Melih SÖNMEZ, Şafak NARBAY

KURUMSAL YÖNETİMDE "ŞEFFAFLIK" VE TÜRK TİCARET HUKUKUNDAKİ UYGULAMALARI *

Şeffaflık, kurumsal yönetimin en önemli prensiplerinden biri olarak, hem finansal piyasalarda hem de şirketlerin yönetim yapısında önemli bir rol oynamaktadır. Şeffaflığın pozitif etkisi şirketlerin karanlık tarafları dikkate alındığında kendisini göstermektedir. Özellikle, İmar Bankası, Parmalat ve Lehman Brothers skandalları, şeffaf olmama durumunun, bu zorlu rekabet piyasası ortamında, ekonomilerde tolere edilmeyeceğini ağır sonuçlara neden olarak göstermiştir. Sorulması gereken soru, şeffaflık, finansal piyasalarda niçin bu kadar önemlidir veya ne gibi pozitif katkıları vardır? Efektif bir bilgi akışı, hem borsaya kayıtlı şirketlerin yatırımcılar açısından cazibesini arttırmakta, hem de ekonomilerdeki beklenmeyen durumlara karşı önleyici tedbirlerin en kısa sürede alınmasına yardımcı olmaktadır. Bu yüzden, Tapscott ve Ticoll'un eserlerinde belirttiği gibi, "Günümüzün kazananları, başarı için her gün daha fazla soyunanlardır"(Tapscott and Ticall 2003, xii). Bununla birlikte, diğer bir problemde, şeffaflığın öneminin kanun koyucular tarafından ne kadar anlaşılıp, yasal zeminlerde uygulamaya dönüştürülebildiğidir. Bu doğrultuda çalışmamızda, şeffaflık kurallarının uygulanabilirliğinin anlaşılabilmesi bakımından, şeffaflık teorisinin 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu ve 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunun ile ilgili ikincil mevzuatta hangi ölçüde ve nasıl pratiğe dönüştüğünün keşfedilmesi amaçlamaktadır.

"TRANSPARENCY" IN CORPORATE GOVERNANCE AND ITS IMPLEMENTATIONS IN TURKISH COMMERCIAL CODE

Transparency, as one of the important principles of corporate governance, plays a key role in the structure of corporations as well as in financial markets. This is because, 'the devil side of corporations', such as the scandals of Imar Bank, Parmalat or Lehman Brothers, has indicated how any opaqueness is unlikely to be tolerated in these competitive financial markets. The question that needs to be asked is why transparency is so important in the financial markets. An effective flow of information not only increases the attractiveness of listed companies in the financial markets, but also plays a preventative role for the unexpected events. Therefore, as Tapscott and Ticoll mentioned, 'today's winners increasingly undress for success'. "(Tapscott and Ticall 2003, xii). However, it is important to highlight that to what extent has its importance been realised by policy-makers in their respective legal frameworks? In this respect, in order to understand the practicability of transparency rules, this paper aims to explore how the idea of transparency has been converted into practice in the both new Turkish Commercial Code No: 6102 and the Capital Market Law No: 6362.

