KURUMSAL YÖNETİM-FİRMA PERFORMANSI İLİŞKİSİ: İMALAT SEKTÖRÜ ÜZERİNE BİR İNCELEME

Bu çalışmanın amacı 2009-2019 yılları arasında Türkiye’de İmalat sektöründe faaliyet göstermişve kurumsal yönetim düzeyi yüksek olan işletmelerin performanslarını faaliyet gösterdikleri imalatsektörü ile karşılaştırmak suretiyle analiz etmektir. Böylece kurumsal yönetim pratiklerini yüksekdüzeyde uygulamış imalat işletmelerinin içerisinde yer aldıkları imalat sektöründen daha iyi performansgösterip göstermedikleri, dolayısıyla kurumsal yönetim pratiklerini yüksek düzeyde uygulamanınbu sektördeki işletmelere rakiplerine kıyasla daha iyi performansa sahip olup olmadıkları analizedilmiştir. Bu çalışmada işletmeler ve imalat sektörü 6 grupta; Büyüme, Faaliyet, Karlılık, FinansalYapı, Likidite ve bu grupların tamamını kapsayacak şekilde Genel Finansal Performans başlıklarıaltında incelenmiştir. İşletmelerin ve sektörün finansal oranları kullanılarak Çok Kriterli Karar VermeYöntemlerinden birisi olan TOPSIS (Technique for Order Preference by Similarity to Ideal Solution)yöntemi ile 6 grupta performansları analiz edilmiştir. Analiz sonucunda Büyüme Analizi haricindekitüm analiz gruplarında Kurumsal Yönetim pratiklerini yüksek düzeyde uygulamış işletmelerin büyükçoğunluğunun sektörden daha iyi performans gösterdikleri, diğer bir deyişle “Sektörü Yendikleri”sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Kurumsal Yönetim, İşletme Performansı, Finansal Performans, Çok Kriterli Karar Yöntemleri

CORPORATE GOVERNANCE AND FIRM PERFORMANCE RELATIONSHIP: AN INVESTIGATION ON MANUFACTURING INDUSTRY

The purpose of this study is to analyze the performances of Turkish enterprises operating in the manufacturingsector with a high level of corporate governance between 2009 and 2019 by comparingthem with the manufacturing sector in which they operate. Thus, it has been analyzed whethermanufacturing enterprises that have applied corporate governance practices at a high level performbetter than the manufacturing sector and therefore, whether or not the enterprises in this sector witha high level of corporate governance practices have a better performance than their competitors. Inthis study, enterprises and manufacturing sector are investigated under 6 groups of analysis; Growth,Activity, Profitability, Financial Structure, Liquidity and General Financial Performance covering allof these groups. The performances of enterprises and the sector were analyzed in 6 groups by usingthe TOPSIS (Technique for Order Preference by Similarity to Ideal Solution) method, which is one ofthe Multi Criteria Decision Making Methods by using the financial ratios. As a result of the analysis, itwas concluded that in all analysis groups, except for the Growth Analysis, the majority of the enterprisesthat applied the corporate governance practices at a high level performed better than the sector,in other words they beat the sector.

Keywords:

Multi-Criteria Decision Analysis, Corporate Governance, Firm Performance, Financial Performance,

