ÜLKELERİN UFRS UYGULAMALARININ KABULÜNDE KÜLTÜRÜN ETKİLEYİCİ ROLÜ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Kültür, ulusal ekonomilerin yerel muhasebe sistemleri üzerinde önemli etkisi bulunan sosyo-ekonomik bir faktördür. Literatürde bunu doğrulayan ve kültürün muhasebe üzerindeki etkisini ele alan birçok çalışma yer almaktadır. Öte yandan yerel muhasebe sistemlerinin henüz yerini al(a)mamış olsa da Uluslararası Finansal Raporlama Sistemi’nin (UFRS’nin) ülkelerin yerel muhasebe uygulamaları arasındaki farklılıkları, bir bağlamda kültürel farklılıkları azaltması beklendiği de bilinen bir gerçektir. Zira daha benzer kültürel yapılara sahip “gelişmiş ülkelerin” önderliğinde hazırlanan UFRS’nin küresel dünya için nihai hedefi de, diğer ülkelerle harmonizasyon süreci sonunda tüm dünyada ortak bir standart setine geçilmesidir. Çalışmanın amacı da ülkelerin UFRS sistemine kabul/geçiş süreçlerinde kültürün etkisine dair bir değerlendirmede bulunmaktır. Bu amaç doğrultusunda literatürde ülkelerin kültürel değerlerini yansıttığı kabul edilen Hofstede’in 4 boyutlu kültür endeksi puanlarının, UFRS uygulamalarının kabulüne ilişkin değişken ile ilişkisine bakılmıştır. Bu incelemede, ülkelerin UFRS kabul durumu kategorik bağımlı değişken, endeks puanları ise bağımsız değişken olarak kabul edilmiş ve lojistik regresyon analizi uygulanmıştır. Analiz sonucunda; ülkelerin UFRS’yi kabulünde, hesaplanan endeks puanlarının dolayısıyla kültürel değerlerinin, önsel olarak beklenildiği ölçüde büyük bir etkisi bulunmadığı, model dışında kalan başka açıklayıcıların daha fazla etkiye sahip olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Muhasebe, Finansal Raporlama, UFRS, Kültür, Hoftstede

A RESEARCH ON THE IMPRESSIVE ROLE OF CULTURE IN THE TRANSITION OF COUNTRIES TO IFRS APPLICATIONS

Culture is a socio-economic factor that has a significant impact on the local accounting systems of national economies. There are many studies in the literature that confirm this and investigating of its effect on accounting. On the other hand, IFRS has not yet replaced local accounting systems, whereas the International Financial Reporting System (IFRS) is expected to reduce the differences between the local accounting practices of countries, in other words, cultural differences. The ultimate goal of IFRS, which is prepared under the leadership of "developed countries" with more similar cultural structures, is to obtain a common standard set for the global world at the end of the harmonization process with other countries. The aim of the study is to evaluate the effect of culture on the acceptance / transition processes of countries to the IFRS system. For this purpose, the relation of 4-dimensional cultural index scores of Hofstede, which is accepted to reflect the cultural values of countries in the literature, with the variable regarding the acceptance of IFRS applications was examined. In this analysis, countries' IFRS acceptance/transition status is a categorical dependent variable and index scores are independent variables. And logistic regression method was used for analysis. As a result of the analysis; It has been observed that the calculated index scores and thus their cultural values do not have a significant a priori effect in the acceptance of IFRS by the countries. This also means that other explanations outside the model have more effect.

Keywords:

