, Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar, 598, ss. 75-92.
Black, Fischer, Jensen, Michael C., Scholes, Myron (1972), "The Capital Asset Pricing Model: Some Empirical Tests." In Studies in the Theory of Capital Markets, edited by M. C. Jensen. New York: Praeger, 1972.
Coşkun, Kemal, Torun, Talip (2021), “Fama & French Üç ve Beş Faktörlü Varlık Fiyatlama Modellerinin Geçerliliği: Borsa İstanbul Örneği”, İktisadi İdari ve Siyasal Araştırmalar Dergisi, 6(14) , ss. 84-102. https://doi.org10.25204/iktisad.841007
Çelenli Başaran, Azize Zehra (2021), “Sharpe Oranı ve Treynor Endeksi Performans Ölçülerine Dayalı Genetik Algoritma Yaklaşımı”, Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Fen Dergisi, 16(1), ss. 17-34. https://10.29233/sdufeffd.780517
Çömlekçi, İstemi, Sondemir, Sedef (2019), “İslami Finansal Varlık Fiyatlama Modeli: KATLM-30 Endeksi Üzerine Bir Uygulama”, Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi, 70, ss. 55-67.
Erdaş, Mehmet Levent (2020), “Developing a Portfolio Optimization Model Based On Linear Programming Under Certain Constraints: An Application on Borsa Istanbul 30 Index”, TESAM Akademi Dergisi, 7(1), ss. 115-141. https://doi.org/10.30626/tesamakademi.696299
Eren, Miraç, Yıldırım, Durmuş (2020), “Beta Portföylerin Performans Analizi: Borsa İstanbul Örneği”, Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 38(1), ss. 167-179. https://doi.org/10.17065/huniibf.486720
Epöz Aydıner, Hülya, Altay, Erdinç. (2020), “Endeks Etkisi: Getiri Oranlarının Endeks Değişimlerine Olan Reaksiyonunun Borsa İstanbul’da Analizi”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 75(4), ss. 1347-1382. https://doi.org/10.33630/ausbf.571826
Günaydın, A. Doruk, Atılgan, Yiğit (2021), “Türkiye Piyasalarında Pay Fiyatlama Faktörleri”, Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, ICAFR 2020 Özel Sayı, ss. 127-145. https://doi.org10.17130/ijmeb.833978
Kaldırım, Yusuf (2017), “Momentum Anomalisi: BİST 100 Endeksine Yönelik Araştırma”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, Temmuz 2017 Özel Sayı, ss. 81-91. https://doi.org/10.25095/mufad.402435
Kurtaran Çelik, Melike, Turan Kurtaran, Ayten (2016), “Arbitraj Fiyatlandırma Teorisinin Faktör Analizi ile Borsa İstanbul’da Test Edilmesi: BIST30 Endeksi İçin Bir Uygulama”, Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 14(1), ss. 346-362.
Levy, Haim, Markowitz Harry M. (1979), “Approximating Expected Utility by a Function of Mean and Variance”, The American Economic Review, 69(3), ss. 308-317. https://www.jstor.org/stable/1807366
Markowitz, Harry M. (1952), “Portfolio Selection”, The Journal of Finance, 7(1), ss. 77-91. https://doi.org/10.1111/j.1540-6261.1952.tb01525.x
Markowitz, Harry M. (1991), “Foundations of Portfolio Theory”, The Journal of Finance, 46(2), ss. 469-477. https://doi.org/10.2307/2328831
Mortaş, Mehmet, Garip, Okan (2016), “Optimum Portföy Seçimi ve Bist'te İşlem Gören Firmalar Üzerinde Bir Araştırma”, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(13), ss. 245-282.
Neslihanoğlu, Serdar, Aksoy, Taner (2020), “BİST’teki Ulaştırma Sektörü Firmalarının Verilerinin Modellenmesi ve Gelecek Tahmini İçin Doğrusal Piyasa Modeli Yeterli mi?”, Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 18(4), ss. 54-72. https://doi.org/10.11611/yead.730480
Pala, Osman, Aksaraylı, Mehmet (2020), “Nicelik Kısıtı Altında Optimal Portföy Çeşitlendirme”. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18(2), ss. 171-181. https://10.18026/cbayarsos.600258
Yiğiter, Şule Yüksel, Akkaynak, Bilal (2017), “Modern Portföy Teorisi: Alternatif Yatırım Araçları ile Bir Uygulama” Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(2), ss. 285-300.