Marksizim ve Dil Felsefesi: Psikoloji Çerçevesinde Bir İnceleme

Bu incelemede Volosinov’un Marksizm ve Dil Felsefesi eseri, psikolojiye getirdiği eleştiriler bakımından tartışılmıştır. Volosinov, Marksizm ve Dil Felsefesi kitabında her ne kadar Marksist ideolojinin dil felsefesini eleştirme amaçlı bir metin sunmuş olsa da dönemin psikolojik araştırmalarına ve yaklaşımlarına da çeşitli eleştiriler getirmiştir. Volosinov’un eleştirileri kendisinden sonraki dönemde yükselecek olan sosyal inşacılık yaklaşımının pozitivist psikolojiye getirdiği eleştirilerle belli noktalarda örtüşmektedir. Bunlar, bilinç, dilsel ontoloji, bağlam ve söylem başlıkları altında incelenmiştir. Volosinov’un dil felsefesi hakkındaki düşüncelerinin, kendisinden sonra yükselecek olan sosyal inşacılık ve söylemsel psikolojinin üzerinde yükseldiği zemini hazırladığı savunulmaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Volosinov, dil felsefesi, sosyal inşacılık, eleştirel psikoloji, eleştirel psikoloji

Marxism and Philosophy of Language: A Reviev With Psychological Perspective

Volosinov’s, Marxizm and The Philosophy of Langugae is discussed within this review in terms of his critical approach towards psychology. With his text, Volosinov, offer a critic not only for Marxist philosophy of language, but also for modern psychology of his era. His critisim towards positivist psychology overlaps with the critisim of discursive psyhology. These critisims are reviewed under the conscious, liguistic ontology, context and discourse titles. It is argued that Volosinov’s ideas regarding philosophy of language layed the theoretical groundwork for social constructivism and critical discursive psychology to stand on in the coming years.

Keywords:

Volosinov, philosophy of langugae, social constructivism, critical psychology, critical psychology,

PDF

___

Bayad, A., ve Alparslan, B. (2017). 20. yüzyıl bilim anlayışının psikolojiye mirası: Ulus, birey, kimlik, öznellik. Psikoloji ve Toplum, 1, 19-28.
Burr, V. (1995). An introduction to social constructionism. London: Taylor & Francis.
Burr, V. (1998). Overview: Realism, relativism, social constructionism and discourse. İçinde I. Parker (Ed.), Social constructionism, discourse and realism. London: SAGE. de Saussure, F. (2014). Genel dilbilim yazıları. (S. Bouquet, R. Engler, A. Weil, ve A. Öz, Ed., S. Kılıç, Çev.). İstanbul: İthaki.
Derrida, J. (1976). Of grammatology. (G. C. Spivak, Çev.). Baltimore: Johns Hopkins University Press.
Edwards, D. (1997). Discourse and cognition. London: SAGE.
Edwards, D. (2005). Discursive psychology. İçinde K. L. Fitch ve R. E. Sanders (Ed.), Handbook of language and social interaction (ss. 257-275). Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum Associates.
Grbich, C. (2004). New approaches in social research. London: SAGE.
Guba, E. G., ve Lincoln, Y. S. (1994). Competing paradigms in qualitative research. İçinde N. K. Denzin ve Y. S. Lincoln (Ed.), Handbook of qualitative research (ss. 105-117). Thousand Oaks: SAGE
Harré, R., ve Langenhove, L. V. (1991). Varieties of positioning. Journal for the Theory of Social Behaviour, 21(4), 393-407.
Hepburn, A. (2002). An introduction to critical social psychology. London: SAGE.
Hilgard, E. R. (1980). Consciousness in contemporary psychology. Annual Review of Psychology, 31(1), 1-28.
Holborow, M. (2006). Putting the social back into language: Marx, Vološinov and Vygotsky reexamined. Studies in Language & Capitalism, 1, 1-28.
Jørgensen, M., ve Phillips, L. (2002). Discourse analysis as theory and method. London: SAGE.
Lähteenmäki, M. (1998). On dynamics and stability: Saussure, Voloshinov, and Bakhtin. İçinde M. Lähteenmäki ve H. Dufva (Ed.), Dialogues on Bakhtin: Interdisciplinary readings. Jyväskylä: Univ. of Jyväskylä.
Potter, J. (1997). Discourse analysis as a way of analysing naturally occurring talk. İçinde D. Silverman (Ed.), Qualitative research: Theory, method and practice (ss. 144-160). London: SAGE.
te Molder, H. (2015). Discursive psychology. İçinde K. Tracy, T. Sandel ve C. Ilie (Ed.), The international encyclopedia of language and social interaction (ss. 1-11). Hoboken, NJ: John Wiley & Sons, Inc.
Tuffin, K. (2005). Understanding critical social psychology. London: SAGE Publications.
van Dijk, T. A. (2008). Discourse and context: A sociocognitive approach (Reprinted). Cambridge: Cambridge Univ. Press.
Volosinov, V. N. (2001). Markszim ve dil felsefesi. (M. Küçük, Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Wodak, R., ve Meyer, M. (Ed.). (2009). Methods of critical discourse analysis. London: SAGE.