Accounting, Financial Reporting, IFRS, Culture, Hoftstede,

PDF

___

Abdelsalam, O.H., Weetman, P. (2003) Introducing International Accounting Standards to an emerging capital market: relative familiarity and language effect in Egypt. Journal of International Accounting, Auditing and Taxation, 12 (1). 63–84.
Akman, N. H. (2011). The Effect of IFRS Adoption on Financial Disclosure: Does Culture Still Play A Role? American International Journal of Contemporary Research. 1 (1). 7-17.
Borker, D. R. (2012). Accounting, Culture And Emerging Economies: IFRS In Central And Eastern Europe. International Business & Economics Research Journal. 11 (9). 1003-1018.
Choi, F. D. S. and Meek, G. K. (2008). International Accounting, Sixth Edition. New Jersey: Pearson Prentice Hall.
Clements, C. E., Neill, J. D., Stovall, O. S. (2010). Cultural Diversity, Country Size And The IFRS Adoption Decision. The Journal of Applied Business Research. 26 (2). 115-126.
Dinçer, B. (2010). Uluslararası Muhasebe Harmonizasyonu ve Çevresel Faktörler. Öneri Dergisi, 9 (33). 135-141.
Gray, S. J. (1988). Towards a Theory of Cultural Influence on the Development of Accounting Systems Internationally. ABACUS. 1-15.
Gümüş, Y., Uslu, M., Özyaşar, H. (2016). Uluslararası Finansal Raporlama Standartlarının Kabulünde Milli Kültürün Etkisi: Afro-Avrasya Ülkeleri Üzerine Bir Uygulama. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. Afro-Avrasya Özel Sayısı. 596-609.
Hamid, S., Craig, R., Clarke, F. (1993). Religion: A Confounding Cultural Element in the International Harmonization of Accounting?. ABACUS, 29 (2). 131-148
Hofstede, G. (1980). Motivation, Leadership and Organization: Do American Theories Apply Abroad?. American Management Associations. 42-63.
Hofstede, G. (1983). National Cultures in Four Dimensions: A Research-Based Theory of Cultural Differencesamong Nations. International Studies of Management & Organization, 13 (1-2). 46-74
Hofstede, G. (2011). Dimensionalizing Cultures: The Hofstede Model in Context. Online Readings in Psychology and Culture, 2 (1). 1-26
Hussein, M. E. (1996). A Comparative Study of Cultural Influences on Financial Reporting in the U.S. and The Netherlands. The International Journal of Accounting, 31 (1). 95-120
Karabınar, S. (2005). Muhasebe İklimi. Ankara: Seçkin Yayınları.
Kestane, A., Ağca, A. (2017). UFRS Uygulamaları ve Muhasebe Kültürel Değerler Ekseninde Türkiye’nin Yeri. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi. 19 (3). 624-649.
Nobes, C. (1998). Towards a General Model of the Reasons for International Differences in Financial Reporting. ABACUS, 34 (2). 162-187.
Nurunnabi M. (2015). The İmpact Of Cultural Factors On The İmplementation Of Global Accounting Standards (IFRS) İn A Developing Country. Advances in Accounting, incorporating Advances in International Accounting. 31. 136-149.
Özdemir, F. S. (2011). Finansal Raporlama Sistemlerinin Bilginin İhtiyaca Uygunluğu Açısından Değerlendirilmesi: İMKB Şirketlerinde Finansal Başarısızlık Tahminleri Yönüyle Bir Uygulama (Yayımlanmamış doktora tezi). Ankara Üniversitesi, Ankara.
Tetik, N., Yelgen, E. (2015). Uluslararası Finansal Raporlama Standartlarının (UFRS) Muhasebe Kültürüne Etkisi Üzerine Otel İşletmelerinde Bir Uygulama. Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Dergisi. 8 (3). 201-228.
Usul, H., Kıymık, H. (2010). Uluslararası Muhasebe Standartlarının Entegrasyon Sorunları. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 12 (2). 123-139.
Perera, H., Cummings, L., Chua, F. (2012). Cultural relativity of accounting professionalism: Evidence from New Zealand and Samoa. Advances in Accounting, incorporating Advances in International Accounting. 28. 138-146.
Perera, M. H. B. (1989). Accounting in Developing Countries a Case for Localised Uniformity. British Accounting Review, 21. 141-158
Varıcı, İ., Özdemir F.S. (2013). Uluslararası Finansal Raporlama Standartlarına Yönelişin Kültür Bağlamında Değerlendirilmesi. Mali Çözüm Dergisi. 15-41.
Wehrfritz, M., Haller, A. (2014). National İnfluence On The Application Of IFRS: Interpretations And Accounting Estimates By German And British Accountants. Advances in Accounting, incorporating Advances in International Accounting. 30. 196-208.
https://www.hofstede-insights.com/models/national-culture/ Erişim Tarihi: 28.06.2019.
https://www.ifrs.org/use-around-the-world/use-of-ifrs-standards-by-Jurisdiction/#profiles Erişim Tarihi: 28.06.2019.