Bu çalısmada, geleneksel üç asamalı maliyet dagıtımı ile iki asamalı faaliyete dayalı maliyetleme yöntemleri ana hatlarıyla ele alınmıstır. Daha sonra faaliyete dayalı maliyetleme uygulamasında yer alan tesis seviyesi faaliyet maliyetlerinin mamullere yüklenmesi sorunu incelenmistir. Bu çerçevede melez faaliyete dayalı maliyetleme önerisi sunulmus ve örnek uygulama gelistirilmistir. Söz konusu öneriye göre üretimle ilgili faaliyetler ve bunların maliyetleri izlenmeli ve mamullere dagıtılmalıdır. Fakat tesis seviyesi faaliyetlere ait maliyetler geleneksel yöntemle mamullere yüklenmelidir. Bu uygulamayla faaliyete dayalı maliyetlemenin ana fikrine sadık kalınmıs ve melez bir faaliyete dayalı maliyetleme yöntemi gelistirilmistir.
In this study, firstly, traditional three stage cost allocation and two stage activity based costing methods are discussed substantially. Secondly, assignment problem of facility-sustaining costs that takes place in activity based costing are examined. In this context, hybrid activity based costing approach has been proposed and a case study has been developed. According to the proposal, activities regarding production and its costs must be traced and allocated to the products. However, facility-sustaining costs must be assigned to the products in accordance with traditional method. The method proposed in this paper is a kind of hybrid activity based costing that is faithful to the main idea of the activity based costing.
___
Chen, F. F. (1996) “Activity-Based Approach to Justification of Advanced Factory Management Systems”, Industrial Management and Data Systems, 96(2), 17-27.
Civelek, M. ve A. Özkan (2008) Maliyet ve Yönetim Muhasebesi, Ankara, Detay Yayınları.
Cooper, R. (1990) “Cost Classification in Unit-Based and Activity-Based Manufacturing Cost Systems”, Journal of Cost Management, 4(3), 4-14.
Cooper, R. (1987) “The Two-Stage Procedure in Cost Accounting - Part One” Journal of Cost Management, 1 (2), 43-51.
Çakır Eker, M. (2002) “Genel Üretim Giderlerinin Faaliyete Dayalı Maliyet Yöntemine Göre Dagıtımı ve Muhasebelestirilmesinde 8 Nolu Ana Hesap Grubunun Kullanımı”, Uludag Üniversitesi Iktisadi ve Idari Bilimler Fakültesi Dergisi, 21(1), 237-256.
Dogan, A. (1996), “Faaliyete Dayalı Maliyet Sistemi: Yapısı, Farklılıkları ve Maliyetleme Süreci”, Çukurova Üniversitesi, I.I.B.F. Dergisi, 6(1), 207-227.
Esmeray, A. (2006), Hastanelerde Maliyetleme ve Faaliyete Dayalı Maliyetlemeye Iliskin Bir Uygulama, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitisü, (Yayımlanmamıs Doktora Tezi), Kayseri.
Granof, M. H., David E. Platt and Igor Vaysman (2000), Using Activity-Based Costing to Manage More Effectively, The PricewaterhouseCoopers Endowment for The Business of Government, Grand Report.
Karcıoglu, R. (1994), “Yeni Bir Maliyet ve Yönetim Muhasebesi Sistemi Olarak Faaliyet Esasına Dayalı Maliyetleme”, Verimlilik Dergisi, (2), 77-96.
Karcıoglu, R. (2000), Stratejik Maliyet Yönetimi, Erzurum, Aktif Yayınevi. Keys, D. E. and R.. J. Lefevre (1995), “Departmental Activity-Based Management”, Management Accounting, January, 76(7), 27-30.
Lere, J. C. and J. V. Saraph. (1995) “Activity-Based Costing for Purchasing Managers Cost and Pricing Determinations”, International Journal of Purchasing and Materials Management, 31(4), 25-34.
Öker, F. (2003) Faaliyet Tabanlı Maliyetleme Üretim ve Hizmet Isletmelerinde Uygulamalar, Istanbul, Literatür Yayınları.
Özcan M., R. Yücel ve A. T. Çetin (2003) “Mamül ve Hizmet Maliyetlerinin Saptanmasında Faaliyete Dayalı Maliyet Yönteminin Kullanımı”, Mevzuat Dergisi, Temmuz 6(67); http://www.basarmevzuat.com/dergi/2003- 07/a/05.htm, Erisim Tarihi: 10.03.2011.
Özkan A. ve S. Aksoylu (2002), “Kaizen ve Faaliyete Dayalı Maliyetlemenin Birlikte Uygulanabilirligi” Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 4(3), 49-63.
Romano, P. L. (1988) “Trends in Management Accounting: Activity Accounting”, Management Accounting, May, 73-74.