LİBERAL FARKLILIK TEORİSİNİN İKİ ÖRNEĞİ KYMLICKA ve KUKATHAS

Farklı grup ve kültürlere yönelik bilindik tek tipleştirici ulus-devlet stratejilerinin iflası çağdaş siyaset teorisinde farklılık meselesi üzerine hararetli teorik tartışmaları da tetikledi. Kollektivist ve liberal olmak üzere iki ana grupta toplanabilecek bu tartışmalara liberal kanattan yapılan katkılar dikkate değerdir. Bu çalışmada farklılık meselesine dair iki liberal teori karşılaştırmalı bir analiz-le ele alınmıştır. Will Kymlicka ve Chandran Kukathas’ın teorileri genel olarak “liberal” teoriler olarak adlandırılmakla birlikte iki teori arasındaki farklılıklar hem temellendirme hem de sonuçlar bakımdan önemlidir. İki teori arasındaki önemli farklılıklar liberal geleneğin klasik/özgürlükçü/ politik liberalizm ve modern/eşitlikçi/kapsamlı liberalizm şeklinde ifade edilen iki ayrı ekolüne uygun düşmektedir. Kymlicka’nın teorisine göre bir yandan kültürel grupların kolektif hakları kabul edilirken, diğer yandan grupların “aslî” veya “hakikî” farklılıklarına izin verilmez. Kukathas’ın teorisi bir yandan grupların kolektif haklarını reddederken, diğer yandan kültürel farklılıklara karşı radikal bir hoşgörüyü barındırır. İki teori arasında yapılan karşılaştırmalı analizde Kukathas’ın teorisi “hakikî” farklılıklara izin vermesi bakımından Kymlicka’nın teorisinin önüne geçmektedir. Buna karşın Kukathas’ın teorisi de bazı noktalarda revize edilmeye veya güçlendirilmeye ihtiyaç göstermektedir. Ancak her halükârda, farklılıkların bireysel özgürlükler temelinde hayat alanı bulduğu özgür bir siyasî toplum teorisi için liberalizmin klasik/liberter-yen/politik versiyonuna daha fazla yoğunlaşmak doğru bir tercih gibi görünmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Kukathas, Kymlicka, Çeşitlilik, Farklılık, Çokkültürlü Toplum, Kolektif Haklar, Liberalizm, Hoşgörü, Otonomi

PDF

___

BERLIN, Isaiah. (1958) “Two Concepts of Liberty”, Four Essays on Liberty, Oxford: Oxford University Pres
CROWDER, George. (2007) “Two Concepts of Liberal Pluralism”, Political Theory, V.35, N.2, ss.121-146
CROWDER, George. (2004) “Galston’s Liberal Pluralism”, APSA (The American Politi-cal Science Association) 2004 Conferans Papers.
GASLTON, William A. (1995) “Two Concepts of Liberalism”, Ethics, Vol. 105, No. 3 ss. 516-534
KUKATHAS, Chandran. (2009) “Two Constructions of Libertarianism”, Libertarian Pa-pers Vol. 1, Art. No. 11, ss.1-13.
KUKATHAS, Chandran. (2003) Liberal Archipelago. Oxford: Oxford Universirty Press
KUKATHAS, Chandran. (1998) “Liberalism and Multiculturalism: The Politics of In-difference”, Political Theory, Vol. 26, No. 5, ss. 686-699
KUKATHAS, Chandran. (1992a) “Are There Any Cultural Rights?”, Political Theory, Vol. 20, No. 1, ss. 105-139
KUKATHAS, Chandran. (1992b) “Cultural Rights Again: A Rejoinder to Kymlicka”, Political Theory, Vol. 20, No. 4, ss. 674-680
KYMLICKA, Will. (2005) “The New Debate over Minority Rights”, Democracy And Na-tional Pluralism, Ed. Ferran Requejo, Routledge, ss.15-39
KYMLICKA, Will. (2004) Çağdaş Siyaset Felsefesine Giriş, çev. Ebru Kılıç, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
KYMLICKA, Will. (2001) “Justice and Minority Rights”, Contemporary Political Philo-sophy: An Antology, ed. E. Goodin, Philip Pettit, ilk basım 1997, ss. 366-389
KYMLICKA, Will. (1996) “Two Models of Pluralism and Tolerance”, Toleration: An Elusive Virtue, Ed. David Heyd, Princeton: Princeton University Pres, ss.81-105.
KYMLICKA, Will. (1995) Multicultural Citizenship: A Liberal Theory of Minority Rights, Oxford: Clarendon Pres
KYMLICKA, Will. (1992) “The Rights of Minority Cultures: Reply to Kukathas”, Politi-cal Theory, Vol. 20, No. 1, ss. 140-146
KYMLICKA, Will. (1989) Liberalism, Comunity and Culture, Oxford: Oxfrod University Pres.
LARMORE, Charles. (1990) Political Liberalism. Political Theory, Vol. 18, No. 3, ss. 339-360.
LARMORE, Charles. (1987) Patterns of Moral Complexity. Cambridge: Cambridge University Pres
NOZICK, Robert. (2000) Anarşi, Devlet ve Ütopya, (ilk basım 1974), çev. Alişan Oktay, İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
RATNAPALA, Suri. (2005) “Cultural Diversity and Liberal Society: A Case for Repri-vatizing Culture”, The Independent Review, Vol. X, No. 2, ss. 249–271.
RAWLS, John. (1996) Political Liberalism, ilk bas. 1993, New York: Columbia University Press
RAWLS, John. (1980) “Kantian Constructivism in Moral Theory: The Dewey Lectu-res,” Journal of Philosophy, No. 77, ss. 544-45.
RAWLS, John. (1971) A Theory of Justice, Harvard University Pres.
ŞAHİN, Bican. (2010) “Two Versions of Liberalism and Their Positions on Toleration”, Toleration, Lexington Books, ss. 85-98.
TOMASI, John. (1995) “Kymlicka, Liberalism, And Respect For Cultural Minorities”, Ethics, No. 105, ss. 580-603.
WALZER, Michael. (1994) “Comment”, Multiculturalism: Examining The Politics of Re-cognition, ed. Amy Gutmann, New Jersey: Princeton University Press, ss.99- 103.
WALDRON, Jeremy. (2004) “Liberalism, Political and Comprehensive” The Handbook of Political Theory, ed. Gerald F. Gaus&Chandran Kukathas, Sage Pablications, ss.89-99.