PDF

___

Allaberdiyev B., Buccolieri L., Pellegrini A., Rezgui N., ve Romano I. 2012. 'Cassandra Effect: A Retrospective Analysis of 1960s and 1970 Forecasts', Eni Corporate University, http://www.iaasm.net/%5CUserFiles%5Cattach%5C20127583724 Cassandr a%20Effect.pdf.
Altuğ S. ve Filiztekin A. 2006. The Turkish Economy the Real Economy, Corporate Governance and Reform, London-Routledge Studies in Middle Eastern Economies.
Armour J and McCahery J. 2006. After Enron: Improving Corporate Law and Modernising Securities Regulation in Europe and the US, Hart Publishing.
Bahtiyar M. 2015. Ortaklıklar Hukuku, 9.Bası, Beta Yayınevi, İstanbul.
Bilgili F., Demirkapı E. 2015. Şirketler Hukuku Dersleri, 4.Baskı, Dora Yayınevi, Bursa.
Black Bernard S. 2001. 'The Legal and Institutional Preconditions for Strong Securities Markets', 48 the UCLA Law Review 781.
Borgia F. 2007. 'Corporate Governance & Transparency: The Role of Disclosure in Preventing New Financial Scandals and Crimes', Editoriale Scientifica.
Botosan C. 1997. 'Disclosure Level and the Cost of Equity Capital', 72 Accounting Review 3: 323-349,
Bradley Caroline M. 2011. 'Transparency is the New Opacity: Constructing Financial Regulation After the Crisis', American University Business Law Review 1,
Brandeis L.D. 1914. 'Harper's Weekly Article, Chapter V: What Publicity Can Do', McClure Publications, http://www.law.louisville.edu/library/collections/brandeis/node/19 6 (Erişim Tarihi: 28.07.2015). 92-108,
Canbaloğlu N. Ayşe. 2011. 'Finans Sektöründe Kamunun Aydınlatılması ve Türkiye'deki Uygulaması, Transparency in Financial Markets and It`s implementation in Turkey, Published Dissertation in Ankara University, available at http://acikarsiv.ankara.edu.tr/browse/5958/.
Clausen N. 2011. 'Regulating Listed Companies: Between Company Law and Financial Market in Danish Law', 22 European Business Law Review 2:171-188.
Directive 2004/109/EC of European Parliament and of the Council of 15 December 2004 on the Harmonization of Transparency Requirements in Relation to Information About Issuers Whose Securities are Admitted to Trading on a Regulated Market and Amending Directive 2001/34/EC.
Directive 2013/50/EU of the European Parliament and of the Council of 22 October 2013 Amending the Transparency Directive (2004/109/EC).
Directive 2014/57/EU of the European Parliament and of the Council of 16 April 2014 on Criminal Sanctions for Market, Abuse Market Abuse Directive.
Eminoğlu C. 2014. Türk Ticaret Kanununda Kurumsal Yönetim, On iki Levha Yayıncılık.
Ferran E. 2003. 'The Role of the Shareholder in Internal Corporate Governance: Enabling Shareholders to Make Better-Informed Decisions', 4 European Business Organization Law Review 491. ?
Gilotta S. 2012. `Disclosure in Securities Markets and the Firm's Need for Confidentiality: Theoretical Framework and Regulatory Analysis`, 13 European Business Organization Law Review 45,
Goh W. B., Ng J. and Yong O. K. 2008. 'The Effect of Corporate Governance on Liquidity: Voluntary Disclosure, Analyst Coverage, and Adverse Selection as Mediating Mechanisms', Institutional Knowledge at Singapore Management University, http://ink.library.smu.edu.sg/soa_research/20.
Gompers A. P., Ishii L. J. and Metrick A. 2003. `Corporate Governance and Equity Prices`, 118 Quarterly Journal of Economics 107.
Gonencer E. 2008. 'Development of Corporate Governance in the European Union and Turkey as a Candidate Country', Centre International De Formation Europeenne, http://www.iehei.org/bibliotheque/memoires2008/GONENCER.pd f.
Gursoy G. and Aydogan K. 2002. 'Equity Ownership Structure, Risk Taking, and Performance: An Empirical Investigation in Turkish Listed Companies', 38 Emerging Markets Finance & Trade 6: 6-25.
Henriques A. 2007. 'Corporate Truth: The Limits to Transparency', Earthscan, London.
Hermalin BE, Weisbach MS. 2012. 'Information Disclosure and Corporate Governance', 67 The Journal of Finance : 195-233.
Institute of Directors, 2004. 'The Handbook of International Corporate Governance: A Definitive Guide', Kogan Page, London-IOD.
Karahan S. 2013. 'Şirketler Hukuku', Mimoza Yayınevi, Güncellenmiş 2.Baskı, Konya,
Kayar I. 2013. '6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu'na Göre Ticaret Hukuku', Seçkin Yayınevi, Güncellenmiş 2.Baskı, Ankara.
Kendigelen A. 2011. 'Türk Ticaret Kanunu Değişiklikler, Yenilikler ve İlk Tespitler', XII Levha Yayıncılık, İstanbul.
Kırca I., Şehirali Çelik F.H. ve Manavgat C. 2013. 'Anonim Şirketler Hukuku', C.1 Temel Kavram ve İlkeler, Kuruluş, Yönetim Kurulu, Ankara.