PDF

___

Acaravcı, S.K., Kandır, S.Y. ve Zelka, A. (2015) “Kurumsal Yönetimin BİST Şirketlerinin Performanslarına Etkisinin Araştırılması” Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(1): 171-183.
Aydın, A.D. (2017) “İyi Yönetilen Şirketlerin Sırrı Olarak Kurumsal Yönetim ve Firma Performansı Üzerine Etkisi” Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(4): 1541-1553.
Aktan, C.C., (2013) ‘’Kurumsal Şirket Yönetimi’’ Organizasyon ve Yönetim Dergisi, 5(1): 150-191.
Bhagat, S. ve Bolton, B. (2008) “Corporate Governance and Firm Performance” Journal of Corporate Finance, 14 (-): 257-273.
Black, B.S., Jang, H., ve Kim, W. (2003) ‘’Does Corporate Governance Affect Firm Value? Evidence from Korea’’ John M. Olin Program in Law and Economics Working Paper, 17: 1-55.
Brigham, E.F. ve Houston, J.F., Intermediate Financal Management (Ohio: South Western Cengage Learning, 2011).
Brown, L. D. ve Caylor, M. L. “Corporate Governance and Firm Performance” (Aralık 7, 2004). Erişim: SSRN: https://ssrn.com/abstract=586423
Büyükşalvarcı, A. (2010) ‘’ Finansal Oranlar ile Hisse Senedi Getirileri Arasındaki İlişkinin Analizi: İMKB İmalat Sektörü Üzerine Bir Araştırma’’ Muhasebe ve Finansman Dergisi, 48: 130-141.
Çonkar, M.K., Elitaş, C. ve Atar, G. (2011) ‘’İMKB Kurumsal Yönetim Endeksi’ndeki (XKURY) Firmaların Finansal Performanslarının TOPSİS Yöntemi ile Ölçümü ve Kurumsal Yönetim Notu ile Analizi’’ İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası, 61(1): 81-115.
Dağlı, H., Ayaydın, H. ve Eyüboğlu, K. (2010) ‘’ Kurumsal Yönetim Endeksi Performans Değerlendirmesi: Türkiye Örneği’’ Muhasebe ve Finansman Dergisi, 48: 18-31.
Demireli, Erhan (2010) ‘’ TOPSİS Çok Kriterli Karar Verme Sistemi, Türkiye’deki Kamu Bankaları Üzerine Bir Uygulama’’ Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 5(1): 101-112.
Drobetz, W., Schillhofer, A. ve Zimmermann, H. (2003) ‘’Corporate Governance and Firm Performance: Evidence from Germany’’, Erişim:https://www.cofar.unimainz.de/dgf2003/paper/paper146.pdf (Erişim Tarihi 08.06.2020).
Ece, O. ve Güner, M. (2018) “Kurumsal Yönetim Uygulamaları ile Firma Piyasa Performansı ve Firma Finansal Performansı Arasındaki İlişkinin Analizi: BIST’da Bir Uygulama” Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 22(3): 745-782.
Ege, İ., Topaloğlu, E.E. ve Özyamanoğlu, M. (2013) ‘’ Finansal Performans ile Kurumsal Yönetim Notları Arasındaki İlişki: BİST Üzerine Bir Uygulama’’ Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, 5(9): 100-117.
Erdoğan, D.C. ve Demir, Y. (2015) “BİST Kurumsal Yönetim Endeksine Tabi Olmanın Firmanın Finansal Performansına Etkisi” Sosyal Bilimler Metinleri Dergisi, 4(-): 1-13.
Erdoğan, M. ve Öztürk, M.S. (2016) “Kurumsal Yönetim Endeksinde Yer Alan İşletmelerin Performansına Etki Eden Finansal Oranların İncelenmesi” Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 18 (Özel Sayı-1): 707-725.
Gergin, B. ve Kıymetli Şen, İ. (2019) “Kurumsal Yönetim Endeksinde Yer Almanın Bankaların Performansına Etkisi: Borsa İstanbul’da Bir Araştırma” Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 21(4): 956-978.
Kajola, S.O. (2008) “Corporate Governance and Firm Performance: The Case of Nigerian Listed Firms” European Journal of Economics, Finance and Administrative Sciences, 14(-): 16-28.
Karamustafa, O., Varıcı, İ. ve Er, B. (2009) ‘’Kurumsal Yönetim ve Firma Performansı: İMKB Kurumsal Yönetim Endeksi Kapsamındaki Firmalar Üzerine Bir Uygulama’’ Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(1):100-119.
Kara, E., Erdur, D.A. ve Karabıyık, L. (2015) ‘’ Kurumsal Yönetim Düzeyinin İşletmelerin Finansal Performansı Üzerindeki Etkisi: Borsa İstanbul Kurumsal Yönetim Endeksi (XKURY) Üzerine Bir Araştırma’’ Ege Akademik Bakış, 15(2): 265-274.
Kömeçoğlu, E. ve Vuran, B. (2018) “Kurumsal Yönetim ile Firma Karlılığı Arasındaki İlişki: Borsa İstanbul’da Bir Uygulama” Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(4): 704-713.
Luo, Y. (2005) ‘’Corporate Governance and Accountability in Multinational Enterprises: Concepts and Agenda’’ Journal of International Management, 11: 1-18
Mashayeki, B. ve Bazaz, M.S. (2008) ‘’Corporate Governance and firm performance in Iran’’ Journal of Contemporary Accounting & Economics, 4(2): 156-172.
Sharpe, W.F., Alexander, G.J. ve Bailey, J.V., Investments (New Jersey: Prentice Hall, 2006), 462-463.
Sloan, R.G. (2001) ‘’Financial Accounting and Corporate Governance: A Discussion’’ Journal of Accounting and Economics, 32: 335-347.
Turnacıgil, S. ve Doğukanlı, H. (2018) “Kurumsal Yönetim Uygulamalarının Türkiye’deki Gelişimi ve BIST Kurumsal Yönetim Endeks Performansının İncelenmesi” Toros Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5(9): 391-406.
Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası Reel Sektör İstatistikleri, Erişim: https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/TR/TCMB+TR/Main+Menu/Istatistikler/Reel+Sektor+Istatistikleri/Sektor+Bilancolari/ (Erişim Tarihi: 16.09.2020).
Türkiye Kurumsal Yönetim Derneği Kurumsal Yönetim ve Sermaye Piyasaları, Erişim:http://www.tkyd.org/tr/tkyd-kurumsal-yonetim-komisyonlar-calisma-gruplari-sermaye-piyasasi-calisma-grubu-ve-bist-kurumsal-yonetim-endeksi-kurumsal-yonetim-endeksi-tum-firmalar.html (Erişim Tarihi: 08.06.2020).
Türkiye Kurumsal Yönetim Derneği (2005). Ekonomik işbirliği ve kalkınma örgütü kurumsal yönetim ilkeleri 2004. Erişim:http://www.tkyd.org/files/downloads/faaliyet_alanlari/yayinlarimiz/tkyd_yayinlari/oecd2004.pdf
Yurdakul, M. ve İç, Y.T. (2003) ‘’Türk Otomotiv Firmalarının Performans Ölçümü ve Analizine Yönelik TOPSIS Yöntemi Kullanılan Bir Örnek Çalışma’’ Gazi üniversitesi Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi Dergisi, 18(1): 1-18.