La Porta R., Silanes D. L. ve Shleifer A. 2003. `What Works in Securities Laws? ` 61 Journal of Finance 1.
La Porta R., Silanes D. L., Shleifer A. ve Vishny W. R. 2000. 'Investor Protection and Corporate Governance', 58 Journal of Financial Economics 3.
McGuire J., Sundgren A. and Schneeweis T. 1998. 'Corporate Social Responsibility and Firm Financial Performance', 31 Academy of Management Journal 4: 854-872.
McWilliams A. and Siegel D. 2000. 'Corporate Social Responsibility and Financial Performance: Correlation or Misspecification', 21 Strategic Management Journal 601.
Megginson WL, Nash RC ve Van Randenborgh M. 1994. 'The Financial and Operating Performance of Newly Privatized Firms: An International Empirical Analysis', 49 Journal of Finance 2: 403- 52.
Memiş T. ve Turan G. 2015. 'Sermaye Piyasası Hukuku', Seçkin Yayınevi, Birinci Baskı, Ankara.
Narbay Ş. 2010. 'Türk Ticaret Kanunu Tasarısına Göre Anonim Ortaklıkta Özel Denetim', XII Levha Yayıncılık, İstanbul.
OECD 1999. 'OECD Principles of Corporate Governance', Paris: Organisation for Economic Co-operation and Development.
OECD 2009. 'Practical Guide to Corporate Governance Experiences from the Latin American Companies Circle', The USA: International Finance Corporation.
Oliver R. W. 2004. 'What is Transparency?, McGraw-Hill, New York.
Paslı A. 2004. 'Anonim Ortaklık Kurumsal Yönetimi', Çağa Hukuk Vakfı.
Poroy R., Tekinalp U. ve Çamoğlu E. 2014. 'Ortaklıklar Hukuku I', Vedat Kitapçılık, Yeniden Yazılmış 13.Bası, İstanbul.
Pulaşlı H. 2015. 'Şirketler Hukuku Genel Esaslar', Adalet Yayınevi, Güncellenmiş ve Genişletilmiş 3.Baskı, Ankara.
Sermaye Piyasası Kurulu Kurumsal Yönetim İlkeleri Tebliği Seri: 4 No: 56.
Sermaye Piyasası Kurulu Özel Durumlar Tebliği Seri: II No: 15.
Sermaye Piyasası Kurulu Bilgi, Belge ve Açıklamaların Elektronik Ortamda İmzalanarak Kamuyu Aydınlatma Platformuna Gönderilmesine İlişkin Esaslar Tebliği Seri: VIII, No: 61.
Sermaye Piyasası Kurulu Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği II-14.1.
Sermaye Piyasası Kurulu Kurumsal Yönetim Tebliği II-17.1. Sermaye Piyasası Kurulu, 'Misyonumuz', http://www.cmb.gov.tr/indexcont.aspx?action=showpage&menuid =0&pid=0&submenuheader=-1 (Erişim Tarihi: 15.08.2015).
Siems M. 2006. 'Legal Adaptability in Elbonia', 2 International Journal of Law in Context 4: 393-408.
Siems M. 2008. 'Convergence in Shareholder Law', Cambridge: Cambridge University Press.
Sonmez M. 2014. 'The Role of Better Transparency Law in Corporate Governance and Financial Markets, and Its Practicability in Legal Systems: A Comparative Study Between the EU and Turkey' , Doctoral Thesis, Durham University.
Tapscott D. ve Ticoll D. 2013. 'The Naked Corporation: How the Age of Transparency Will Revolutionize Business', Free Press, New York.
Topcuoğlu M. 2012. 'Yeni Türk Ticaret Kanunu'na Göre Bağımsız Denetçi ve Sorumluluğu', Seçkin Yayınevi, Değiştirilmiş ve Genişletilmiş 2. Baskı, Ankara.
Turilli M. and Floridi L. 2009. 'The Ethics of Information Transparency', 11 Ethics and Information Technology 105.
Üçışık G. ve Çelik A. 2013. 'Anonim Ortaklıklar Hukuku', Adalet Yayınevi, 1.Cilt, Ankara,
Ülgen H., Helvacı M., Kendigelen A., Kaya A. ve Nomer Ertan N.F. 2015. 'Ticari İşletme Hukuku', XII Levha Yayıncılık, Güncellenmiş 4.Bası, İstanbul.
Ünal A.C. 2015. 'Kurumsal Yönetimin Teorisi, İlkeleri ve Uygulamaya Yansıması, Başkent Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi', 1(1): 403-441.
Ünal A.C. 2014. 'Türk ve Yabancı Hukuk Sistemlerinde CEO'nun Hukuki Konumu', Adalet Yayınevi, Ankara.
Uygur E. 2001. 'Krizden Krize Türkiye: 2000 Kasım ve 2001 Şubat Krizleri', Istanbul-Turkish Economy Institutions.
Vishwanath T. and Kaufmann D. 2001. 'Toward Transparency: New Approaches and Their Application to Financial Markets', Oxford University Press, 16 World Bank Research Observer 41.
Waddock S. and Graves S. 1997. 'The Corporate Social Performance - Financial Performance Link', 18 Strategic Management Journal 4: 303-319.
Winter J. 2004. 'EU Company Law on the Move', 31 Legal Issues of Economic Integration, Kluwer Law International 2: 97-114.
Witherell B. 2003. 'The Roles of Market Discipline and Transparency in Corporate Governance Policy', 16 the Banque de France International Monetary Seminar.
Yüksel C. 2008. 'Recent Developments of Corporate Governance in the Global Economy and the New Turkish Commercial Draft Law Reforms', (Erişim Tarihi: 10.08.2015).
28663 Sayılı Sermaye Şirketlerinin Açacakları İnternet Sitelerine Dair Yönetmelik.
6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu.
6362 Sayılı Sermaye Piyasası Kanunu.